Czaszka Homo sapiens w jaskini Manot

Fragment czaszki człowieka pochodzący sprzed 55 tys. lat odkryli w jaskini Manot naukowcy. To okres, w którym prawdopodobnie ludzie zaczęli się krzyżować z neandertalczykami - pisze Piotr Kościelniak.

Publikacja: 28.01.2015 18:26

Czaszka Homo sapiens w jaskini Manot

Foto: Israel Hershkovitz, Ofer Marder & Omry Barzilai

Sklepienie czaszki należącej do dorosłego osobnika – płci naukowcy nie są pewni – to jedna z nielicznych pozostałości po Homo sapiens żyjących w tym okresie.

„Kluczowym wydarzeniem ewolucji człowieka była ekspansja terytorialna ludzi wywodzących się z Afryki i kolonizacja Europy w okresie między 60 a 40 tys. lat temu" – piszą naukowcy z zespołu prof. Israela Hershkovitza z Uniwersytetu w Tel Awiwie. Swoje odkrycie zaprezentowali w dzisiejszym wydaniu prestiżowego magazynu „Nature". „Jednak ze względu na niewielką liczbę znalezisk skamielin z tego okresu przodkowie wszystkich ludzi spoza Afryki pozostają dla nas zagadką".

Tajemnicę pogłębiał fakt, że współcześni Europejczycy mają ok. czteroprocentową domieszkę genów neandertalczyków. To oznacza, że w pewnym momencie po opuszczeniu Afryki nasi przodkowie krzyżowali się z neandertalczykami – tymi samymi, których później wyparli z ich siedlisk. Dotychczas przyjmowano, że stało się to ok. 45 tys. lat temu gdzieś w Europie.

Nowe znalezisko przeczy tej teorii. Jaskinia Manot znajduje się ok. 40 km na północny wschód od góry Karmel w Izraelu. Na tym terenie żyli również neandertalczycy, o czym świadczą znaleziska w innych okolicznych jaskiniach. Prawdopodobnie przenieśli się tu, gdy ich dotychczasowe siedliska na północy pokrył śnieg. Region ten leży również na najdogodniejszej trasie łączącej Afrykę z Europą i Azją.

– Przypuszczaliśmy, że ludzie anatomicznie współcześni oraz neandertalczycy przebywali w tym samym miejscu i czasie, jednak brakowało nam fizycznych dowodów – mówi paleontolog Bruce Latimer, ortodonta specjalizujący się w badaniach skamielin w Case Western Reserve University. – A teraz dostaliśmy tę czaszkę. Uważamy, że ludzie i neandertalczycy spotkali się tu, poszukując jedzenia.

Sklepienie czaszki ma niektóre cechy zbliżające ją do czaszek ludzi współczesnych. Brak w nim np. charakterystycznej dla neandertalczyków wypukłości z tyłu – u ludzi praktycznie również ona nie występuje. Jednocześnie czaszka miała pojemność ok. 1100 cm sześc., podczas gdy u ludzi współczesnych pojemność ta to ok. 1400 cm sześc.

Naukowcy do datowania fragmentu użyli metody uranowo-torowej. Żadne inne szczątki znalezione w tym miejscu nie pasują do czaszki. A zatem jest szansa, że kolejne wykopaliska pozwolą odpowiedzieć na pytanie, jak wyglądał tajemniczy człowiek z Manot.

Sklepienie czaszki należącej do dorosłego osobnika – płci naukowcy nie są pewni – to jedna z nielicznych pozostałości po Homo sapiens żyjących w tym okresie.

„Kluczowym wydarzeniem ewolucji człowieka była ekspansja terytorialna ludzi wywodzących się z Afryki i kolonizacja Europy w okresie między 60 a 40 tys. lat temu" – piszą naukowcy z zespołu prof. Israela Hershkovitza z Uniwersytetu w Tel Awiwie. Swoje odkrycie zaprezentowali w dzisiejszym wydaniu prestiżowego magazynu „Nature". „Jednak ze względu na niewielką liczbę znalezisk skamielin z tego okresu przodkowie wszystkich ludzi spoza Afryki pozostają dla nas zagadką".

Archeologia
Wiemy kiedy Homo sapiens krzyżował się z neandertalczykami. To mniej odlegał przeszłość, niż nam się wydawało
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Archeologia
Piwo sprzed 10 tys. lat? Nietypowe odkrycie archeologów dotyczące starożytnych Chin
Archeologia
Nowe odkrycie dotyczące prehistorycznej diety. Archeolodzy uzyskali przełomowy dowód
Archeologia
Polscy archeolodzy zbadają królewski grobowiec w Egipcie. Potrzebują pieniędzy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Archeologia
Niezwykłe odkrycie archeologów. Naukowcy odnaleźli zaginione miasto Majów