Reforma emerytalna w Hiszpanii przyjęta bez wstrząsów

Parlament Hiszpanii zatwierdził reformę systemu emerytur. Wchodzi w życie od 1 kwietnia, przewiduje wyższe składki od dużych zarobków, większy udział pracodawców i stopniowe dojście limitu wieku do 67 lat. Nie było protestów, tylko pewne zastrzeżenia.

Publikacja: 01.04.2023 10:04

Madryt

Madryt

Foto: Filip Frydrykiewicz

Projekt reformy przyjęty przez rząd w połowie marca w formie uchwały został definitywnie zatwierdzony przez 179 deputowanych PSOE, Unidas Podemos, partii katalońskich, baskijskich, Koalicji Kanaryjskiej, przy 101 głosach sprzeciwu PP, Ciudadanos, Foro Asturias, CUP i BNG i 61 wstrzymujących się, głównie skrajnie prawicowej partii Vox, także EH Bildu i Junts. Wcześniej Vox złożyła z innego powodu wniosek o wotum nieufności wobec rządu, ale parlament zachował gabinet Pedro Sancheza. Procedura przyjęcia reformy była tak spokojna, że zdaniem agencji AFP przypominała nadanie listu poleconego w urzędzie pocztowym — zwróciły na to uwagę francuskie dzienniki regionalne.

Reforma ma na celu zrównoważenie systemu emerytalnego, któremu zagraża starzenie się społeczeństwa: przybywa osób korzystających ze świadczeń, a maleje liczba zatrudnionych odprowadzających składki. Przewiduje więc zwiększenie zakresu odprowadzania składek przez osoby pracujące osiągające najwyższe zarobki. Zatwierdza podwyżkę części pieniędzy odprowadzanych przez pracodawców na mechanizm integracji interpokoleniowej, który zasila fundusz rezerwowy utworzony do likwidowania napięć spodziewanych wtedy, kiedy pokolenie boomu urodzeń z lat 60. i 70. osiągnie wiek emerytalny. Reforma nie zmienia limitu tego wieku, który dojdzie stopniowo w 2027 r. do 67 lat na podstawie reformy przyjętej w 2011 r. przez poprzedni rząd socjalistów. Niektóre osoby będą mogły odchodzić na emeryturę po ukończeniu 65 lat, jeśli odprowadzały składki co najmniej przez 38 lat i 6 miesięcy.

Czytaj więcej

Nowe dyrektywy UE: Koniec z dysproporcją w pensjach kobiet i mężczyzn

Tekst wynegocjowany przez socjalistów z koalicyjnym partnerem Unidas Podemos jest ostatnim etapem reformy wprowadzanej przez rząd Sancheza od 2 lat, był też omawiany z partnerami społecznymi. Reformę popierały dwa największe związki zawodowe: UGT i Komisje Robotnicze (CCOO), krytykowały natomiast organizacje pracodawców jako czynnik, który zwiększy koszty pracy oraz opozycyjna Partia Ludowa (PP). Jej przywódca Alberto Nuńez Feijoo podawał w wątpliwość jej możliwość wykonania, porównywał z rozwiązaniami narzuconymi we Francji przez Emmanuela Macrona. - To zwykły plaster, który wytrzyma tylko do 2025 r.- zarzucał rządowi, że robi odwrotnie to co Francja, która opowiedziała się za trwałą reformą.

Reformę w Hiszpanii poparła Komisja Europejska. Była zresztą jednym z warunków Brukseli przyznania Hiszpanii ogromnych środków z europejskiego planu odbudowy. Dla Hiszpanii przewidziano 140 mld euro.

„Tak duże poparcie pozwoli unowocześnić nasz system emerytalny i wzmocnić jego trwałość i sprawiedliwość” — ocenił po głosowaniu na Twitterze minister spraw socjalnych, José Luis Escriva, autor tej reformy.

Do tej pory Hiszpanie mogli przechodzić na emeryturę po ukończeniu 65 lat, a od 2027 r. dwa lata później. W publicznym systemie redystrybutywnym mieli prawo do połowy miesięcznego świadczenia po 15 latach odprowadzania składek, Pracownicy administracji, handlu i usług musieli zaliczyć 35 lat składkowych, aby ubiegać się o pełną emeryturę. Istnieje też prywatny system kapitałowy. Zainteresowani nim odkładają sami pieniądze w polisach ubezpieczenia na życie, w funduszach emerytalnych, planach emerytalnych, zależnie od możliwości, co zwiększa im emeryturę systemu obowiązkowego.

Zyskają wszyscy

Nowy system przewiduje dla obecnych i przyszłych emerytów podwyższenie maksymalnej podstawy składek, utworzenie nowej składki od najwyższych zarobków i podwyżkę najniższych świadczeń. Dotąd przy ustalaniu wysokości emerytury brano pod uwagę ostatnie 25 lat pracy. Teraz można wybrać albo 25 ostatnich lat albo 29 najlepszych z wykluczeniem dwóch najgorszych. Nowy system wyliczania będzie obowiązywać od 2027 r. do 2038 r. Później do pierwszej opcji trzeba będzie dodawać po 6 miesięcy (np. w 2041 r. emeryt musi policzyć 25 lat i 6 miesięcy, w 2043 r. — 26 lat i 6 miesięcy) albo 27 najlepszych lat - informuje hiszpańska agencja prasowa Europa Press.

Dodatkowa składka solidarnościowa będzie dotyczyć zarobków powyżej 53 946 euro rocznie; wyniesie 1 proc. w 2025 r., będzie rosnąć o 0,25 proc. rocznie do 6 proc. w 2045 r.: z tego 5 proc. będzie odprowadzać pracodawca, a 1 proc. pracownik Emerytura minimalna wzrośnie w latach 2024-27 do 60 proc. średniego świadczenia dla dwojga dorosłych, z obecnej sumy 13 5400 euro rocznie do 16 500 euro (14 rat po 1200 miesięcznie) w 2027 r. Reforma uwzględnia też przerwy w odprowadzaniu składek z powodu utraty pracy albo odprowadzania zbyt niskich składek na podstawie umowy o pracę na niepełnym etacie. Aby zmniejszyć różnice świadczeń dla mężczyzn i kobiet, przewidziano ich podwyżkę o 10 proc. co dwa lata. Kobietom będzie zaliczana pełna składka mimo krótszego dnia pracy, by mogły zajmować się małymi dziećmi.

Projekt reformy przyjęty przez rząd w połowie marca w formie uchwały został definitywnie zatwierdzony przez 179 deputowanych PSOE, Unidas Podemos, partii katalońskich, baskijskich, Koalicji Kanaryjskiej, przy 101 głosach sprzeciwu PP, Ciudadanos, Foro Asturias, CUP i BNG i 61 wstrzymujących się, głównie skrajnie prawicowej partii Vox, także EH Bildu i Junts. Wcześniej Vox złożyła z innego powodu wniosek o wotum nieufności wobec rządu, ale parlament zachował gabinet Pedro Sancheza. Procedura przyjęcia reformy była tak spokojna, że zdaniem agencji AFP przypominała nadanie listu poleconego w urzędzie pocztowym — zwróciły na to uwagę francuskie dzienniki regionalne.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Finanse
Babciowe jeszcze w tym roku. Ministerstwo zapewnia, że ma środki
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Finanse
Wschodzące gwiazdy audytu według "Rzeczpospolitej"
Finanse
Szanse i wyzwania na horyzoncie
Finanse
Badania w czasach niepewności
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Finanse
Audyt ma wiele twarzy