Bez preferencji dla kobiet

Od 21 grudnia tego roku płeć nie może być kryterium przy wyliczaniu składek ubezpieczeniowych. A zatem stawki płacone przez mężczyzn i kobiety muszą być równe. Tak orzekł w ubiegłym roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Zmiana ta będzie dotyczyć tylko nowo zawartych umów. Te podpisane wcześniej będą dalej funkcjonować na starych zasadach.

Panie żyją dłużej

Dziś w ubezpieczeniach, w których ryzyko ponoszone przez towarzystwo zależy m.in. od płci, kobiety często płacą niższe składki. Jest tak przede wszystkim w typowo ochronnych ubezpieczeniach na życie, czyli takich, w których element inwestycyjny jest nieobecny lub ma marginalne znaczenie. W tego typu polisach składki płacone przez mężczyzn są nawet dwukrotnie wyższe.

Na przykład w terminowym ubezpieczeniu na życie, które gwarantuje wypłatę pieniędzy w razie śmierci osoby ubezpieczonej (ale nie ma wypłaty na koniec ubezpieczenia, jeśli dana osoba nie umrze), wysokość składki w znacznym stopniu zależy od średniej długości życia, znacznie krótszej w przypadku mężczyzn niż kobiet. Zróżnicowanie składek pozwoliło na dostosowanie ceny ubezpieczenia do faktycznego ryzyka, źe dojdzie do śmierci właściciela polisy. Dzięki temu ubezpieczenia dla kobiet były tańsze.

W innych ubezpieczeniach, na przykład komunikacyjnych, też składki są teraz zróżnicowane ze względu na płeć, bo kobiety na ogół powodują mniej wypadków. Jednak różnice nie są tak duże, jak w polisach na życie.

– Ubezpieczyciele przygotowują się do zmian w taryfikacji swoich produktów – mówi Adam Gawryła, ekspert PZU.

Po 20 grudnia ceny ubezpieczenień na życie, a także innych polis, w których płeć ma znaczenie, zmienią się. Wiadomo, że wzrosną składki dla kobiet, ale ubezpieczyciele nie ujawniają jeszcze, co stanie się ze składkami dla mężczyzn: czy zostaną zmniejszone, pozostaną na tym samym poziomie czy wzrosną razem ze stawkami dla kobiet. Ostateczne decyzje zapadną przed 21 grudnia. Ale pewne jest, że panie będą płacić więcej. Dlatego zwłaszcza te, kóre myślą o podpisaniu długoterminowych umów, powinny rozważyć zawarcie ich do 20 grudnia.

– Zmiana taryfy pociąga za sobą koszty. Jest to nie tylko zmiana wzoru matematycznego czy mnożników, ale też wprowadzenie nowych wzorów w systemach informatycznych i obsługowych, transfer zmian do sieci sprzedaży itp. Możliwe, że konieczność zmian związanych z wyrokiem trybunału zostanie wykorzystana jako pretekst do podwyższenia składek – ostrzega Katarzyna Jankowska z Concordia Ubezpieczenia.

Umowa bez zmian

Ubezpieczenia na życie wykupuje się najczęściej na wiele lat, a podniesienie składki będzie dotyczyć tylko umów zawartych po 21 grudnia. Dlatego panie, które kupią taką polisę przed tym terminem, będą mogły sporo zaoszczędzić.

– Większość dostępnych terminowych ubezpieczeń na życie gwarantuje niezmienną wysokość składki do końca umowy. A zatem kupując dzisiaj polisę np. na 20 lat, aby zabezpieczyć rodzinę i spłatę kredytu hipotecznego, mamy pewność, że składka będzie taka sama przez następne 20 lat – podkreśla Adam Gawryła.

Na rynku są oferty z gwarancją niezmienności składki przez cały okres ubezpieczenia. Takie polisy często skierowane są zarówno do młodych ludzi (od 16 lat), jak i do starszych (nawet do 70 lat). Niektóre umowy mogą obejmować również dodatkowe rodzaje ryzyka, takie jak np. ryzyko śmierci w następstwie nieszczęśliwego wypadku, inwalidztwo lub przejęcia opłacania składki w wyniku niezdolności do pracy ubezpieczonego.

– Przy długoterminowych polisach na życie towarzystwo w zasadzie nie ma możliwości zmiany warunków – mówi Konrad Bednarowski, główny specjalista ds. ubezpieczeń w Biurze Ubezpieczeń Osobowych Concordia Ubezpieczenia. – Dotyczy to też takich sytuacji, gdy w trakcie umowy pojawią się nowe okoliczności, które zwiększają prawdopodobieństwo zajścia zdarzenia objętego ochroną.

Natomiast w razie pojawienia się okoliczności zwiększających ryzyko, takich jak np. choroba, towarzystwo może odmówić podpisania kolejnej umowy lub zawrzeć ją, ale z wyższą składką.

– Problem ten nie występuje w przypadku polis wieloletnich z gwarancją wysokości składki przez cały okres trwania ochrony ubezpieczeniowej – dodaje Konrad Bednarowski.

Opłacalne dla młodych

Jak podaje Katarzyna Jankowska, im kobieta młodsza, tym wykupienie polisy na życie do 20 grudnia może okazać się bardziej opłacalne.

– Kobiety młodsze mogą zyskać więcej w tym sensie, że jeżeli podpiszą umowę ubezpieczenia przed końcem roku na okres np. 30 lat, to będą płacić mniej niż mężczyźni przez cały ten okres, czyli przez 30 lat – mówi Katarzyna Jankowska. - A zatem korzyść, czyli różnica między wysokością składki rocznej płaconej przez mężczyznę a obecną stawką dla kobiet, będzie pomnożona przez 30 lat. W przypadku osób starszych, np. 50–60-letnich, umowa ubezpieczenia nie będzie mogła być zawarta na aż tak długo.

W ubezpieczeniach na życie towarzystwa określają górną granicę wieku, np. 70 czy 71 lat. Zatem starsze kobiety również zyskają na zawarciu umowy przed 21 grudnia 2012 r., ale niższą składką będą cieszyć się krócej. Poza tym w przypadku młodszych kobiet ryzyko śmierci jest mniejsze, co przekłada się na niższe składki w ubezpieczeniach na życie.