Poprosimy o 90 mld euro

Premier Socrates powiedział, że mimo rezygnacji rządu i wyznaczonego terminu wyborów zwrócił się do UE o pomoc, bo Portugalia nie może czekać i potrzebuje pieniędzy już. Czy przekonuje pana taka argumentacja?

Przekonuje, bo to jest fakt. Państwowe firmy nie mają pieniędzy na kwietniowe wypłaty, kasa państwa jest pusta. W tej sytuacji rząd nie miał innego wyjścia, jak zwrócić się o pomoc. Kolejny kłopot polega jednak na tym, że w UE nie ma mechanizmu do udzielenia takiej szybkiej pomocy. Europejski Mechanizm Stabilizacyjny jest w stanie wesprzeć któryś z krajów członkowskich, ale ten kraj musi przedstawić program naprawczy zawierający konkretne posunięcia, które mają doprowadzić do finansowej stabilizacji. Tymczasem obecny rząd portugalski nie jest w stanie przedstawić takiego pakietu, ponieważ sprawuje władzę tymczasowo, a wdrażanie programu naprawczego zostało wstrzymane przez rozwiązanie parlamentu. Także EBC nie posiada mechanizmu zezwalającego na udzielenie natychmiastowej pomocy. Może  ona zostać  udzielona jedynie krajom, które nie są członkami strefy euro. W tej sytuacji jedynym wyjściem jest skorzystanie z pieniędzy Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Dla premiera to kwestia honoru, bo wielokrotnie powtarzał, że nigdy z pieniędzy MFW nie skorzysta. I rzeczywiście poprosił o pomoc nie fundusz, tylko UE.

Co będzie dalej?

Właśnie  wróciłem  ze spotkania z prezydentem Anibalem Cavaco Silvą. I okazuje się, że nawet prezydent nie ma pewności co do  przyszłego rozwoju wydarzeń. Wiadomo tylko, że zamierza spotkać się z prezydentem Unii Europejskiej Hermanem Van Rompuyem i prezesem EBC Jeanem Claude'em Trichetem oraz z przewodniczą- cym UE Jose Manuelem  Barroso i przekonać ich,  że przypadek Portugalii jest wyjątkowy i Europa powinna jeszcze przed naszymi wyborami zorganizować pakiet ratunkowy. Taki pakiet byłby częścią większego programu pomocowego który  wspierałby reformy do roku  2013 – 2014.

Mówi się dzisiaj, że taki pakiet miałby wartość 70  – 90 mld euro. Czy o takich pieniądzach mówił prezydent?

Najprawdopodobniej poprosimy o 90 mld euro.  Zdaniem prezesa banku centralnego Portugalii znacznie lepiej jest poprosić  o większe pieniądze. Bo gdyby w pewnym momencie  pieniędzy zabrakło i trzeba byłoby występować po raz kolejny, sytuacja byłaby znacznie gorsza. Na razie więc prezydent stara się uzyskać wsparcie dla tego pomysłu wszystkich trzech głównych partii, aby o taką pomoc wystąpić wspólnie. Wiadomo, że nie będzie to trudne. Pozostaje jednak niewiadoma, czy uda się uzyskać z Brukseli pomoc  do 15 czerwca, tak aby Portugalia mogła  honorować w terminie wszystkie zobowiązania. W tej chwili czas działa na naszą niekorzyść.

CV

Jeden z najbardziej znanych ekonomistów portugalskich, jest absolwentem Instytutu Ekonomii w Lizbonie, założycielem dziennika "Diario Economico" i tygodnika "Semanario Economico". W obydwóch był redaktorem naczelnym. Teraz jest zastępcą redaktora naczelnego największego dziennika portugalskiego "Espresso", prowadzi też gospodarcze programy w publicznej telewizji.