Po co Putinowi „forteca Donbas”: Ukraina jak Czechosłowacja w 1938 roku

–To jest bastion przeciw Hunom – miał powiedzieć fiński prezydent Aleksander Stubb o znaczeniu wolnej części obwodu tydzień temu na spotkaniu w Białym Domu z Donaldem Trumpem.

Jak relacjonuje „Wall Street Journal”, amerykański prezydent „był pod wrażeniem”.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Sondaż: Polacy nie wierzą, że Władimir Putin zatrzyma się na Ukrainie

„Czy wierzy Pani/Pan, że po zawarciu pokoju z Ukrainą, Rosja nie dopuści się już agresji na żaden...

W czwartym roku wojny ukraińska armia utrzymuje już tylko około jednej trzeciej obwodu. Ale znajdują się tutaj dwa ważne miasta Słowiańsk i Kramatorsk (który stał się faktyczną stolicą obwodu po zajęciu przez Rosjan Doniecka). Po ustabilizowaniu frontu w 2015 roku dowódcy ukraińskiej armii przewidywali, że Kreml wcześniej czy później będzie chciał podbić te tereny. Dlatego rozpoczęto budowę rozległych umocnień.

Kreml chce bez walki dostać ukraińską fortecę

Oba główne miasta chronione są 50-kilometrowym pasem dość rozwidlonych fortyfikacji, w które wchodzą zarówno umocnienia stałe (bunkry), jak i polowe: transzeje, rowy i pułapki przeciwczołgowe czy pola minowe. Ponieważ wolna część regionu jest bardzo zurbanizowana, gęsta zabudowa w połączeniu z umocnieniami stanowi bardzo poważną przeszkodę na drodze rosyjskiej armii.

W dodatku Słowiańsk i Kramatorsk leżą w dolinie rzeki Kazennyj Torec (dopływu Dońca). Ukraińskie umocnienia znajdują się zarówno po wschodniej stronie rzeki, zagrożonej przez Rosjan, jak na wzniesieniach na jej zachodnim brzegu, już za obu miastami. Nawet więc zdobycie obu miejscowości niewiele dałoby armii Kremla, gdyż byłaby w nich ostrzeliwana z zachodniego pasa umocnień.

– To nie są po prostu okopy, ale głęboko urzutowana obrona (…). W całym rejonie są wzniesienia, rzeki i strefy miejskie, co czyni go bardzo trudnym do podbicia – powiedziała „The Independent” Elina Beketowa z Center for European Policy Analysis.

Niektóre amerykańskie agencje wywiadowcze sądzą jednak, że Rosjanie byliby w stanie podbić ten rejon do końca października obecnego roku. Takie oceny wyśmiał prezydent Wołodymyr Zełenski. – Teraz utrzymują jakieś 67-69 proc. (obwodu). To znaczy, że w ciągu prawie czterech lat wojny okupowali około jednej trzeciej obwodu donieckiego (jeszcze 1/3 okupowali przed rozpoczęciem inwazji–red.) Dlatego opowieści o tym, że podbiją nasz Donbas do końca roku, to tylko opowieści. Żeby go ostatecznie okupować potrzebują ze cztery lata – powiedział po powrocie z Waszyngtonu.

Zajęcie obwodu donieckiego otwiera drogę w głąb Ukrainy

Ukraińscy analitycy przypomnieli przy okazji jak niewiele zdobyła rosyjska armia w ciągu ostatnich trzech lat. Od zakończenia serii ukraińskich kontrataków w listopadzie 2022 roku, gdy wojna przybrała formę walki pozycyjnej, Rosjanie do dzisiaj podbili tylko około 0,97 proc. ukraińskiego terytorium. „W ciągu 32 miesięcy zajęli teren wielkości dwóch Luksemburgów. (…) Za cenę ogromnych strat” – podsumował jeden z nich.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Donbas. Ukraińskie oddziały powstrzymały Rosjan, a część zamknęły w „kotle”

W czasie gdy Władimir Putin rozmawiał z Donaldem Trumpem na Alasce, jego oddziały, które przedost...

Gdyby obecnie Ukraińcy oddali nieokupowaną część obwodu donieckiego, front przesunąłby się 80 kilometrów na zachód. Przede wszystkim jednak opuściliby  swoje umocnienia, za którymi rozciąga się trudny do obrony, dość płaski step.

Dalej na zachód zdjęcia satelitarne pokazują, że istnieją jakieś ukraińskie umocnienia wokół miejscowości Barwienkowo (13 km od granicy obwodu) i Łozowej (30 km). Ale nie można ich porównywać z rozbudowaną, kilkudziesięciokilometrową pozycją od Słowiańska do Pokrowska, są też łatwe do obejścia. Nie da się również szybko ich rozbudować, na to potrzebny jest czas i ogromne środki.

Droga w stepie prowadziłaby armię Putina wprost do Dnipra (120 km w linii prostej). Osiągnięcie przez Rosjan tego miasta i brzegów rzeki oznaczałoby okrążenie ukraińskiego zgrupowania w stepach zaporoskich i samego miasta Zaporoża.

Atak zaś z granic obwodu donieckiego na północny zachód pozwoliłby im ominąć trudne, pagórkowate tereny nadgraniczne, dolinę rzeki Dońca (której nie mogą sforsować od 2022 roku) i dotrzeć nawet na południowo-zachodnie przedmieścia Charkowa.

– Co by się stało, gdyby Rosja dostała ten region w swoje ręce? Żadnych dużych fortyfikacji, otwarty teren dla dalszych ataków w centralnej Ukrainie, możliwość marszu na Dnipro, Połtawę, Zaporoże lub do obwodu charkowskiego – sądzi Francuz Clément Molin, który analizuje dostępne zdjęcia satelitarne terenu wojny.

Czy Putin odniesie łatwe zwycięstwo dzięki Donaldowi Trumpowi

Sytuacja Ukrainy przypomina Czechosłowację z 1938 roku. Pod naciskiem państw Zachodu oddała ona wtedy Niemcom nadgraniczne rejony Sudetów, w których znajdowały się potężne umocnienia obronne. Gdy Adolf Hitler zdecydował w marcu 1939 roku rozpocząć marsz na Pragę, armia czechosłowacka nie miała gdzie i jak się bronić.

– (Za ataki w obwodzie donieckim) Rosja płaci ogromną cenę w ludziach. To jest powód, dla którego Putin nie chce walczyć o Pokrowsk, Kramatorsk czy Słowiańsk. Straci bardzo dużo ludzi, operacja zajmie zbyt dużo czasu, gdy jego gospodarka nadal będzie się zapadać. Szuka więc łatwego zwycięstwa dzięki Donaldowi Trumpowi – ocenia Molin, wskazując na dotychczasową postawę amerykańskiego prezydenta, bardzo przychylnego liderowi Rosji.