Jak uniknąć kolejnej wojny na Bliskim Wschodzie

Śmierć trzech żołnierzy zmusza USA do akcji odwetowej. Taktyka wet za wet może się wymknąć spod kontroli.

Publikacja: 29.01.2024 21:05

Prezydent Joe Biden zapowiedział odpowiedź na atak. Kto odczuje jej skutki?

Foto: afp

Tower 22 to jedna z kilkudziesięciu amerykańskich baz wojskowych na Bliskim Wschodzie. Znajduje się w Jordanii u zbiegu granicy tego kraju z Syrią i Irakiem. Służy w niej 350 żołnierzy. W niedzielę rano została zaatakowana przy użyciu czterech dronów z terytorium Syrii. Eksplodowały w pobliżu baraków w bazie.

Zginęło trzech żołnierzy, a ponad 30 odniosło obrażenia różnego stopnia. Do ataku przyznała się organizacja o nazwie Islamski Ruch Oporu w Iraku (IRI), występująca od kilku lat w imieniu czterech szyickich i wspieranych przez Iran bojówek w tym kraju.

Czytaj więcej

Amerykański żołnierz podczas ćwiczeń w Jordanii (fot. ilustracyjna)

Konflikty zbrojne

Atak na bazę USA, zginęli żołnierze. Joe Biden zapowiada odwet

Trzech amerykańskich żołnierzy zginęło, a co najmniej 34 zostało rannych w ataku drona, do którego doszło w północno-wschodniej Jordanii niedaleko granicy z Syrią. Prezydent USA Joe Biden oskarżył o atak bojowników wspieranych przez Iran.

W oświadczeniu IRI napisano, że atak ten jest „kontynuacją naszego oporu przeciwko amerykańskim siłom okupacyjnym w Iraku i regionie”.

Odwet jest nieunikniony

Waszyngton nie pozostawia żadnych złudzeń, że atak nie pozostanie bez odpowiedzi. To należy do reguł gry w regionie.

W ubiegłym tygodniu siły USA dokonały odwetu, atakując kwaterę Kataib Hezbollah w Iraku, jednej z organizacji tworzących IRI, co było odpowiedzią na wcześniejszy ostrzał amerykańskiej bazy lotniczej w Iraku. Takich akcji było znacznie więcej, ale nie odpowiadano na każdy z ponad 160 ataków na amerykańskie bazy w Iraku i Syrii. W sumie Amerykanie starali się nie przesadzać z odpowiedzią. Tym razem jednak może być inaczej, gdyż trzech zabitych żołnierzy w bazie Tower 22 to pierwsze amerykańskie ofiary śmiertelne od wybuchu kryzysu w regionie po ataku Hamasu na Izrael z 7 października.

Mało kto spodziewa się amerykańskiego ataku na cele w Iranie.

Posłanie z Teheranu

Nici wszystkich akcji przeciwko USA prowadzą do Iranu wspierającego liczne organizacje w regionie walczące z Izraelem oraz sojusznikami państwa żydowskiego. Tworzą tzw. oś oporu i celem ich działań są amerykańskie bazy wojskowe na Bliskim Wschodzie.

– Wiemy, że ataku na bazę w Jordanii dokonały radykalne, wspierane przez Iran grupy bojowników, działające w Syrii i Iraku – oświadczył prezydent Joe Biden kilka godzin później i zapowiedział, że nie pozostanie to bez odpowiedzi.

– Nie mamy z tym nic wspólnego – oświadczył w poniedziałek rzecznik irańskiego MSZ, nie negując, że ataku dokonały proirańskie bojówki. Jak tłumaczył na konferencji prasowej, „nie przyjmują one rozkazów od Iranu” i działają niezależnie, aby przeciwstawić się „jakiejkolwiek agresji i okupacji”.

– Takie zapewnienia nie mają żadnego znaczenia. Jest oczywiste, że ataki proirańskich sił w regionie są w gruncie rzeczy posłaniem Teheranu skierowanym do Waszyngtonu, że to Iran rozdaje karty na tym obszarze i dysponuje odpowiednimi środkami – mówi „Rzeczpospolitej” Nadim Shehadi z Bejrutu, były dyrektor Libańsko-Amerykańskiego Centrum Akademickiego w Nowy Jorku.

