Poczty idą w logistykę

– Poczta Polska zmienia się już od jakiegoś czasu, idziemy w tym samym kierunku co wszystkie poczty, nie tylko w  Europie, ale i na świecie – mówi Mariusz Zarzycki, wiceprezes Poczty Polskiej.

Myślenie wszystkich  pocztowców na świecie jest spójne  – wybierają różne ścieżki rozwoju, ale wszystkie opierane są o dywersyfikację usług. – Rynek, który od zawsze stanowił  podstawowy biznes pocztowców, czyli dostawa listów, kurczy się i ten trend będzie postępował. Korespondencja elektroniczna wypiera tradycyjne formy komunikacji – mówi prezes  Zarzycki.

– Prezentowane są różne projekcje spadku zapotrzebowania obywateli na tradycyjne usługi listowe, średnim poziomem tych projekcji może być 7 proc. rocznie. Ja uważam jednak, że należy spodziewać się skokowych, a nie liniowych zmian w wyniku e-substytucji. Związane jest to z szybkim wzrostem kompetencji cyfrowych obywateli w Polsce. - mówi Dariusz Dolczewski, dyrektor Departamentu Poczty w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji.

Zasypywanie luk

–Uważam, że Poczta Polska musi być przygotowana strategicznie do skutecznego zasypywania luk w tym tradycyjnym segmencie biznesowym. Szansą są usługi finansowe Banku Pocztowego, ubezpieczeniowe, nowoczesne usługi cyfrowe realizowane w obrębie grupy kapitałowej. Dużym wyzwaniem i szansą są rosnące zakupy przez Internet. Tu Poczta kiedyś oddała pole konkurencji, dziś musi już nie tylko odrabiać zaległości, ale przede wszystkim wybiegać działaniami w przód - dodaje Dolczewski.

Prognozowany spadek na rynku listów to  impuls do szukania nowych źródeł dochodów.  – Budujemy nowy wachlarz usług na tym co Poczta Polska posiada, czyli na potencjale. Mamy coś czego nie ma nikt inny w kraju, co stanowi o naszej przewadze, czyli sieć placówek w całym kraju, które można wykorzystać do świadczenia innych usług: finansowych, ubezpieczeniowych, bankowych itp. Zakładamy że docelowo ok. 60–70 proc. dochodu Poczty Polskiej będzie pochodziło właśnie z usług finansowych – deklaruje  Mariusz Zarzycki.

Same przychody z  usług finansowych  nie zrekompensują jednak spadku w segmencie listów.  Konieczne jest zbudowanie kolejnej „nogi", jaką jest logistyka. W tym kierunku już dawno poszły narodowe poczty: Deutche Post przejęło DHL,  a poczta francuska ma DPD.

– Poczty narodowe to wielkie przedsiębiorstwa z wielkimi aktywami,  które mogą być kulą u nogi, ale można z nich uczynić atut i szansę, jeżeli ma się na nie pomysł biznesowy. Można na nich świetnie zarabiać – mówi  Dariusz Dolczewski.  Jak dodaje takim przykładem jest sieć placówek pocztowych.

Zwłaszcza te w dużych miastach, które są często źle zagospodarowane, mogą być ogromnym obciążeniem, generującym głównie  koszty. – Ale można też nich zarabiać, jeżeli zoptymalizuje się wykorzystanie przestrzeni, zorganizuje procesy, wtedy wydajność i jakość pracy i usług wzrosną. Przykładem takich synergii jest połączenie usług pocztowych z finansowymi Banku Pocztowego - dodaje Dolczewski.

– W  Unii Europejskiej  dostarczanych jest 15 razy więcej przesyłek niż Polsce. W  Niemczech rynek jest 10 razy większy niż nasz. Mamy sporo do nadrobienia – mówi Arkadiusz Kawa, wykładowca Uniwerstytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Rozwojowe paczki

– Rynek e-commerce będzie się rozwijał. Jako Klienci chcemy mieć  dostęp do towarów na całym świecie.  Komisja Europejska dąży do tego,  by  w całej Unii była pełna swoboda  wymiany handlu internetowego, w związku z tym możemy być spokojni o dalszy dynamiczny wzrost. Dynamika wzrostu paczek z segmentu e-commerce może sięgać nawet 20–30 proc. rocznie –  podkreśla Sławomir Żurawski z Poczty Polskiej

