Woda zatopiła raj na wyspie

Ląd pochłonięty przez Morze Północne po ustąpieniu epoki lodowej zbadają naukowcy brytyjscy.

Publikacja: 21.09.2015 21:00

Doggerland był prawdziwym rajem dla łowców i zbieraczy

Doggerland był prawdziwym rajem dla łowców i zbieraczy

Foto: EAST NEWS

W regionie ławicy Dogger Bank między Anglią a Półwyspem Jutlandzkim już od XIX wieku rybacy wyławiali sieciami kości zwierzęce. Gdy jednak w 1985 roku w sieciach znalazła się ludzka żuchwa, stało się oczywiste, że znajdował się tam niegdyś ląd zamieszkany przez ludzi. Media podały tę informację w sensacyjnym tonie, zatopiony ląd łączono z mityczną Atlantydą, ale rzeczywistość okazała się inna.

W 2007 roku prof. Vince Gaffney z Uniwersytetu w Bradford na podstawie danych sejsmologicznych, map morskich i wiadomości archiwalnych sporządził mapę obszaru, który w przeszłości łączył Anglię, Holandię, Danię i Francję. Żyły na nim mamuty, lwy jaskiniowe oraz inne gatunki epoki lodowej. Od ławicy Dogger Bank ląd ten otrzymał nazwę Doggerland.

20 tys. lat temu gigantyczne masy wody uwięzione były w lądolodzie na półkuli północnej, poziom oceanu był wtedy niższy o około 120 m. Dzisiejsze Wyspy Brytyjskie stanowiły całość z Europą. Sekwana, Tamiza i Ren łączyły się w jednym korycie, zanim wpadły do Oceanu Atlantyckiego. Właśnie poprzez Doggerland pierwsi ludzie, łowcy i zbieracze dotarli na ziemie brytyjskie.

Prof. Vince Gaffney, dysponując poszlakami, wydedukował istnienie tego lądu, natomiast pod koniec ubiegłego roku płetwonurkowie natknęli się na dowód istnienia tej prehistorycznej krainy. W wodach przybrzeżnych na wschodzie Anglii, na głębokości 8 m, sfotografowali zatopiony las. Pnie przetrwały w dobrym stanie. Las znalazł się pod wodą około 10 tys. lat temu. Odsłoniły go bardzo silne sztormy, jakie nawiedziły region w grudniu 2013 roku.

Odkrycie lasu skłoniło badaczy do ponownego zajęcia się Doggerlandem. Zespół prof. Vince'a Gaffneya otrzymał z Unii Europejskiej dofinansowanie w wysokości 2 mln euro na sporządzenie mapy tej krainy. Naukowcy z Uniwersytetu w Bradford będą prowadzili badania podwodne, wykorzystując najnowocześniejszy sprzęt, automatyczne roboty fotografujące, pobierające próbki, a nawet dokonujące wierceń.

Wstępne badania pozwoliły ustalić, że kraina ta obfitowała w zatoki, ujścia rzek, płytkie rozlewiska, wysepki. – Był to centralny obszar ówczesnej Europy. Poszukiwania, jakie przeprowadzimy, zrewolucjonizują wiedzę o europejskiej epoce lodowej – podkreśla uczestniczący w badaniach dr Simon Fitch z Uniwersytetu w Bradford.

Brytyjscy naukowcy ustalili, że dzieje Doggerlandu, z zaznaczoną obecnością człowieka, rozpoczynają się około 20 tys. lat temu, gdy poziom morza był 120 m niższy niż obecnie. Gdy rozpoczęło się ocieplanie klimatu i zaczęły topnieć masy lodu, poziom morza stopniowo się podnosił, a Doggerland się kurczył. Przez pewien czas pozostałościami tego lądu były liczne wyspy rozrzucone po całym obszarze. Zespół prof. Vince'a Gaffneya sprawdzi, jak ten proces przebiegał w czasie, ile tysięcy lat przetrwała ostatnia wyspa.Różne dane wskazują, że istniała około 6 tys. lat i zniknęła pod wodą około 7500 lat temu (dla porównania – wielkie piramidy egipskie zaczęto wznosić około tysiąca lat później). Archeolodzy zamierzają ustalić, jak przystosowywali swoją dietę w miarę zalewania coraz większej części lądu, gdy znikały jeziora i rzeki, a wraz z nimi słodkowodne gatunki ryb i ssaków.

W regionie ławicy Dogger Bank między Anglią a Półwyspem Jutlandzkim już od XIX wieku rybacy wyławiali sieciami kości zwierzęce. Gdy jednak w 1985 roku w sieciach znalazła się ludzka żuchwa, stało się oczywiste, że znajdował się tam niegdyś ląd zamieszkany przez ludzi. Media podały tę informację w sensacyjnym tonie, zatopiony ląd łączono z mityczną Atlantydą, ale rzeczywistość okazała się inna.

W 2007 roku prof. Vince Gaffney z Uniwersytetu w Bradford na podstawie danych sejsmologicznych, map morskich i wiadomości archiwalnych sporządził mapę obszaru, który w przeszłości łączył Anglię, Holandię, Danię i Francję. Żyły na nim mamuty, lwy jaskiniowe oraz inne gatunki epoki lodowej. Od ławicy Dogger Bank ląd ten otrzymał nazwę Doggerland.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Archeologia
Kolos Konstantyna powrócił do Rzymu. Można go zobaczyć w Muzeach Kapitolińskich
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Archeologia
Egipt restauruje piramidę w Gizie. "Dar dla świata XXI wieku"
Archeologia
We włoskim Paestum odkryto dwie nowe świątynie doryckie
Archeologia
Cucuteni-Trypole. Wegeosady sprzed sześciu tysięcy lat
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Archeologia
Szwajcaria. Detektorysta znalazł na polu marchwi biżuterię sprzed 3,5 tysiąca lat