Demograficzne wyzwania Polski: dzietność, migracje i przyszłość gospodarki

Polska mierzy się z gwałtownym spadkiem dzietności. Mateusz Łakomy, ekspert ds. demografii wskazuje na przyczyny demograficznego kryzysu i konieczne zmiany systemowe, by zatrzymać starzenie się społeczeństwa.

Publikacja: 24.05.2025 20:00

Mateusz Łakomy, autor książki „Demografia jest przyszłością”, podkreśla, że problem niskiej dzietności w Polsce i krajach rozwiniętych ma charakter systemowy.  – Dzietność na poziomie 1,03 oznacza, że co pokolenie liczba ludności spada o połowę – wyjaśnia. Jego zdaniem, fundamentem skutecznej polityki demograficznej musi być wsparcie dla powstawania trwałych związków, co poprzedza decyzję o posiadaniu dzieci.

Samotność i luka edukacyjna między płciami

– 40 proc. osób w wieku 20–39 lat nie jest w żadnym związku. Coraz trudniej tworzyć trwałe relacje, co ma związek z przemianami społecznymi i cywilizacyjnymi  – przytacza ekspert. – Większy odsetek kobiet nie znajdzie partnera, który byłby dla nich atrakcyjny, bo oczekują, że mężczyzna będzie miał status wyższy od nich – dodaje. Przewaga kobiet na poziomie wykształcenia skutkuje trudnościami w dopasowaniu partnerów. W krajach, gdzie luka edukacyjna między płciami jest mniejsza, pary tworzą się łatwiej. Tymczasem w Polsce udział mężczyzn z wyższym wykształceniem jest znacznie niższy niż kobiet, co prowadzi do trwałego deficytu partnerów dla wykształconych kobiet.

Czytaj więcej

W Polsce umiera prawie dwa razy więcej osób niż się rodzi

Kryzys zaufania, smartfony i lęk

Migracje nie rozwiążą kryzysu demograficznego

Ekspert jasno podkreśla – Nie ma kraju, który ma nadwyżki demograficzne. Migracja może pomóc tylko wtedy, gdy mamy wyższą dzietność. A my mamy 1,1. ZUS wylicza, że Polska musiałaby przyjmować 300 tys. migrantów rocznie przez 10 lat, by zniwelować skutki starzenia się społeczeństwa. Łakomy zauważa, że nawet tak intensywna imigracja nie jest trwałym rozwiązaniem, a jedynie środkiem dorażnym. Dodatkowo, brak globalnych nadwyżek demograficznych sprawia, że o migrantów będzie coraz trudniej.

Czytaj więcej

Jak obniżyć ceny mieszkań? Cła na nawozy i plan podatkowy Trumpa

Co należy zmienić, by odwrócić trend?

Potrzebne są głębokie reformy w wielu obszarach: edukacji, mieszkalnictwie, rynku pracy i polityce rodzinnej. – Im wcześniej mamy własne lokum, tym więcej mamy dzieci – mówi ekspert. Postuluje zwiększenie liczby miejsc na kierunkach technicznych, reformy szkolne w celu wyrównania szans chłopców i dziewczynek oraz wsparcie psychologiczne dla młodzieży. Potrzebna jest również zmiana w systemie zasiłków macierzyńskich: – Nie wszyscy są uprawnieni do zasiłku. To opóźnia decyzję o dzieciach, a czasem sprawia, że dzieci się nie pojawiają – dodaje. Kluczowe będzie też wsparcie dla związków i stabilnego zatrudnienia.

Mateusz Łakomy, autor książki „Demografia jest przyszłością”, podkreśla, że problem niskiej dzietności w Polsce i krajach rozwiniętych ma charakter systemowy.  – Dzietność na poziomie 1,03 oznacza, że co pokolenie liczba ludności spada o połowę – wyjaśnia. Jego zdaniem, fundamentem skutecznej polityki demograficznej musi być wsparcie dla powstawania trwałych związków, co poprzedza decyzję o posiadaniu dzieci.

Samotność i luka edukacyjna między płciami

Pozostało jeszcze 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Biznes
Dodatkowe 26 mld zł na obronność zatwierdzone. Zgoda KE dla Polski
Biznes
Adam Bodnar i Leszek Balcerowicz na konferencji TEP
Biznes
Komputronik pozyskał inwestora. Kurs szybuje
Biznes
Jak obniżyć ceny mieszkań? Cła na nawozy i plan podatkowy Trumpa
Biznes
Będą cła na nawozy z Rosji i Białorusi. Grupa Azoty częściowo zadowolona