Rosja nadal przegrywa z Ukrainą wojnę na morzu

Na Morzu Czarnym trwa wojna, w której Ukraina (państwo prawie bez floty wojennej) wzięła zdecydowanie górę nad Rosją i jej Flotą Czarnomorską.

Pod koniec czwartego roku wojny flota Kremla stara się nie wychodzić ze swej głównej bazy w Noworosyjsku. – Na początku inwazji codziennie na morzu było 45-50 jednostek. A teraz wychodzą z portów pojedynczo i bardzo rzadko – mówi jeden z oficerów ukraińskiej marynarki wojennej. W ciągu wojny Rosjanie stracili 1/3 swych okrętów, w tym flagowy krążownik „Moskwa”, do którego utraty oficjalnie nie przyznali się do dziś.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Rosja przegrała na Morzu Czarnym. Flota Czarnomorska uciekła na wschodnie wybrzeże, poza zasięg ukraińskiej broni

Zachodni eksperci coraz częściej mówią, że Rosja przegrała walkę o Morze Czarne. Wraz z wycofanie...

Z powodu rosyjskich strat walka na morzu zmniejszyła intensywność w ciągu ostatnich miesięcy. Rosja w dodatku przeniosła większość swych okrętów jak najdalej od Ukrainy, z Sewastopola do Noworosyjska. Do czasu ostatniego ataku.

Na Morzu Czarnym Rosjanom zostały dwa z sześciu okrętów podwodnych

W jego trakcie rosyjski okręt podwodny typu „Warszawianka” został co najmniej poważnie uszkodzony, jednak najprawdopodobniej nie został bezpośrednio trafiony. Ale na dostępnych zdjęciach satelitarnych widać potężną wyrwę w betonowym molo, przy którym cumował. Jednostka musi więc mieć uszkodzoną rufę i cały system napędowy. Widać też, że okręt jest nienaturalnie głęboko zanurzony w wodzie, choć nie zatonął.

Lokalizacja rosyjskich okrętów podwodnych w Noworosyjsku (MAPA)

Foto: PAP

Dla Ukrainy nawet tylko uszkodzenie „Warszawianki” ma ogromne znaczenie. Okręty podwodne Floty Czarnomorskiej wystrzeliwują pociski manewrujące Kalibr, którymi atakowane są ukraińskie miasta.

– Wyjątkowość projektu okrętów typu „Warszawianka” polega na tym, że wyposażono je w rakiety, które startują spod wody, z ich wyrzutni torpedowych. Całkiem niedawno te jednostki brały udział w zmasowanym ataku na Ukrainę i teraz najwyraźniej cumowały w porcie dla wypoczynku – mówi ukraiński analityk, kapitan Wołodymyr Zabłocki.

Różne rodzaje pocisków manewrujących

Foto: PAP

Teraz Rosjanom na Morzu Czarnym pozostały już tylko dwa takie okręty. Dwa przed wybuchem wojny wypłynęły na Morze Śródziemne i Turcja nie wpuściła ich z powrotem – zgodnie z konwencją z Montreux z 1936 roku.

Obecnie uszkodzonej jednostki rosyjska flota nie ma gdzie naprawić. Odpowiednie stanowiska są w porcie w Sewastopolu, ale tam właśnie, w sierpniu 2023 roku, w suchym doku w czasie remontu został zniszczony okręt podwodny „Rostow”. Po trafieniu rakietą Storm Shadow nie nadawał się już do niczego.

W sumie Rosjanom pozostały więc dwa okręty podwodne na Morzu Czarnym i problemy, również polityczne.

Dokąd może uciec rosyjska flota. Przeniesienie do Abchazji wywoła konflikt z Gruzją

Ukraiński dron przeniknął do bazy floty poprzez wszystkie zapory i przeszkody – nie wiadomo jak. Noworosyjsk leży na końcu długiej na ok. 9 km Zatoki Cemeskiej, która przynajmniej teoretycznie jest pilnie strzeżona z wody i powietrza – po ukraińskich atakach na pobliskie terminale naftowe.

„Na razie baza morska pozostaje narażona na kolejne uderzenia, przynajmniej dopóki Rosja nie zastosuje dodatkowych systemów ochronnych” – pisze holenderski ekspert Frederik van Lokeren.