Pocztowa ofensywa

Po latach zaniedbań, w tym kierunku idzie też Poczta Polska. Pierwsze dwa miesiące tego roku przyniosły Poczteksowi wzrost obsłużonych paczek o 70 proc. w porównaniu do  analogicznego okresu roku 2012. – Nasz udział w rynku  KEP w Polsce to ok. 15–16 proc., a w segmencie przesyłek ekspresowych i kurierskich ok. 4 proc. Poczta Polska w ciągu najbliższych kilku lat chce zdobyć ok. 25 proc. tego rynku – mówi Sławomir Żurawski.

– Rynek KEP  jest wart ok. 5 mld zł. Obecnie Pocztex ma 4-proc. udziały w rynku, z tego co pamiętam w roku 2002 udział w rynku kurierskim Poczty wynosił tyle samo. Poczta przespała najlepszy okres na wejście w rynek usług kurierskich – dodaje Kawa.  Szansą na nadrobienie zaległości i zdobycia miejsca przez Pocztę Polskę jest dynamiczny rozwojów handlu internetowego.

– Sektor B2C  (przedsiębiorca – odbiorca prywatny  – red.)  rynku kurierskiego  będzie się rozwijać,  głównie  dzięki rozwojowi handlu internetowego – mówi Marzena Cichosz,  adiunkt w katedrze logistyki SGH.  – Podczas ostatniego spowolnienia gospodarczego  rynek kurierski  w Polsce przetrwał   dzięki rynkowi krajowemu, eksport się załamał. Obronną ręką wyszły firmy  takie jak DPD czy „siódemka", które w Polsce specjalizują się nie tylko w handlu internetowym, ale też współpracują z telekomami i instytucjami finansowymi  – mówi Marzena Cichosz.  Jak dodaje kluczem jest  wyspecjalizowanie w obsłudze wybranego sektora i  dopracowanie procesów logistycznych w tym zakresie.  – To decyduje o przewadze – podsumowuje.

Jak wyjaśnia Marzena Cichosz, proces liberalizacji rynku pocztowego zaczął się już w latach 90. XX wieku.  Poczty Europejskie dużo wcześniej podejmowały działania dotyczące dywersyfikacji portofolio.  Poczta zwlekała  i na polskim rynku pojawili się inni gracze, którym udało się zdobyć silną pozycję przejmując polskie firmy. – Poczta Polska ma teraz trudne zadanie, ale nie niemożliwe. Mamy kolejne spowolnienie  gospodarcze. Klienci są bardziej wrażliwi na ceny  i to może dać PP przewagę – mówi Cichosz.

Przewaga nad konkurencją

– Budowanie przez poczty nogi logistycznej jest już długotrwałym trendem. Poczta Polska też miała swoją szansę, kiedy do kupienia była Stolica. Przejęcie tej spółki mogło być  punktem zwrotnym dla PP i szansą, by na rynku kurierskim zdobyć udziały – mówi  Arkadiusz Kawa , wykładowca  w katedrze Logistyki i Transportu w wydziale Zarządzania Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Dostawa drobnych paczek do klientów indywidualnych to nie jedyny segment rynku na którym spółki Pocztowe mogą szukać dodatkowych dochodów. Szansą są wyspecjalizowane usługi logistyczne, takie jak np. przesyłki paletowe. – Jak wszyscy stawiamy  też na obsługę drobnicy paletowej. Nie wejdziemy na rynek przewozów kolejowych jak giganci logistyczni, ale mamy coś, czego nie mają inni: rozbudowaną  sieć sortowni i sieć połączeń obejmujących cały kraj.  Teraz na tej bazie będziemy rozwijali połączenia dedykowane. Po wprowadzeniu  usługi zanotowaliśmy w tym segmencie wzrosty trzycyfrowe – zaznacza prezes Zarzycki.

Szansa na przetrwanie

Kolejnym segmentem rynku usług pocztowych, którego  rozwój może zrekompensować spadek przychodów  spowodowany kurczeniem się rynku listowego, są usługi logistyczne. – Konieczne jest wychodzenie do klientów z kompleksową i zintegrowaną ofertą – mówi Marzena Cichosz.  A to jak na razie  nie jest najmocniejszą stroną Poczty Polskiej.