Grodzisko z czasów biblijnych

Budowlę warowną starożytnego Królestwa Judy odkryli archeolodzy izraelscy. Mogą to to być ślady biblijnego miasta Libna.

Aktualizacja: 08.02.2015 08:21 Publikacja: 08.02.2015 08:14

Budowle odsłonięte w Tel Burna / Tel Burna Excavation Project

Budowle odsłonięte w Tel Burna / Tel Burna Excavation Project

Foto: materiały prasowe

Mury obronne pochodzą z IX — VIII w. p. n. e. Grodzisko istniało w czasie, gdy miasta Królestwa Judy musiały stawiać czoła najazdom Asyryjczyków.

Kopiec, który rozkopują archeolodzy od kilku lat — Tel Burna, znajduje się na płaskowyżu w centrum Izraela pomiędzy niziną nadmorską a wzgórzami Jerozolimy. Jest to obszar, który, w starożytności oddzielał państwo Filistynów na zachodzie od Królestwa Judy na wschodzie. Tel Burna leży w pobliżu miejsca, gdzie archeolodzy przez lata znajdowali starożytne zabytki. Ale dotychczas to stanowisko archeologiczne badacze omijali.

— Prowadziliśmy badania w tym regionie — przyznaje dr Itzhaq Shai, z Uniwersytetu Ariel, kierujący badaniami w Tel Burna. — Jednak z tego stanowiska nic nie wydobyliśmy do lata 2009, kiedy zaczęliśmy długoterminowy projekt archeologiczny. Mury potwierdzają rolę jaka pełniło to miejsce w tzw. okresie żelaza II (w Izraelu przypada to na lata 1000 — 586 p. n. e). Lokalizacja w połowie drogi między Gat, głównym miastem Filistynów w X w. p. n. e. i Lakisz, jednym z ważnych miast Judejczyków, pozwalała na obserwację drogi i zapewne władcy Judy nie oparli się pokusie budowy otoczonego murem miasta.

Skąd wiadomo, że to nie jest twierdza Filistynów? Według dr Shai świadczą o tym fragmenty ceramiki oznaczonymi pieczęciami ze starohebrajską inskrypcją, którą oznaczała własność króla Judy — czyli państwa Judejczyków. Skoro tak, to powinno być przynajmniej wymienione w Biblii.

— Do tej pory nie ma pewności, gdzie leżało miasto Libna, które zostało kilka razy wymienione w Biblii. Są badacze, którzy już dawno twierdzili, że leżało tam gdzie dzisiaj jest Tel Burna. Odsłonięte przez nas ślady archeologiczne w Tel Burna potwierdzają tę koncepcję — powiedział dr Shai.

Wcześniejsze wykopaliska pozwoliły odkryć pozostałości budynku z XIII wieku p. n. e i wydobyć stamtąd m.in. naczynia wotywne, skarabeusza z koralikami, pieczęć, puchary, kielichy, naczynia zoomorficzne, lokalne i importowane z Cypru, mykeńskie figurki, fragmenty masek ceramicznych i dwa cypryjskie pitosy (duże naczynia gliniane do przechowywania żywności).

— Wielkość budynku i wysiłek, który został włożony aby go zbudować, obecność unikalnych naczyń wskazują, że był to budynek użyteczności publicznej, w którym odbywały się jakieś rytuały -powiedział dr Shai.

Dr Shai wraz z zespołem powróci na stanowisko Tel Burna w w lecie 2015. Obszar badań ma być znacznie rozszerzony.

Archeologia
Naukowcy zbadali szkielet rzymskiego gladiatora. Przełomowe wyniki analiz
Archeologia
Naukowcy odkryli kolejne tajemnice denisowian. Co wiemy o kuzynach Homo sapiens?
Archeologia
Przełomowe odkrycie archeologów. „Kwestionuje nasze rozumienie historii ludzkości"
Archeologia
Jakie tajemnice kryje stary żydowski cmentarz na Bródnie?
Archeologia
Czy wiek Stonehenge na pewno jest dobrze określony? Zaskakujące odkrycie naukowców