Nie wiesz, w jaki sposób rozliczyć transakcję, pytaj fiskusa

Pozwalają na to przepisy ordynacji podatkowej. Zawierają one cały rozdział dotyczący wydawania interpretacji indywidualnych. Zgodnie z jej art. 14b minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (tzw. interpretację indywidualną).

Co istotne, [b]wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć nie tylko zaistniałego stanu faktycznego, ale także zdarzeń przyszłych.[/b] Podatnik może zatem pytać nie tylko o to, co już miało miejsce, ale także np. o sposób rozliczenia dopiero planowanych transakcji.

[srodtytul]Pismo musi być precyzyjne...[/srodtytul]

Warto jednak pamiętać, że składając wniosek o interpretację, [b]podatnik obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego[/b]. Warto zadać pytanie w miarę precyzyjnie, tak aby urzędnicy nie mieli wątpliwości, o co pytamy. [b]Podatnik musi również przedstawić własne stanowisko w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego[/b].

To jest chyba najtrudniejsze. W tym bowiem miejscu trzeba podać własne argumenty na poparcie swojego stanowiska. Warto przy tej okazji odwołać się do innych interpretacji podatkowych wydanych w takich samych lub podobnych sprawach. Można także powoływać orzeczenia sądów czy ETS, choć organy podatkowe twierdzą, że nie są one wiążące. Przy wydawaniu interpretacji powinny jednak je uwzględniać – tak przynajmniej uważają sądy administracyjne.

[srodtytul]...bo organ sam niczego nie ustali[/srodtytul]

Na to, jak ważne jest wyczerpujące i jasne przedstawienie stanu faktycznego oraz własnego stanowiska, wielokrotnie zwracały uwagę sądy.

Przykładem jest wyrok [b]WSA w Krakowie z 4 listopada 2009 r. (I SA/Kr 1005/09).[/b]

Czytamy w nim: „zdaniem sądu organ prawidłowo przyjął, że skoro sama skarżąca (w opisie stanu faktycznego zawartym we wniosku o wydanie interpretacji) nie jest pewna, czy nabywca działek prowadził nadal gospodarstwo rolne – nie jest prawnie dopuszczalne, aby to organ wydający indywidualną interpretację ustalał stan faktyczny, prowadząc postępowanie dowodowe.

Zgodnie z art. 14b § 3 cyt. [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=582ECDA0581859658EA2BD1E83B507D8?id=176376]ustawy – ordynacja podatkowa[/link] składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Przedstawienie stanu faktycznego nie może polegać na przedłożeniu organowi dokumentów i przerzuceniu na niego obowiązku dokonania ustaleń w tym zakresie. Tak postąpiła skarżąca".

[srodtytul]Potrzebne oświadczenie[/srodtytul]

Ordynacja podatkowa mówi, że wnioskujący o wydanie interpretacji indywidualnej składa oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej.

Warto o tym pamiętać, bo [b]w razie złożenia fałszywego oświadczenia wydana interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych[/b].

Nie wydaje się interpretacji indywidualnej w zakresie tych elementów stanu faktycznego, które w dniu złożenia wniosku o interpretację są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej albo gdy w tym zakresie sprawa została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej.

Inny przykład to [b]wyrok WSA w Warszawie z 26 maja 2009 r. (III SA/Wa 8/09)[/b].

Czytamy w nim: „organ wydający indywidualną interpretację prawa związany jest stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym opisanym przez wnioskodawcę, a przedmiotem jego oceny jest stanowisko wnioskującego o wydanie interpretacji indywidualnej”.

Pamiętajmy zatem, że minister finansów, wydając indywidualną interpretację, może jedynie ocenić stanowisko wnioskodawcy i uzasadnić prawnie tę ocenę. Nie może natomiast ustalać samodzielnie stanu faktycznego, modyfikując, w celu uzasadnienia swojego stanowiska, stan faktyczny opisany przez stronę. Podkreślił to wyraźnie [b]WSA w Krakowie w wyroku z 5 marca 2010 r. (I SA/Kr 60/10)[/b].

