Więcej umów może zostać odfrankowionych

Sąd Najwyższy kolejny raz skłonił się ku przewalutowaniu na złote i zachowaniu stawki LIBOR. Teraz po raz pierwszy w przypadku kredytu denominowanego.

Aktualizacja: 29.11.2019 06:13 Publikacja: 28.11.2019 21:00

Więcej umów może zostać odfrankowionych

Foto: Fotorzepa, Łukasz Solski

Sprawa dotyczy wyroku z końca października, gdy Sąd Najwyższy skierował ją do ponownego rozpatrzenia. Najważniejsze jest jednak uzasadnienie, pierwsze po wydanym 3 października wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE i pierwsze dotyczące kredytu denominowanego.

Czytaj także: Pyrrusowe wygrane frankowiczów

Zrównanie obu rodzajów

SN jako powód skierowania sprawy do ponownego rozpatrzenia podał konieczność uwzględnienia dotychczasowego orzecznictwa, w tym orzeczenia TSUE. Stwierdził, że przy ponownym rozpoznaniu sąd drugiej instancji ma wziąć pod uwagę możliwość utrzymania w mocy zawartej umowy kredytu z wyeliminowaniem z niej klauzul waloryzacyjnych jako niedozwolonych postanowień. Może to wiązać się z uznaniem kredytu otrzymanego w złotym, a nie we franku, z jednoczesnym oprocentowaniem określonym w umowie, czyli stopą LIBOR (korzystną dla klienta, bo obecnie jest ujemna). To sugeruje, że SN dopuszcza możliwość konwersji kredytu walutowego na złote z zachowaniem LIBOR-u wbrew orzeczeniu TSUE z października, które zawierało stanowisko, że taka konstrukcja w polskim prawie może być niemożliwa.

– To orzeczenie wzmacnia stanowisko kredytobiorców, ale sprawia kłopot pełnomocnikom w kontekście formułowania stanowiska procesowego. Utwierdza mnie w przekonaniu, że trzeba budować dwie alternatywne argumentacje – mówi Damian Nartowski, radca prawny z WN Legal. Jedna z nich dotyczy nieważności umowy, a druga wyeliminowania elementu walutowego i przewalutowania kredytu na złote ze stawką LIBOR.

Zdaniem Wojciecha Bochenka, radcy prawnego z kancelarii Bochenek i Wspólnicy, wyrok jest ważny w kilku aspektach. – SN odniósł się do orzeczenia TSUE w sprawie p. Dziubaków i wprost wskazał, że w jego ocenie mamy do czynienia z kredytem złotowym z klauzulą waloryzacyjną, która została uznana za nieuczciwy zapis. SN uznał, że umowa taka może dalej obowiązywać w złotych ze stawką LIBOR, co dla umów denominowanych będzie stanowić swojego rodzaju novum – mówi Bochenek, podkreślając, że wyrok ten podtrzymuje dotychczasową linię orzecznictwa, jaką kształtuje SN w zakresie skutków uznania postanowień za nieuczciwe, bo już wcześniej SN orzekał o odfrankowieniu umów i pozostawieniu stawki LIBOR.

Kacper Sampławski, radca prawny z Kancelarii KS Legal, uważa, że orzeczenie SN może pozwolić zrównać sytuację prawną i procesową kredytobiorców mających kredyty indeksowane i denominowane (te pierwsze łatwiej odfrankowić, w przypadku drugich do tej pory dominował pogląd, że w razie wygranej klienta będą co najwyżej unieważniane).

– Oba rodzaje kredytów stanowią od strony prawnej kredyty w złotych, od strony ekonomicznej są takimi samymi produktami powodującymi te same niekorzystne skutki dla kredytobiorców poprzez obciążenie ich nieograniczonym ryzykiem walutowym w zamian za niższe oprocentowanie – uważa Sampławski.

Wciąż rozbieżności

Wciąż jest sporo niepewności. – Wiemy, że klauzule są wadliwe i nie można ich utrzymywać. Teraz kolejny krok to ukształtowanie orzecznictwa w zakresie skutku tych wad i konsekwencji dla kredytobiorców – zaznacza Nartowski.

Problem w tym, że SN wydał wyrok tylko w trzyosobowym składzie, więc wyrok nie jest wiążący dla sądów powszechnych. Może być wskazówką. – Mając na uwadze doświadczenia z orzeczeniami SN w sprawach frankowych, które nie przyjmowały się w sądach powszechnych, trudno przewidzieć, jak one będą orzekać. To co się aktualnie dzieje, zasługuje jednak na dezaprobatę z uwagi na różnorodność zapadających orzeczeń w tych samych stanach faktycznych, dotyczących tych samych wzorców – dodaje ekspert WN Legal.

Sprawa dotyczy wyroku z końca października, gdy Sąd Najwyższy skierował ją do ponownego rozpatrzenia. Najważniejsze jest jednak uzasadnienie, pierwsze po wydanym 3 października wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE i pierwsze dotyczące kredytu denominowanego.

Czytaj także: Pyrrusowe wygrane frankowiczów

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Banki
Zysk Pekao wyraźnie powyżej oczekiwań. Mocny początek roku
Banki
Lista hańby. Największe banki UE wciąż wspierają rosyjską wojnę
Banki
Lepszy początek roku Deutsche Banku, gorszy BNP Paribas
Banki
Saga frankowa drenuje banki. Czy uchwała Sądu Najwyższego coś zmieni?
Banki
Zmiany w zarządzie największego polskiego banku. Nowy wiceprezes PKO
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił