UFO na wrocławskim dworcu

Jeszcze niedawno straszyły brudem, chłodem, smrodem. Dziś dworce kolejowe są wizytówką stolicy Dolnego Śląska.

Publikacja: 25.10.2013 02:11

Dworzec Główny to nie tylko stacja kolejowa, ale i ważne miejsce na miejskiej mapie kulturalnej

Dworzec Główny to nie tylko stacja kolejowa, ale i ważne miejsce na miejskiej mapie kulturalnej

Foto: 123RF

Jedyną atrakcją związaną z wrocławskim Dworcem Głównym był kilka lat temu uchylający kapelusz „Neonowy Pan" na dachu bloku przy ul. Piłsudskiego 106-114, z kwiatkiem w jednej ręce, obok którego widniał napis „Dobry Wieczór we Wrocławiu".

W czasach PRL na dworcu spotykała się wrocławska, choć nie tylko, bohema, bo działała tu jedyna czynna do nocy knajpa w centrum. Na Głównym można było spotkać aktorów teatru Grotowskiego i Tomaszewskiego, którzy spotykali się z Rafałem Wojaczkiem, Januszem Styczniem i innymi poetami, a także pisarzami, malarzami w kolejce po piwo. To tu zginął przy próbie wskoczenia do pociągu Zbigniew Cybulski, o czym przypomina na peronie III pamiątkowa tablica wmurowana w posadzkę.

Jednak przed głównym gmachem PKP, a tym bardziej w środku, do niedawna nie było się czym chwalić. Obskurne kasy biletowe, nieczytelne tablice informacyjne, niewygodne siedzenia poczekalni, kino wyświetlające filmy erotyczne, kioski z prasą niczym z epoki PRL, smród, brud, szemrane towarzystwo... Jeszcze gorzej sytuacja wyglądała na innych wrocławskich stacjach. Dziś, głównie dzięki inwestycjom przed mistrzostwami Euro 2012, dworce tętnią życiem.

Dworzec Wrocław Główny, wybudowany w drugiej połowie XIX wieku, był uznawany za perłę architektoniczną. W PRL i III RP podupadł, przed remontem generalnym w latach 2010–2012 zaniedbany budynek dodatkowo ucierpiał podczas powodzi tysiąclecia.

Dzisiaj, po remoncie, dworzec stał się również miejscem spotkań z kulturą. Na przełomie września i października w ramach 1. edycji festiwalu „Stacja Europa" odbyło się wiele instalacji artystycznych, happeningów, spektakli teatralnych oraz pokazów filmów dokumentalnych. Wiosną odbyła się tam również wystawa „Zakochaj się w Polsce nocą", w tym roku po raz pierwszy zorganizowano na Głównym Noc Muzeów.

Imprez jest bez liku. Latem na placu przed dworcem zorganizowano np. paradę klasycznych samochodów Moto Classic 2013.  Od sierpnia do połowy września gościła tam wystawa poświęcona malarstwu rodziny Brueghelów.

Obecnie na dworcu można podziwiać wystawę arcydzieł szkła artystycznego UFO (Unikat Forma Obiekt) w ramach II edycji European Glass Festival. Jeszcze w tym roku odbędą się tam m.in. Wrocławskie Promocje Dobrych Książek (grudzień) i wydarzenie promujące wymienianie się książkami, czyli tzw. bookcrossing (w listopadzie).

Pozostałe wrocławskie dworce również mają się czym pochwalić. Wokół nieczynnej stacji Wrocław Świebodzki, która powstała w XIX w., a w latach 20. XX wieku została przebudowana, zawsze tętniło życie. Mimo że w 1991 r. przestano odprawiać tu pociągi, to przestrzenie dworca służyły jako scena Teatru Polskiego, wynajęto je na restauracje i kluby nocne, a także sklepy i hurtownie, na terenie wokół dworca zorganizowano popularne targowisko.

Świebodzki jest najstarszym z trzech zachowanych do dziś z pełną infrastrukturą pasażerskich dworców kolejowych we Wrocławiu, planowana jest rewitalizacja jego terenów i najbliższych okolic, o powierzchni łącznie ok. 28 ha.

Ważnym dworcem dla miasta z historycznego punktu widzenia jest wybudowany w XIX w. Wrocław Brochów, który w pierwszych latach po drugiej wojnie światowej był węzłem tranzytowym dla przesiedleńców. To tu odbył się w sierpniu 1980 r. solidarnościowy strajk głodowy kolejarzy.

Obecnie dworzec jest odrestaurowany. Modernizacja zakończyła się w 2012 r. i kosztowała ponad 2 mln zł – wyłożyły je PKP i budżet państwa. Zainwestowano również w inne dworce: Wrocław Pracze (3,17 mln zł), Kuźniki (1,82 mln zł), Mikołajów (2,78 mln zł), Leśnica (2,81 mln zł). Przed 2010 r. przeprowadzono również liftingi dworców Wrocław Psie Pole i Żernik.

Największe pieniądze wydano jednak oczywiście na Dworcu Głównym. Sama wartość projektu Odtworzenie Zabytkowego Historycznego Kompleksu Dworca Wrocław Główny z przebudową kolejowej infrastruktury technicznej to 323,5 mln zł (z czego 150,3 mln zł to środki europejskie z programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko").

Autor dziękuje Marii Zwierz, autorce „Wrocławskich dworców kolejowych", Muzeum Architektury we Wrocławiu oraz Bartłomiejowi Sarnie, rzecznikowi PKP SA we Wrocławiu, za pomoc przy powstawaniu tekstu

Jedyną atrakcją związaną z wrocławskim Dworcem Głównym był kilka lat temu uchylający kapelusz „Neonowy Pan" na dachu bloku przy ul. Piłsudskiego 106-114, z kwiatkiem w jednej ręce, obok którego widniał napis „Dobry Wieczór we Wrocławiu".

W czasach PRL na dworcu spotykała się wrocławska, choć nie tylko, bohema, bo działała tu jedyna czynna do nocy knajpa w centrum. Na Głównym można było spotkać aktorów teatru Grotowskiego i Tomaszewskiego, którzy spotykali się z Rafałem Wojaczkiem, Januszem Styczniem i innymi poetami, a także pisarzami, malarzami w kolejce po piwo. To tu zginął przy próbie wskoczenia do pociągu Zbigniew Cybulski, o czym przypomina na peronie III pamiątkowa tablica wmurowana w posadzkę.

Pozostało 81% artykułu
Kraj
Były dyrektor Muzeum Historii Polski nagrodzony
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kraj
Podcast Pałac Prezydencki: "Prezydenta wybierze internet". Rozmowa z szefem sztabu Mentzena
Kraj
Gala Nagrody „Rzeczpospolitej” im. J. Giedroycia w Pałacu Rzeczpospolitej
Kraj
Strategie ochrony rynku w obliczu globalnych wydarzeń – zapraszamy na webinar!
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kraj
Podcast „Pałac Prezydencki”: Co zdefiniuje kampanię prezydencką? Nie tylko bezpieczeństwo