Tysiące spółdzielców może stracić pracę

Wielu zatrudnionych w  nich pracowników może się obawiać o swoje etaty wskutek nowelizacji prawa spółdzielczego, która wchodzi w życie 1 lipca. Zmiany zawarte w ustawie o ograniczaniu barier administracyjnych dają możliwość łatwiejszego niż obecnie przekształcenia spółdzielni w spółki.

Te przepisy mają ułatwić zamianę ponad 3 tys. spółdzielni mieszkaniowych we wspólnoty. Pozwolą także na sprywatyzowanie banków spółdzielczych czy kas oszczędnościowo-kredytowych.

Mogą mieć jednak opłakane skutki dla kilkudziesięciu tysięcy niepełnosprawnych i innych pracowników, którzy byli dotychczas zatrudnieni w spółdzielniach pracy czy spółdzielniach inwalidów.

Bez ochrony

Zdaniem NSZZ „Solidarność" ta nowelizacja stanowi niebezpieczne ograniczenie ich praw. Przekształcanie spółdzielni pozbawi ich ochrony. Po zmianie formy działalności będą już tylko zwykłymi pracownikami.

– Wiem, że kilka spółdzielni zatrudniających niepełnosprawnych jest żywo zainteresowanych możliwością przekształcenia – mówi Edyta Sieradzka, wiceprezes Obpon.org.

Jakie procedury

Dzięki temu prowadzący je prezesi nie będą się musieli co roku starać o poparcie spółdzielców w głosowaniu. Łatwiej będzie im także poszukiwać inwestorów czy dzielić przedsiębiorstwo na mniejsze podmioty. Dla wielu łakomym kąskiem będzie także gromadzony przez lata majątek spółdzielni, który po przekształceniu da się sprzedać i na tym zarobić.

– Z pewnością część spółdzielni zdecyduje się na założenie spółki, choć nie spodziewam się, że po 1 lipca spółdzielcy masowo ruszą z przekształceniami – komentuje Jerzy Szreter, prezes Krajowego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Inwalidów i Spółdzielni Niewidomych. – Zasadnicza różnica polega jednak na tym, że po zmianie wielu spółdzielców może stracić pracę. Zwykłą umowę znacznie łatwiej rozwiązać niż spółdzielczy stosunek pracy.

W myśl dodanego do ustawy art. 203j przekształcenie spółdzielni pracy w spółkę handlową wymaga dwóch uchwał walnego zgromadzenia członków (o wszczęciu postępowania i przekształceniu), planu i zgody biegłego rewidenta. Dla władz spółdzielni przekonanie jej członków do przekształcenia nie będzie zbyt trudnym zadaniem. Wystarczy, że poinformują o złej kondycji firmy i o tym, że jedynie transformacja może ją uratować. Argumentem za zmianą może być także chęć zarobienia niemałych pieniędzy. Członek spółdzielni, który stanie się współudziałowcem spółki, na sprzedaży swoich udziałów nieźle zarobi.

Haczyk na spółdzielcę

W nowych przepisach jest jednak haczyk. Chodzi o obowiązek zgłoszenia przez spółdzielców chęci uczestnictwa w nowo zakładanej spółce. Jeśli w ciągu miesiąca od podjęcia uchwały o przekształceniu tego nie zrobią, dostaną zwrot wpisowego, wpłaconego udziału członkowskiego oraz udziału członkowskiego z podziału nadwyżki bilansowej, po czym bezpowrotnie rozstaną się z pracodawcą. Oznacza to jednak kwotę stanowiącą ok. 10 proc. ich faktycznego udziału w nowo powstałej spółce, która przejmie wypracowany przez lata majątek spółdzielni.

Podstawa prawna: ustawa z 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych DzU nr 106, poz. 622

Zobacz: