Michał Szułdrzyński: Papież Leon XIV – nadzieja dla świata, szansa dla Kościoła

Wybór nowego papieża, Leona XIV, na kilku symbolicznych poziomach to znak nadziei dla całego, pogrążającego się w chaosie świata.

Kim był Leon XIII? Dlaczego wybranie tego imienia to mocna deklaracja nowego papieża?

Po pierwsze Robert Prevost, jeszcze będąc kardynałem, dał się poznać jako zwolennik Kościoła otwartego na potrzebujących, wykluczonych społecznie imigrantów. Imię, które przybrał, jest na wiele sposobów znaczące. Leon Pierwszy Wielki był potężnym papieżem z V wieku, a ostatni tego imienia Leon XIII zasłynął jako odnowiciel Kościoła w XIX wieku.

W sensie geopolitycznym chciał, by Kościół był istotnym aktorem międzynarodowym, pełniącym rolę mediatora między różnymi potęgami. Wspierał rozwój nauki, filozofii i teologii, uznając, że nauczanie Kościoła nie może abstrahować od niebywałego postępu ludzkiej myśli, jaki był konsekwencją rozwoju nauki. Uznał, że to najwyższy czas, by Kościół podjął dialog ze światem ery przemysłowej, który obrócił w gruzy dawny porządek, wywodzący się jeszcze z feudalizmu.

Czytaj więcej

Polityka

Papież Leon XIV. Polscy politycy ślą gratulacje

Papieżowi Leonowi XIV gratulacje złożył na platformie X prezydent Andrzej Duda. Okolicznościowe w...

Wcześniej papieże niechętnie zajmowali się sprawami robotników czy w ogóle ludzi pracy, uznając hierarchię społeczną za element naturalnego porządku. Rozumiejąc znaczenie gigantycznych przemian społecznych i politycznych, które wiązały się z rewolucją przemysłową, Leon XIII otworzył drzwi do uznania przez Kościół ideałów bardziej egalitarnych i demokratycznych.

Dlaczego Jan Paweł II odwoływał się do Leona XIII

A przede wszystkim rozpoczął w słynnej encyklice „Rerum Novarum” namysł nad nowym porządkiem świata, nad kapitalizmem, socjalizmem, kondycją robotników. Potępił wyzysk, domagał się uczciwej płacy za pracę, ale był niechętny socjalizmowi, uznając naturalność własności prywatnej.

Jan Paweł II, aby uczcić stulecie tej encykliki, napisał „Centesimus Annus”, w której dał swój wykład katolickiej nauki społecznej, którą znacznie rozwinął, i przedstawił filozoficzne rozumienie przemian, które nastąpiły w Polsce w 1989 roku. To była tradycja Kościoła, by rocznice „Rerum Novarum” czcić kolejnymi encyklikami, w których papieże wykładali swoje społeczne nauczanie, jakie właśnie brało swój początek u Leona XIII, zwanego czasami papieżem robotników czy ludzi pracy.

Przyjęcie imienia Leona XIV jest więc tu bardzo symboliczne. I może zwiastować kierunek, w którym Robert Prevost będzie chciał pchnąć Kościół katolicki na świecie.

Robert Prevost i Donald Trump. Dwóch Amerykanów w gronie światowych przywódców to znak nadziei dla pogrążającego się w chaosie świata

Jest też coś niezwykle symbolicznego, że Kościół wybrał papieża ze Stanów Zjednoczonych dokładnie w 80. rocznicę zakończenia II wojny światowej w Europie i kapitulacji nazistowskich Niemiec. To dzięki interwencji USA, ale też oceanowi sowieckiej i alianckiej, również polskiej, krwi zakończyła się ta najkoszmarniejsza z wojen. W maju 1945 roku Sowieci, Brytyjczycy i Amerykanie świętowali wspólnie, ale później część Europy zamknęła żelazna kurtyna, za którą Moskwa dybała na wolność i pokój Zachodu.