Czytaj więcej

Dyplomacja

Iran zapewnia, że nie ma nic wspólnego z atakiem na żołnierzy USA w Jordanii

Irańska misja przy ONZ wydała oświadczenie, w którym zapewnia, że Teheran "nie ma nic wspólnego z atakiem na bazę USA" w Jordanii.

Jego zdaniem celem takiej strategii jest wywołanie w roku wyborczym w Stanach Zjednoczonych dyskusji na temat celowości dalszego tak szerokiego zaangażowania sił wojskowych na Bliskim Wschodzie. Zresztą w Bagdadzie rozpoczęły się kilka dni temu rozmowy o opuszczeniu tego kraju przez amerykański kontyngent liczący 2,5 tys. żołnierzy i przybywający tam od dekady z zadaniem walki z tzw. Państwem Islamskim (ISIS).

Zapobiec eskalacji

– Nie można wykluczyć, że atak na bazę w Jordanii zainicjował Teheran, ale możliwe jest także, że uczyniła to proirańska organizacja w Iraku na własny rachunek, licząc na opuszczenie tego kraju przez Amerykanów – mówi „Rzeczpospolitej” Richard Dalton, były brytyjski ambasador w Iranie.

Zwraca uwagę, że bez względu na ustalenie stopnia odpowiedzialności Iranu za ostatni atak na amerykańską bazę cała sytuacja grozi eskalacją. Jest jednak przekonany, że zarówno Iranowi, jak i waszyngtońskiej administracji nadal zależy na niedopuszczeniu do wybuchu wojny regionalnej.

Już w kilka godzin po ataku na bazę w Jordanii gen. Charles Q. Brown Jr., przewodniczący Kolegium Połączonych Szefów Sztabów, studził atmosferę, tłumacząc, że USA nie chcą eskalacji konfliktu w regionie, prowadzącej do otwartej wojny. Jest dla wszystkich jasne, że musiałoby wtedy dojść do bezpośredniej konfrontacji sił USA i Iranu, z dewastującym skutkiem dla tego ostatniego kraju. Ceną byłby trudny do wyobrażenia zakres destabilizacji całego regionu i katastrofalny wpływ na gospodarkę światową, nie mówiąc o geopolityce.

Miejsca Regiony Ameryka Północna Stany Zjednoczone Osoby Joe Biden

Wołodymyr Zełenski, Emmanuel Macron i Donald Trump po rozmowach w Pałacu Elizejskim w Paryżu w ramac

Konflikty zbrojne

Trump nie popiera członkostwa Ukrainy w NATO. Ale chce, aby była silna i dobrze uzbrojona

Wyłaniają się zarysy planu Donalda Trumpa zakończenia wojny na Ukrainie - pisze "Wall Street Journal". Trump chciałby, aby to europejskie wojska nadzorowały zawieszenie broni.

Materiał Promocyjny

Nowe pełne energii BMW serii 1. Stworzone z myślą o Tobie. Zapytaj o ofertę

Konflikty zbrojne

Kanclerz Niemiec chce rozmawiać z Putinem. Ale nie ma złudzeń

Kanclerz Niemiec Olaf Scholz wyraził gotowość do odbycia kolejnej rozmowy telefonicznej z prezydentem Władimirem Putinem, pomimo braku pozytywnego wyniku poprzedniej rozmowy.

Konflikty zbrojne

Trump o zgodzie na użycie broni USA do ataków na Rosję: Nie powinno się na to pozwolić

Prezydent elekt Donald Trump powiedział w wywiadzie dla magazynu "Time", że „bardzo stanowczo nie zgadza się z wysyłaniem amerykańskich rakiet setki mil w głąb Rosji".

Izraelskie siły zbrojne jadące w strefie buforowej z Syrią, w pobliżu wioski Madżal Szams na zaanekt

Konflikty zbrojne

Izrael atakuje Syrię po upadku Asada. Szczęście sprzyja państwu żydowskiemu

Upadek reżimu Baszara Asada w Syrii otworzył historyczną szansę dla Izraela przebudowy politycznej układanki na Bliskim Wschodzie. Korzysta z niej bez umiaru.

