Dług będzie pęczniał

Zdaniem profesora Stanisława Gomułki, głównego ekonomisty BCC, istnieje duże ryzyko przekroczenia progu 60 proc. – Mamy ogromny wzrost deficytów na świecie – w USA do ponad 12 proc., w Wielkiej Brytanii do ponad 14 proc. – wymienia ekonomista. – To wymusi wzrost rentowności tamtejszych papierów, a w ślad za tym wzrośnie też rentowność naszych obligacji. Efekt będzie taki, że koszty obsługi długu będą wyższe.

[wyimek]0,8 proc. PKB o tyle może być niższy deficyt, jeśli rząd zrealizuje cięcia wydatków i przeprowadzi reformy[/wyimek]

Gomułka wylicza, że jeśli w USA rentowność skoczy do 6 proc., to dla nas oznacza to konieczność podniesienia oprocentowania do 9 proc. Przy takim scenariuszu prognozy Komisji Europejskiej, która szacuje wzrost naszego długu w przyszłym roku do poziomu 59,7 proc. PKB, wydają się bardzo prawdopodobne.

– Jednak przy podjęciu jakichkolwiek działań ograniczających przyrastanie długu wcale nie musi do tego dojść – zastrzega ekonomista BCC.

Analityk międzynarodowej agencji ratingowej Moody’s Investors Service Kenneth Orchard podkreśla, że prognozy Komisji Europejskiej nie uwzględniają ewentualnych przyszłych działań rządu w kierunku obniżenia deficytu fiskalnego. – Istnieje ryzyko wynikające z niepodejmowania dalszych reform fiskalnych i strukturalnych – uważa analityk. – Jeżeli rząd nadal będzie unikać reform gospodarczych i fiskalnych, może to ewentualnie prowadzić do spadku możliwości finansowych rządu i presji na obniżenie ratingu.

Zdaniem byłego ministra finansów Mirosława Gronickiego rząd powinien za wszelką cenę starać się teraz obniżać deficyt, przez co zmniejszą się potrzeby pożyczkowe państwa. Drugim ważnym zadaniem jest znalezienie alternatywnego sposobu finansowania deficytu poprzez wzmożoną prywatyzację. – W tym roku z pewnością poziom długu przekroczy pierwszy próg ostrożnościowy, co spowoduje konieczność utrzymania deficytu budżetowego w stosunku do dochodów na niezmienionym poziomie – wyjaśnia ekonomista.

To jednak nie wszystko. Jakub Borowski, główny ekonomista Invest Banku, uważa, że resort finansów będzie musiał zrealizować cięcia wydatków zaplanowane w styczniu i dodatkowo w trybie pilnym dokończyć reformę emerytalną, zlikwidować wcześniejsze emerytury dla mundurowych oraz podnieść podatki pośrednie, a jeśli to nie wystarczy, dodatkowo podnieść składkę rentową. – To scenariusz, który pozwoli zmniejszyć deficyt finansów publicznych w tym roku do około 3,8 proc. z prognozowanych 4,6 proc. PKB i pozwoli wejść do systemu ERM2 w przyszłym roku – uważa ekonomista. – Moim zdaniem rządowi udałoby się wszystkie te działania przeprowadzić, bo podatnicy byliby w stanie ponieść taką cenę, aby w 2013 roku znaleźć się w strefie euro.

Ekonomista Forum Obywatelskiego Rozwoju Andrzej Rzońca dodaje, że rząd powinien się starać zjednać do swoich pomysłów lewicę, aby uniknąć zablokowania ustaw w parlamencie. – Nie podnosiłbym składki rentowej, lepszym rozwiązaniem byłoby podniesienie podatków pośrednich, czyli akcyzy i VAT – mówi Rzońca. – Czym prędzej doprowadziłbym też do ujednolicenia wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn oraz przyjrzałbym się wydatkom na obronność kraju.

[ramka][b]Co musi zrobić rząd, aby zmniejszyć dług[/b]

- przeprowadzić cięcia wydatków

- zrównać wiek emerytalny kobiet, mężczyzn i górników