Okręt został uszkodzony dronem podwodnym (lub umiejącym pływać na jakichś odcinkach w zanurzeniu) Sub Sea Baby. To pewnie pozwoliło mu ominąć zapory, ale już wewnątrz portu – niezauważony – prowadził skomplikowane manewry, by zbliżyć się do celu. Dodatkowo obserwowali go sami Ukraińcy, bowiem ich hakerzy włamali się do portowego systemu kamer monitoringu i nagrywali atak.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Zaskakujące sukcesy Ukrainy na Morzu Czarnym. Jak kraj bez własnych okrętów szachuje Flotę Czarnomorską

Kijów poinformował o zniszczeniu kolejnego rosyjskiego okrętu wojennego. Chociaż na lądzie Ukrain...

Teraz rosyjskie dowództwo musi zdecydować co dalej robić ze swą poobijaną flotą na Morzu Czarnym. Kreml już wcześniej przygotowywał się do ewentualnego wysłania okrętów w inne miejsca, poza własnym wybrzeżem. Chodzi o porty separatystycznej, gruzińskiej Abchazji. Utrzymywana z rosyjskiego budżetu na pewno zgodziłaby się na to.

Ale taki manewr spotkałby się na pewno z gwałtowną reakcją rządu w Tbilisi, nieuznającego niepodległości ogłoszonej przez separatystów. Obecne gruzińskie władze prowadzą politykę dość życzliwą Kremlowi (za bardzo nie przeszkadzając na przykład w przemycie do Rosji towarów objętych sankcjami). Jednak tak demonstracyjne naruszanie integralności terytorialnej ich kraju wywołałoby sprzeciw, tym bardziej że obecny rząd cały czas znajduje się pod silnym naciskiem opozycji, demonstrującej od roku na ulicach miast.

Eksperci wojskowi w dodatku wskazują, że abchaskie porty nie są przygotowane do obsługi rosyjskich okrętów (mimo prowadzonej tam przez Rosjan rozbudowy) i po każdorazowe uzupełnienie zapasów musiałyby one pływać do Noworosyjska. A to niweluje sam sens ich przebazowania.

Nie ma tam też odpowiednich systemów ochrony, również przed zagrożeniami powietrznymi. Tym to ważniejsze, że poza widowiskowym użyciem drona podwodnego (lub „zanurzalnego”) w Noworosyjsku, jeszcze we wrześniu Ukraińcy na Morzu Azowskim trafili jeden z rosyjskich okrętów dronami powietrznymi.

Czy Ukraińcy zaatakują Most Krymski?

Na razie Rosjanom pozostaje trzymanie okrętów w Noworosyjsku. Kolejnym ruchem Ukraińców mogłoby być jednak użycie dronów Sub Sea Baby do zaminowania wejścia do niej, ale w przypadku Noworosyjska naraziłoby to cywilne statki pływające do pobliskich terminali naftowych. Kijów może jednak podjąć taką decyzję, jeśli Rosja nie przestanie bombardować statków w portach Odessy.

– Rosja przekonuje cały czas Amerykanów, że totalnie wygrywa na wojnie. Ale mówić tak staje się coraz trudniej, gdy tracisz podwodny okręt za prawie pół miliarda dolarów – sądzi ukraiński ekspert Ołeksij Kurpas. Dron w rosyjskiej bazie rzeczywiście dał Kijowowi poważny argument w rozmowach pokojowych.

Ale Kreml boi się – a Ukraińcy ten strach podsycają – że znajdzie się kolejny „argument”. „Wraz z pojawieniem się ukraińskich podwodnych dronów zdolnych do ominięcia systemów obrony Noworosyjska oczy wszystkich zwróciły się w stronę mostu Krymskiego” – opisał kremlowskie strachy van Lokeren.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Rosjanie chronią Most Krymski beczkami po ogórkach z Indii?

Zdjęcia nietypowych umocnień, które miały pojawić się w rejonie Mostu Krymskiego, publikuje w ser...

Most był już co najmniej trzykrotnie atakowany, ale tylko pierwszy w październiku 2022 roku doprowadził do liczących się zniszczeń. Zniszczenie komunikacji między półwyspem a Rosją utrudniłoby Kremlowi prowadzenie wojny. Obecnie drony mogłyby przeniknąć przez rosyjskie systemy zabezpieczeń mostu, na przykład pod dnem statków płynących do Rostowa. Możliwe, że już wcześniej próbowano takich dywersji.