Poznańska Malta z Tildą Swinton i „Za miłość!"

Po zeszłorocznej wrześniowej edycji Malta, jeden z najbardziej prestiżowych festiwali stworzonych po 1989 r., wraca do czerwcowego, przedwakacyjnego terminu – po tym jak został uratowany przez Dominikę Kulczyk.

Dominika Kulczyk zaprasza na Malta Festival Poznań

– Już 20 czerwca rozpocznie się jubileuszowa 35. edycja Malta Festival, wydarzenie, które ukształtowało także mnie samą i które od zeszłego roku mam radość, a także przywilej prowadzić, wzbogacając je o kobiecą moc i energię – mówi Dominika Kulczyk, mecenaska Malta Festival. – Malty nie byłoby, gdyby nie praca prawie 1000 osób: artystek i artystów, zespołu organizacyjnego, obsługi technicznej oraz – przede wszystkim – 300 wolontariuszek i wolontariuszy, którzy zaufali nam i chcą współtworzyć festiwal, by dzielić z nami radość i krzewić bliskie nam idee. Tegoroczne hasło to „Za miłość!”.

Spektakl otwarcia nawiązuje do ulicznej, masowej tradycji festiwalu. Będą to „Otwarte linie” francuskiego zespołu Basinga kultywującego sztukę chodzenia po linie. Tatiana-Mosio Bongonga przeszła po linie m.in. nad Wełtawą, zdobyła Sacre Coeur i Stade de France. Teraz z pomocą zespołu „Basinga” pokaże sztukę zachowania równowagi, przechodząc nad placem Wolności. Publiczność odegra aktywną rolę – to ona będzie podtrzymywać linę, po której poruszać się będzie artystka.

Największym wydarzeniem będzie z pewnością wizyta Tildy Swinton, ponieważ wybitna aktorka w każdym roku gra „Embodying Pasolini” tylko w jednym miejscu na świecie – w 2025 r. wyłącznie na poznańskim festiwalu. Swinton występować będzie przed publicznością aż cztery razy w dniach 20–23 czerwca.

Tilda Swinton tropem Pasoliniego

„Embodying Pasolini” to autorski hołd laureatki Oscara, Złotego Niedźwiedzia i Złotego Lwa za całokształt twórczości oraz Oliviera Saillarda, historyka sztuki i mody dla słynnego włoskiego reżysera, Piera Paola Pasoliniego. To jednocześnie pierwszy projekt teatralny pozwalający widzom zetknąć się na żywo z szerokim wyborem kostiumów z filmów włoskiego reżysera. Widzowie zobaczą Swinton m.in. w kreacjach zaprojektowanych z myślą o filmach „Ewangelia według św. Mateusza”, „Król Edyp”, „Kwiat tysiąca i jednej nocy” czy „Salò, czyli 120 dni Sodomy”, stworzonych przez Danila Donatiego w atelier Farani. Spektakl odtwarza długi proces odkrywania wartości tych kostiumów, aż do momentu, gdy ponownie trafiły na scenę i zostały powtórnie założone – to zaś było pierwotnie zabronione.

Saillard i Swinton przymierzają na scenie blisko 30 ubiorów, sukien, płaszczy i kapeluszy. Widzowie „stają się świadkami tego brawurowego aktu nadawania im ponownie znaczenia”. Jak czytamy w zapowiedziach, „zamknięta w pięknych tkaninach Swinton nie wciela się w przypisane kostiumom konkretne filmowe postaci. Jej rolą jest właśnie brak roli. Jej obecność uwypukla, jak te obecnie osierocone kostiumy, oddzielone od związanych z nimi niegdyś ciał, aktorów oraz filmów, potrafią znowu odzyskać dawną głębię i wartość”.

Wybór Pasoliniego dla Swinton nie jest przypadkowy – jej debiut odbył się u innego reżysera łamiącego tabu Dereka Jarmana w filmie „Caravaggio” (1986). Międzynarodową sławę przyniosła Swinton rola w „Orlando” Sally Potter (1992), ale też wysokobudżetowe hollywoodzkie produkcje – m.in. „Opowieści z Narnii: Lew, czarownica i stara szafa” czy „Avengers: Koniec gry”. Ostatnio oglądaliśmy ją w pierwszym anglojęzycznym filmie Pedra Almodóvara „W pokoju obok”.

Unikalnym doświadczeniem ma być „Ultraficción Nr. 1 / Odłamki Czasu” – spektakl hiszpańskiego kolektywu El Conde de Torrefiel, rozgrywający się o zmierzchu, na polanie nad Jeziorem Maltańskim. To rzecz o przemijaniu i życiu na krawędzi. W zaangażowaniu wyobraźni widzów pomogą okoliczna przyroda i… stado owiec. Na spektakl będzie można dojechać zabytkową kolejką Maltanką (21–23.06).

Agnieszka Holland i premiery nawiązujące do jej filmów

Gwiazdą Malty będzie również Agnieszka Holland, patronująca projektom zainspirowanym przez jej twórczość. Odbędzie się prapremiera opery „Głos potwora” Aleksandra Nowaka z librettem Roberta Bolesto, inspirowanej filmem „Europa Europa” w reżyserii Agnieszki Smoczyńskiej (27 i 28 czerwca).

– Spektakl pokazuje proces tworzenia współczesnej wystawy sztuki zatytułowanej „Zagłada meduz”. Bohaterem jest Kurator, dla którego eksponaty i wydarzenia towarzyszące ekspozycji stają się wehikułem do antycznych czasów – wyjaśnia Bolesto.

– Współczesną historię przenosimy w świat mitów, aby dotrzeć do źródeł strachu, nienawiści i miłości, poszukując w nich ponadczasowej prawdy o człowieku – tłumaczy Agnieszka Smoczyńska.

Z kolei „Kobieta samotna” (28 czerwca), spektakl wyreżyserowany przez Annę Smolar z udziałem m.in. raperki Ryfy Ri, przypomni tytułową bohaterkę z czasów pierwszej Solidarności i spróbuje odpowiedzieć na pytanie, kim mogłaby być dziś. Powstał spektakl m.in. o alimentach, mężczyznach, państwie i Kościele.

Agnieszka Holland przyjedzie na festiwal, odbędą się też plenerowe pokazy filmów, które zainspirowały premierowe spektakle. Z kolei Darii Sobik i Pamela Leończyk pokażą spektakl „Jest tylko jedna” o relacji córki z matką.

Na Maltę przyjedzie też grupa Dewey Dell, tworzona m.in. przez Teodorę, Agatę i Demotrio Castelluccich – prywatnie dzieci Romeo Castellucciego – która pokaże „Święto wiosny” według Igora Strawińskiego i „I’ll do, I’ll do, I’ll” inspirowane „Nocną opowieścią. Rozszyfrowaniem sabatu” Carla Ginzburga, nawiązanie do starożytnych obrzędów płodności.