Chodzi o duże projekty w rozumieniu prawa unijnego, czyli takie, których całkowita wartość przekracza 50 mln euro. Regiony przygotowały 18 takich inwestycji. Ich łączna wartość to 1,77 mld euro. Szacuje się, że Bruksela dołoży do nich prawie 700 mln euro. Najwięcej wielkich przedsięwzięć zamierzają zrealizować województwa, które dostały najwięcej pieniędzy na programy regionalne. Na Mazowszu i Śląsku ma być ich po cztery, a w Wielkopolsce trzy.
Lotniska i hale
Co to za inwestycje? To przede wszystkim lotniska (Mazowsze, Warmia i Mazury, Lubelskie), sieci Internetu szerokopasmowego (Wielkopolska, Mazowsze) oraz centra kongresowe i sportowe (Małopolska, Śląsk, Łódzkie), ale też rewitalizacja linii kolejowej Reda – Hel czy budowa nowej siedziby Muzeum Śląskiego w Katowicach. Najdroższy projekt to „Kontynuacja budowy Drogowej Trasy Średnicowej Zachód – odcinek Zabrze – Gliwice". Ma on pochłonąć 307 mln euro. Jednak najwięcej, bo 85 mln euro, Unia dołoży do „Internetu dla Mazowsza".
– Największych projektów jest niewiele, bo województwa, ustalając listy projektów kluczowych, wybierały jednak mniejsze przedsięwzięcia, aby nie tracić czasu na negocjacje z Brukselą – mówi Jerzy Kwieciński, ekspert BCC, przypominając, że każda inwestycja o wartości powyżej 50 mln euro musi być zatwierdzona przez Komisję Europejską. Mimo że, jak wskazuje ekspert, takich przedsięwzięć jest niewiele, ich realizacja przebiega opornie. Dotychczas udało się zrealizować tylko jedną inwestycję – halę widowiskową w Łodzi – Atlas Arenę. Poza nią Bruksela zatwierdziła jeszcze tylko dwa projekty, a pięć kolejnych dopiero opiniuje. Na osiem inwestycji wciąż nie podpisano umów o dofinansowanie, w tym na żaden z projektów na Mazowszu.
– Na dniach zamierzamy podpisać warunkową umowę o dofinansowanie na projekt „Internet dla Mazowsza". Podobnie jest w przypadku lotniska w Modlinie. Zakładamy, że umowę podpiszemy w ciągu miesiąca i wyślemy projekt do zatwierdzenia przez Brukselę. Nie są to łatwe projekty. Wiążą się z wieloma uzgodnieniami – mówi „Rz" Mariusz Frankowski, wicedyrektor Departamentu Strategii i Rozwoju Regionalnego w mazowieckim Urzędzie Marszałkowskim. – Jeszcze trudniejsza inwestycja to „Termy gostynińskie" – to tzw. przedsięwzięcie hybrydowe realizowane w formule partnerstwa publiczno-prywatnego z udziałem środków z UE. Uzgadniamy tzw. montaż finansowy tej inwestycji. Umowę o jej dofinansowanie zawrzemy najprawdopodobniej na początku przyszłego roku – dodaje Frankowski.
Podlasie już odpadło
– Te projekty to przedsięwzięcia o kluczowym znaczeniu dla rozwoju regionów i kraju. Ze względu na skalę oraz kompleksowość ich prawidłowe przygotowanie jest czasochłonne. Poza tym wymóg akceptacji ich dofinansowania przez KE nakłada na beneficjentów dodatkowe obowiązki proceduralne. Stan przygotowania dużych projektów jest jednak na bieżąco monitorowany – mówi „Rz" Marceli Niezgoda, wiceminister rozwoju regionalnego.