[srodtytul]Ocena urzędników[/srodtytul]

Przepisy mówią, że interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można co prawda odstąpić od uzasadnienia prawnego, ale wtedy, gdy stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

W razie negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy interpretacja indywidualna zawiera wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym. Co ważne, interpretacja [b]indywidualna zawiera pouczenie o prawie wniesienia skargi do sądu administracyjnego[/b].

Tyle teoria. Praktyka bywa bowiem zaskakująca. Urzędnicy często ograniczają się do zwięzłego sformułowania, że stanowisko podatnika jest prawidłowe, albo do przytoczenia przepisów. Zwracały na to uwagę wielokrotnie sądy administracyjne w wydawanych wyrokach.

Przykładem jest [b]orzeczenie WSA w Poznaniu z 27 kwietnia 2010 r. (III SA/Po 178/10)[/b].

Sąd przypomniał w nim, że uzasadnienie prawne obejmuje wyjaśnienie przepisów prawa podatkowego objętych daną interpretacją oraz wskazanie ich prawidłowej wykładni.[b] „Rozstrzygnięcie organu musi spełniać wszystkie określone w przepisach ordynacji podatkowej wymagania przewidziane dla decyzji organów podatkowych[/b].

Tylko bowiem łączne spełnienie wszystkich warunków formalnych wskazanych w art. 210 ordynacji podatkowej pozwala uznać, że dana decyzja interpretacyjna odpowiada prawu pod względem proceduralnym. Wobec tego niewyczerpujące uzasadnienie decyzji indywidualnej uprawnia sąd administracyjny do jej uchylenia, a tym samym uwzględnienia skargi podatnika.

[b]Odpowiedź organu ma być tak sformułowana, aby określony podatnik uzyskał informację co do trafności jego stanowiska, a sama interpretacja ma wyjaśnić w wyczerpujący i rzetelny sposób, jaki przepis (przepisy) znajdą zastosowanie w jego indywidualnej sprawie”[/b].

W tym przypadku – jak stwierdził WSA – „przedstawiony przez stronę stan faktyczny wymagał udzielenia w interpretacji precyzyjnej i jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy czynność prawna polegająca na dokonaniu podziału spółki z o.o. w trybie art. 529 § 1 pkt 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0878F97C9B855869DA1A3F9BAD45E3AB?id=133014]kodeksu spółek handlowych[/link] (czyli na przeniesieniu na spółkę nowo zawiązaną zorganizowanej części przedsiębiorstwa spółki dzielonej) podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W odpowiedzi udzielonej na to pytanie organ przytoczył przepisy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0788FC199FF9D8FB3843C5D634417688?id=185384]ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tj. DzU z 2007 r. nr 68, poz. 450 ze zm.)[/link], zgodnie z którymi określone umowy spółki i ich zmiany podlegają obowiązkowi podatkowemu, wskazując też na sytuację wykluczającą powstanie tego obowiązku (z art. 2 pkt. 6 lit. c tiret 2 ustawy), nie wskazując jednak na bezpośredni związek pomiędzy tą regulacją prawną a stanem faktycznym podanym przez stronę.

W rezultacie udzielona interpretacja nie zawierała praktycznie odpowiedzi na pytanie strony zawarte we wniosku.

Nie dokonano przez to rzetelnej wykładni przepisów prawa regulujących sytuację prawną wnioskodawcy w przedstawionym przez niego stanie faktycznym. Organ przy tym w ogóle nie odniósł się do stanowiska wyrażonego przez wnioskodawcę.

W skarżonej interpretacji brak jest jakichkolwiek wywodów na temat stanowiska wyrażonego we wniosku. Nie jest wiadomym, dlaczego organ odmówił racji argumentacji wnioskodawcy, odpowiedź zaś organu na zadane jemu pytania nie zawiera żadnej informacji dla wnioskodawcy w kwestii jego interesującej”.

[srodtytul]Nikt podatnika nie wyręczy[/srodtytul]