Materiał Promocyjny

Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite

Bank wspiera rozwój pasji, dlatego miał już w swojej ofercie konto gamingowe, atrakcyjne wizerunki kart płatniczych oraz skórek w aplikacji nawiązujących do gier. Teraz, chcąc dotrzeć do młodych, stworzył w ramach trybu kreatywnego swoją mapę symulacyjną w Fortnite, łącząc innowacyjną rozgrywkę z edukacją finansową i udostępniając graczom możliwość stworzenia w wirtualnym świecie własnego banku.

Ukraińscy żołnierze w Konstantynówce (obwód doniecki)

Konflikty zbrojne

Ukraińscy zdrajcy na celowniku. Kreml bez odpowiedzi na zamachy

Od początku najazdu na Ukrainę w zamachach zginęło co najmniej kilkudziesięciu ukraińskich zdrajców, a także Rosjan uznanych przez Kijów za zbrodniarzy wojennych. Kreml nie bardzo potrafi odpowiedzieć.

Materiał Promocyjny

Jaecoo J7 w leasingu od 1670 zł/mies.

Nowa Energia

Korolec: Konkurencyjna Europa? Już nie stać nas na czekanie

Technologicznie nie nadążamy za innymi krajami, bo w Europie wcześniej nie nastąpiły odpowiednie inwestycje. Stąd konieczność pożyczenia i wydania dużych pieniędzy, które powinny przełożyć się na obniżkę kosztów produkcji produktów cleantech na naszym kontynencie - uważa Marcin Korolec, były minister środowiska, prezes Fundacji Promocji Pojazdów Elektrycznych oraz Instytutu Zielonej Gospodarki.

Biznes

Muzeum Gazowni Warszawskiej – Wyjątkowe Miejsce na Twoje Wydarzenie Biznesowe

Muzeum Gazowni Warszawskiej to niezwykła przestrzeń, gdzie przeszłość i przyszłość przenikają się, tworząc inspirujące środowisko dla wydarzeń biznesowych i konferencji. Zlokalizowane w zabytkowym budynku dawnej aparatowni i tłoczni gazu, Muzeum zostało starannie odrestaurowane, aby oddać ducha epoki, zachowując jednocześnie pełną funkcjonalność nowoczesnej przestrzeni.

„Persona. Ciało Bożeny”. Scena z Jarosławem Kaczyńskim i Donaldem Tuskiem

Teatr

Kaczyński, Tusk, Hitler i Lupa, czyli „klika” na scenie

Społeczny teatr pokazuje jako głównych bohaterów również postaci ze świecznika władzy. Tak jest w prowokacyjnej „Personie. Ciele Bożeny” Jeremiego Piaskowskiego i Huberta Sulimy z Teatru Zagłębia w Sosnowcu.

Piłka nożna

Guardiola szuka leku na kryzys Manchesteru City

To może być najgorszy sezon w karierze Pepa Guardioli. Manchester City wygrał tylko jeden z ostatnich dziesięciu meczów. Może stracić tytuł w Anglii i nie awansować do fazy pucharowej Ligi Mistrzów.

Świat

Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1023

24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. W nocy z 11 na 12 grudnia doszło do ataku ukraińskiego drona na Grozny, stolicę Czeczenii.

Ukraińscy żołnierze wojsk rakietowych w czasie prowadzenia ostrzału

Świat

Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1024

24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. USA zdecydowały o przekazaniu Ukrainie kolejnego pakietu pomocy wojskowej, tym razem o wartości 500 mln dolarów.

Polityka

Nadchodzą wybory prezydenckie w Gruzji. Kraj stoi nad przepaścią

Już w najbliższych dniach w Tbilisi może dojść do zaostrzenia kryzysu politycznego. Tymczasem Rosja dociska separatystyczną Abchazję, mieszkańcy pozostali bez prądu i bez wynagrodzeń.

Budżet i podatki

Rok rządu: Andrzej Domański z oceną niejednoznaczną

Dokonania ministra, który stoi na straży stabilności finansów publicznych, nie budzą wielkiego zachwytu. Ekspertom brakuje jasnego planu, jak wyjść z pułapki wysokiego deficytu, ale przyznają, że sytuacja jest trudna.