Brylanty stanieją po Walentynkach

W mieście Surat w zachodnich Indiach szlifierze spędzają 10-12 godzin dziennie w małych warsztatach na cięciu i polerowaniu 80 proc. diamentów świata, ale ta działalność istnieje dzięki używaniu gotówki, więc decyzja premiera z 8 listopada o wycofaniu z obiegu najwyższych nominałów pozbawiła pracy wielu tych ludzi. Tysiące pośredników z wąskich uliczek tego miasta nie ma nic do roboty.

Brak gotówki nie jest jedynym problemem tej branży zatrudniającej milion ludzi w Indiach, większości z nich w tym mieście. Kuracja wstrząsowa premiera Modi ma jeszcze bardziej utrudnić pranie pieniędzy uzyskanych z nielegalnej działalności czy uchylanie się od płacenia podatków, a to oznacza, że kupujący oszlifowane kamienie żądają dowodów odprowadzenia podatków, co często jest po prostu niemożliwe.

Główne firmy wydobywania diamentów, angielsko-amerykańska De Beers i mniejsze, kanadyjskie Stornoway Diamond i Dominion Diamond odnotowują spadek popytu i cen tańszych kamieni, używanych do produkcji mniej wystawnej biżuterii.

Sytuacja detalistów i segmentu luksusu

Sytuacja handlu detalicznego i kupujących brylanty jest mniej jasna. Niedobór gotówki również mocno zaszkodził popytowi w Indiach na precjoza z brylantami, a jest to trzeci na świecie rynek. To oznacza, że więcej tańszych oszlifowanych kamieni jest na eksport, powstał zatem przejściowy nadmiar na rynku, co daje niższe ceny hurtowe i sklepowe. Jeśli fachowcy od cięcia diamentów i ich szlifierze w Indiach nie będą mogli szybko wrócić do pracy, ta nadwyżka nie potrwa długo.

Kupujący w segmencie luksusowym nie mają powodów do obaw. Większość działalności jubilerskiej z wyższej półki mającej do czynienia z brylantami o wadze karata kosztującymi zwykle ponad 14 500 dolarów, jest pod ochroną, bo cięciem i szlifowaniem kamieni zajmują się też specjaliści w Izraelu, Belgii i większe firmy indyjskie, które dokonują transakcji za pośrednictwem banków.

- Nokautujący skutek decyzji o wycofaniu najwyższych banknotów w Indiach spowodował zmniejszenie cen brylantów niższej jakości — uważa szef salonu jubilerskiego online w Londynie 77 Diamonds, Tobias Kormind. — W jej wyniku zauważyliśmy wzrost popytu na tego rodzaju kamieni, bo nasi klienci rzucili się na korzystniejsze ceny.

Zastój w Indiach

W Indiach popyt na biżuterię rośnie zwykle zimą, w okresie zawierania ślubów. W tym roku obroty stopniały, bo niemal dwie trzecie precjozów kupuje się za gotówkę, a tej brak. Właściciel salonów Anmol Jewellers z Mumbaju, Ishu Datwani mówi, że jego obroty zmalały o 70 proc. od czasu decyzji rządu o wycofaniu banknotów 1000 i 500 rupii.

Przedstawiciele tego sektora nie spodziewają się szybko powrotu popytu, bo władze nie nadążają z wprowadzaniem nowych banknotów. — Gdy brakuje gotówki brylanty są ostatnią rzeczą, które ludzie chcą kupować. Przynajmniej przez 6 miesięcy popyt będzie słaby — stwierdził szef rady eksportu i promocji kamieni szlachetnych i biżuterii (GJEPC), Praveenshankar Pandya. Do kryzysu doszło w czasie, gdy w sieci detalicznej albo w przygotowaniu było mnóstwo kamieni. Import diamentów przez Indie skoczył od kwietnia do listopada o 30,5 proc., natomiast eksport brylantów w tym okresie zwiększył się o 12,2 proc. — wynika z danych GJEPC. — Surowiec kupowano agresywnie licząc na skok eksportu i wzrost krajowego popytu — powiedział trader Dharmesh Navadiya.

W dużych ośrodkach, np. w Hongkongu wielu detalistów ma pełno brylantów kupujących 3 lata temu po wyższych cenach, bo liczyli na popyt w Chinach, a do niego nie doszło. — Nie było przeszkód w podaży, rynek jest już zalany, zwłaszcza Kamieniami niskokaratowymi — stwierdza ich dystrybutor w Hongkongu, Jonathan Rotbart.

Szok dla rynku

- Rynek zamarł. Nie mamy gotówki na kupno kamieni — mówi Kalpesh Savaliya, handlarz od 25 lat, siedzący po turecku na materacu za niskim stolikiem w Surat. Mali zamykają sklepy i warsztaty, import diamentów przez Indie może zmaleć o 25 proc. od grudnia do marca — uważa szef największej w Indiach sieci Gitanjali Gems, Mehul Choksi.

Firmy wydobywcze już to czują, ceny kamieni niższej jakości musiały obniżyć o 25 proc. wobec cen sprzed decyzji z 8 listopada — napisał w nocie do klientów analityk z Panmure Gordon, Kieron Hodgson. De Beers podała pod koniec 2016 r., że jej obroty zmalały z powodu mniejszej sprzedaży kamieni niższej jakości, a ta tendencja powinna utrzymać się przez najbliższe 3 miesiące — uważa Hodgson.