Konsumenci optymistyczni jak dawno nie byli. Nadchodzą lepsze czasy?

Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej, który zawiera ocenę aktualnej sytuacji własnego gospodarstwa domowego i generalnej sytuacji ekonomicznej kraju, oczekiwania na kolejny rok w obu aspektach oraz obecną gotowość do dokonywania ważnych zakupów, jest ujemny niezmiennie od początku pandemii w 2020 r. To sygnał, że wciąż przewagę mają negatywne odczucia. Niemniej majowy odczyt (-14,5 pkt) okazał się najwyższy od września 2024 r. i zbliżył się do maksimów z połowy dekady (11,5–12,5 pkt na minusie w pierwszej połowie 2024 r.).

Czytaj więcej

Dane gospodarcze

Słabe dane o produkcji budowlano-montażowej. Nie może „zaskoczyć” w tym roku

Produkcja budowlano-montażowa w Polsce w kwietniu spadła o 4,2 proc. rok do roku – podał w czwart...

Z kolei wskaźnik wyprzedzający, który agreguje tylko oczekiwania na przyszłość (co do sytuacji finansowej gospodarstwa domowego, sytuacji ekonomicznej kraju, zmiany poziomu bezrobocia i możliwości oszczędzania pieniędzy), w maju wybił do poziomu niewidzianego od czerwca 2024 r., czyli niemal od roku.

W obu przypadkach zalecana jest ostrożność w interpretacji. Dane są ankietowe i charakteryzują się sporą zmiennością. Przykładowo – kwietniowe dane o nastrojach konsumenckich były najsłabsze w tym roku. Co do zasady od mniej więcej roku utrzymują się na dość podobnym poziomie po tym, jak dynamicznie poprawiały się w 2023 r., wraz m.in. ze spadkiem inflacji, poprawą realnej dynamiki płac, spadkiem cen surowców energetycznych czy – jakkolwiek to zabrzmi – spowszednieniem wojny w Ukrainie.

Mniejszy pesymizm

Mimo wszystko, o ile majowe statystyki znajdą potwierdzenie w kolejnych danych, być może coś zmienia się w nastrojach konsumenckich na lepsze. Największym zaskoczeniem jest skokowa poprawa ocen ogólnej sytuacji ekonomicznej kraju w najbliższych 12 miesiącach. Raptem w ciągu miesiąca odsetek osób uważających, że ta się pogorszy, spadł z ok. 47 do 39 proc. i był najniższy od roku. Z drugiej strony to wciąż sporo w kraju z najniższą w UE stopą bezrobocia, a niemal najwyższym wzrostem PKB (acz też jednym z najwyższych w UE deficytem sektora finansów publicznych). Poprawy sytuacji ekonomicznej Polski w kolejnych 12 miesiącach spodziewa się 15,5 proc. badanych.

Zresztą również w przypadku perspektyw dla sytuacji finansowej własnego gospodarstwa domowego majowe dane są jedne z lepszych od roku. Acz i tu wciąż jest przewaga obaw: pogorszenia spodziewa się co czwarty badany, poprawy tylko co szósty. To zresztą ważna rzecz, której nie odbudowaliśmy jeszcze po pandemii. Od pięciu lat tylko raz (w styczniu 2024 r.) lekką przewagę mieli optymiści w kwestii swojej przyszłej sytuacji finansowej. W latach 2018–2019 normą było to, że więcej osób spodziewało się poprawy.

Słowem: w maju poprawił się optymizm co do przyszłości, a nie aktualny ogląd sytuacji. Można tylko gdybać, że pomógł wyraźny spadek inflacji (z 4,9 proc. w pierwszym kwartale do 4,3 proc. w kwietniu, najniżej od ośmiu miesięcy), z widokami na trwałe zejście w obręb dopuszczalnych odchyleń wokół celu NBP (2,5 proc. +/- 1 pkt proc.) od lipca. To zresztą zepchnęło oczekiwania inflacyjne do najniższego poziomu od blisko roku. Tego, że ceny będą rosły szybciej niż obecnie, oczekiwało w maju nieco ponad 6 proc. badanych, najmniej od półtora roku. To także jeden z najniższych odczytów w całej historii badania (od 2018 r.).

Czytaj więcej

Gospodarka

„The Economist”: Polska jest sercem Europy. Przez Nawrockiego może stracić wpływy

„Gdyby Karol Nawrocki wygrał drugą turę wyborów prezydenckich, ucierpiałaby zarówno Polska, jak i...

Do tego doszła pierwsza od półtora roku, i od razu odważna w skali, obniżka stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej 7 maja o 50 pkt baz. (większość ankiet GUS realizował już po tej decyzji). Tu również można oczekiwać kolejnych cięć w dalszej części roku i w 2026 r. Warto też zwrócić uwagę, że mocno zaskoczył poziom przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w grudniu (ponad 9 tys. zł brutto), co ekonomiści wiążą m.in. ze sporymi premiami w części branż. To również mogło poprawić nastroje konsumentów.

To nowe pytanie w badaniu GUS, dodano je od początku 2025 r., niemniej w krótkiej, pięciomiesięcznej jego historii nie było jeszcze tak wysokiego odsetka osób deklarujących, że przyszła sytuacja finansowa ich gospodarstwa domowego jest łatwa (lub dość łatwa) do przewidzenia, a tak niskiego odsetka wskazań, że jest to (dość) trudne.