Schronisko Samotnia. Obrona schroniska przed komercjalizacją

Legenda Sudetów, magiczne miejsce, kulturowy unikat, do którego nie dociera komercja – to opinie bywalców Samotni, wyjątkowego schroniska leżącego w połowie górskiej drogi między Karpaczem a Śnieżką w Sudetach.

Samotnię przez wiele lat prowadził Waldemar Siemaszko, działacz Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, ratownik GOPR. Po jego śmierci schronisko przejęła żona Sylwia wraz z córką Magdaleną Siemaszko-Arcimowicz. Niedawno spółka należąca do PTTK – Sudeckie Hotele i Schroniska PTTK – ogłosiła konkurs na nowego dzierżawcę schroniska. Decydująca ma być cena. Wpłynęły dwie oferty: rodziny Siemaszków i znanego w Karpaczu przedsiębiorcy (prowadzi restaurację na Śnieżce). Z nieoficjalnych informacji wynika, że wyższą stawkę zaproponował restaurator. Wiele wskazuje na to, że Siemaszkowie mogą stracić Samotnię, schronisko, którego są legendą.

Pospolite ruszenie

– Siemaszkowie są w Samotni jak Łapińscy w Morskim Oku, z tą różnicą, że tam, w Tatrach, nikt legendarnych gospodarzy schroniska nie wyrzuca – mówi Zbigniew Piotrowicz, prezes Uzdrowiska Lądek-Długopole, który włączył się w akcję obrony schroniska przed komercjalizacją. Popierają ją setki miłośników tego miejsca (ruch poparcia organizują w Internecie). Ślą listy z apelem do PTTK, by decydującym nie było kryterium ekonomiczne, ale doświadczenie w prowadzeniu schroniska i pomysł na jego rozwój. Jak podkreśla Piotrowicz, używanie kryterium ceny w tym przypadku jest kardynalnym błędem.

– Nie można udawać, że schronisko bez Siemaszków będzie tym samym co z nimi. To oni, ich zapał, ich praca zbudowały to miejsce, które jest dobrem regionalnym, a nawet narodowym. Ich wkładu nie da się przecenić, dlaczego nagle liczy się po prostu większy pieniądz – pyta rozgoryczony Piotrowicz.

Akcję popierają m.in. znani polscy himalaiści (Krzysztof Wielicki, Piotr Pustelnik), biznesmeni (Leszek Czarnecki) czy politycy tacy jak Adam Lipiński, wiceprezes PiS czy Jacek Protasiewicz, europoseł Platformy. – To żona, karkonoska góralka zaciągnęła mnie do Samotni kilkanaście lat temu, ona tę magię odkryła dla siebie. Wspaniałe, unikatowe miejsce z surowym charakterem, jakiego już praktycznie nie ma – wspomina z sentymentem Protasiewicz.

Magdalena Siemaszko-Arcimowicz jest wzruszona społecznym ruchem poparcia. – To dla nas ogromny kredyt zaufania, nie spodziewaliśmy się tego – mówi „Rz”.

Samotnia to legenda Karkonoszy i coś więcej niż schronisko. Trudno iść na Śnieżkę, nie zachodząc tam na herbatę, na ścianach można zobaczyć, stare, drewniane, połamane narty, na zdjęciach Waldemara Siemaszkę, miłośnika gór i narciarza, który lata temu organizował zawody narciarskie o Puchar Samotni (mistrzostwa organizuje się do dziś).

Samotnia nie oferuje luksusu, czas jakby stanął w miejscu (obiekt jest zabytkiem). – Co jest jej olbrzymią zaletą – mówią jej fani. Mimo to jest miejscem wielu słynnych imprez – od Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, na którą przybywają znani himalaiści, po „Lawinę” (dwugodzinny marszobieg ze Śnieżki) czy mistrzostwa skituringu, które zapoczątkował Siemaszko. O wyjątkowości tego miejsca powstała nawet piosenka z powtarzającym się refrenem „czym bez Samotni byłby świat?”, którą śpiewa Cyba Zdzichu Czaplicki.

Walka o klimat

- Rodzina Siemaszków daje gwarancję, jakiej nie dają żadne pieniądze. To wartość sama w sobie – przyznaje Ryszard Rzepczyński, wiceburmistrz Karpacza, które współpracuje od lat z Samotnią przy organizacji wielu imprez. Rzepczyński nie ma wątpliwości, że Siemaszków nie da się zastąpić.
Schronisko pod Śnieżką Waldemar Siemaszko prowadził z żoną najpierw jako etatowy pracownik PTTK, potem zostali dzierżawcami.

Umowy były podpisywane na 5–10 lat, a stawki aneksowane i coraz wyższe, sięgające 10 tys. zł na miesiąc. Aby móc organizować słynne imprezy, szukają sponsorów. Ostatnia umowa z PTTK skończyła się we wrześniu. Spółka Sudeckie Hotele i Schroniska PTTK (od 2000 r. zarządza schroniskami w Karkonoszach) zamiast przedłużyć jak zwykle umowę, ogłosiła po raz pierwszy konkurs na dzierżawę, który zaskoczył Siemaszków. Ogłoszono go w Boże Ciało, na złożenie dokumentów były trzy dni.

– Spółka ma autonomię, to ona decyduje o wymogach konkursu i terminie obowiązywania umów z najemcami, nie my. A umowa dzierżawy z panią Siemaszko się zakończyła – twierdzi w rozmowie z „Rz” Roman Bargieł, sekretarz generalny zarządu głównego PTTK.