Państwo przejmie opiekę nad motokoncernami

Mniejszościowe udziały państwa w największym w Rosji producencie aut osobowych AwtoWAZ, wytwarzającym ciężarówki Kamazie oraz producencie silników Awtodizel trafią do jednej firmy. Rosyjskie media dowiedziały się, że oficjalnie zostanie to ogłoszone dzisiaj podczas moskiewskiego salonu samochodowego Interawto.

Holding stworzy ze swoich udziałów we wszystkich firmach państwowy koncern Ros-technologie. Ma on obecnie 25,1 proc. akcji AwtoWAZ, 37,8 proc. Kamaza, a w Awtodizel (należy do grupy GAZ Olega Deripaski) – 30 proc. Głównym zagranicznym udziałowcem AwtoWAZ jest Renault (ma 25 proc. akcji), a Kamaza Daimler (10 proc.).

Kierowanie holdingiem ma przejąć Siergiej Kogogin, dotychczasowy prezes Kamaza. Jego odpowiednik w AwtoWAZ Borys Aleszin ma odejść z firmy wraz ze swoją ekipą, choć to właśnie on był pierwszym twórcą idei połączenia rosyjskich koncernów motoryzacyjnych. W 2005 r były minister przemysłu Aleszin wszedł do rady dyrektorów Awtowazu – który co roku dawał Rosji 1 procent PKB. W 2006 r. przedstawił koncepcję rozwoju branży. Zakładała ona, że rząd przeznaczy 5 mld dolarów m.in. na stworzenie korporacji złożonej z największych motoryzacyjnych koncernów Rosji – GAZ Kamazu i AwtoWAZ.

O pomyśle kilka razy pozytywnie wypowiadał się Władimir Putin. I to on zdecydował, że mający coraz większe kłopoty AwtoWAZ dostał rekordową pomoc rządu – 3,5 mld dol., a teraz domaga się kolejnych pieniędzy od państwa. Jednak Aleszin, który w połowie 2008 r. został prezesem AwtoWAZ, wolał się związać z Renault niż z rodzimymi firmami. Po zapowiedzi kupna Opla przez Sbierbank stał się jawnym przeciwnikiem tworzenia „konglomeratu producentów”. Aleszin musi więc odejść, by otworzyć drogę do połączenia.

[wyimek]3,5 mld dol. pomocy od państwa otrzymał koncern AwtoWAZ. Pomimo to wciąż jest na skraju bankructwa[/wyimek]

AwtoWAZ wstrzymał produkcję, bo na placach czeka na klientów 90 tys. niesprzedanych ład. Spółka chce skierować do robót publicznych jedną czwartą ze 100 tys. pracowników. W 2008 r. miała stratę 781 mln dol. Wiosną (ostatnie dane) długi wynosiły ok. 1,3 mld dol. Renault w tym półroczu stracił na AwtoWAZ co najmniej 181 mln euro. Za swoje akcje zapłacił miliard euro, a za 165 mln euro zobowiązał się do przekazania Rosjanom technologii produkcji platform znanych z dacii logan.

Kamaz wyprodukował w pierwszym półroczu niecałe 11 tys. aut, czyli o 62 proc. mniej niż przed rokiem. Jednak dzięki kłopotom innych producentów zwiększył do ponad połowy udział w rynku. Obroty spadły o połowę, a strata za I półrocze 2009 r. wyniosła 52 mln dol. W sierpniu produkcja została wstrzymana na miesiąc. Kamaz zdołał jednak powiększyć swój udział rynkowy z 28,2 proc. do 58,5 proc. Było to możliwe z powodu zaporowych cen na importowane do Rosji ciężarówki.

Daimler chciał początkowo kupić 42 proc. akcji Kamaza, ale Rosjanie się na to nie zgodzili. Ostatecznie w grudniu 2008 r. za 250 mln dolarów kupił 10 proc., uzyskał jedno miejsce w zarządzie i zobowiązał się do przekazania zaawansowanych technologii niezbędnych do produkcji nowoczesnych ciężarówek, wykorzystania mocy produkcyjnych rosyjskiej spółki oraz jej sieci dilerskiej i stacji serwisowych. Uznano wówczas, że niemiecki koncern przepłacił za akcje Kamaza trzykrotnie. Poza tym jeszcze w roku 2012 może się zdecydować się na zainwestowanie kolejnych 50 mln dolarów.

Ani Renault, ani Daimler nie chciały wczoraj komentować informacji z Rosji. Jednakże jest oczywiste, że mimo procentowego spadku udziałów ta transakcja jest dla nich korzystna, ponieważ wielkie grupy przemysłowe w Rosji są pod ochroną państwa.

[ramka]Aleksiej Pawłow, analityk Arbat Kapitał

Na powstanie struktury zarządzającej motoryzacyjnymi aktywami na pewno przystaną zagraniczni udziałowcy rosyjskich firm, bo niczym to im nie grozi. Gdyby jednak doszło to fizycznego połączenia koncernów, to pojawi się jeszcze jedna gigantyczna struktura, słabo i wolno reagująca na zmiany rynkowe. Nie widzę sensu jej tworzenia, bo sytuacja i interesy AwtoWAZ i Kamazu są różne. Kamaz, choć też ma straty, radzi sobie bez państwowej pomocy. AwtoWAZ jest na granicy bankructwa, choć pomoc dostał. Tylko jemu połączenie się opłaci.