Klient Rödl & Partner, nierezydent będący osobą fizyczną, który prowadzi prace budowlano-montażowe na terenie Polski chciał skorzystać z możliwości opodatkowania dochodów podatkiem liniowym. W tym celu miał zamiar złożyć stosowne oświadczenie po ukonstytuowaniu się zakładu podatkowego. Chcąc potwierdzić poprawność tego stanowiska, doradcy Rödl & Partner wystąpili do Dyrektora KIS z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. Organ nie zgodził się ze stanowiskiem podatnika i uznał, iż chcąc opodatkować dochody zakładu podatkiem liniowym musi on przewidzieć jego powstanie i złożyć oświadczenie, co do wyboru opodatkowania już w momencie rozpoczęcia prac. Następnie wystąpiono ze skargą do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, który uchylił interpretację.

WSA w uzasadnieniu ustnym do wyroku (sygn. I SA/Gl 490/20) z 8 października 2020 r. stwierdził, że obowiązki formalne dotyczące opodatkowania i wyboru jego formy nie mogą istnieć przed osiągnięciem dochodu. Zasada ta dotyczy również sytuacji, kiedy po powstaniu zakładu podatkowego należy dokonać rozliczenia podatku za okres poprzednich 12 miesięcy w Polsce. Zdaniem WSA, organ nie może oczekiwać od podatnika, żeby prewencyjnie spełniał obowiązki dotyczące dochodu, który może nigdy nie powstać. Dodatkowo sąd wskazał, że w analizowanym przypadku konieczne jest odwołanie się do wykładni systemowej i funkcjonalnej, ponieważ z uwagi na poziom szczegółowości zagadnienia, sama analiza językowa jest w tym przypadku niewystarczająca.

Wyrok ten związany jest z inną sprawą o analogicznym stanie faktycznym, która toczyła się niedawno w tym samym sądzie. WSA orzekł wówczas, iż możliwość wyboru opodatkowania dochodu podatkiem liniowym w przypadku zakładu typu budowlano-montażowego wygasa 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczęto prace. Sąd uznał, że bez wpływu na to uprawnienie jest fakt, że podatnik nie jest w stanie przewidzieć powstania jego zakładu podatkowego na terenie Polski. W związku z dwoma wykluczającymi się orzeczeniami wydanymi w ciągu półtora miesiąca przez ten sam sąd, pozostaje czekać na stanowisko NSA. Nie ma wątpliwości, że zarówno Dyrektor KIS, jak i Rödl & Partner złożą skargę kasacyjną.

Sprawą zajmowali się eksperci Rödl & Partner - Daria Walkowiak-Dobner (adwokat, manager) i Mateusz Żyła (doradca podatkowy).