Społeczną odpowiedzialność biznesu (CSR), czyli uwzględnianie czynników społecznych i środowiskowych w codziennym funkcjonowaniu, traktowano do tej pory jako przejaw korporacyjnego snobizmu. Zajmował się tym kto chciał, a właściwie – kto był pewien, że na tym zyska. Teraz reguły gry mają się zmienić – stosowanie zasad CSR ma być de facto obowiązkowe. To najważniejsza ze zmian, których wprowadzenie zapowiedziano w przygotowanym przez Komisję Europejską komunikacie.
Bruksela chce, by do końca 2014 r. wszystkie duże firmy europejskie zobowiązały się do przestrzegania jednego z trzech uznanych na szczeblu międzynarodowym zestawów wskazówek dotyczących CSR. Chodzi o wytyczne OECD, inicjatywę „Global Compact" ONZ oraz normę ISO 26000. Zmiany dotyczyć będą też małych i średnich firm – jeszcze w tym roku powstać powinny branżowe „przewodniki" poświęcone prawom człowieka, zgodne z wytycznymi ONZ. Zobowiązania przedsiębiorców w zakresie CSR mają być jawne dzięki „wielostronnym platformom CSR", których utworzenie zapowiada KE. Umożliwią one bieżące monitorowanie działalności firm.
Bruksela jest przekonana, że społeczna odpowiedzialność biznesu to nie tylko sposób na odzyskanie utraconego zaufania. Komisja przekonuje też, że większe zaangażowanie społeczne przyniesie firmom dodatkowe dochody, bo zaufanie przełoży się na popyt. Ze swojej strony Komisja chce ten popyt stymulować: w komunikacie wspomina m.in., że kwestia CSR powinna być brana pod uwagę przy zamówieniach publicznych.
Eksperci niemieckiego Centrum für Europäische Politik na planach Komisji nie zostawiają jednak suchej nitki. Skoro CSR przynosi korzyści, to dlaczego firmy trzeba zmuszać do przestrzegania jej zasad? – pytają. Zwracają też uwagę, że egzekwowanie właściwego podejścia do CSR od poddostawców – co przewiduje komunikat – będzie niezwykle kosztowne. W efekcie idea, która ma poprawić kondycję biznesu, spowoduje spadek inwestycyjnej atrakcyjności Europy.
Zbigniew Gajewski, z-ca Dyrektora Generalnego PKPP lewiatan, członek rządowo-społecznego Zespołu ds. Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw