Prawomocny wyrok Hanny Zdanowskiej a start w wyborach samorządowych

Wyrok nie przeszkadza w ubieganiu się o prezydenturę Łodzi. Po wyborze jednak może być to powód odwołania z urzędu.

Aktualizacja: 10.10.2018 08:57 Publikacja: 09.10.2018 19:07

Hanna Zdanowska

Hanna Zdanowska

Foto: Fotorzepa, Marian Zubrzycki

Minister Jacek Sasin właśnie dolał oliwy do ognia w sprawie Hanny Zdanowskiej, mówiąc, że nie ma żadnej możliwości, aby w razie wygranej mogła objąć skutecznie urząd prezydenta Łodzi, i zaapelował o jasne stanowisko Państwowej Komisji Wyborczej w tej kwestii.

Czytaj także: Wyrok skazujący Hannę Zdanowską a wybory samorządowe

Niespójne ustawy

PKW już odpowiedziała, że znany jest jej brak spójności między art. 6 ust. 1 i 2 ustawy o pracownikach samorządowych a art. 11 § 2 pkt 1 kodeksu wyborczego.

Chodzi o to, że kodeks wyborczy stanowi, że prawa wybieralności, czyli biernego prawa wyborczego, nie ma osoba skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego. A właśnie na Hannie Zdanowskiej od niedawna ciąży wyrok prawomocny skazujący ją za poświadczenie nieprawdy (w dokumentach złożonych w celu uzyskania kredytu przez jej partnera), ale na 20 tys. zł grzywny. Nie podpada zatem pod przepis kodeksu wyborczego.

Zgodnie jednak z w ustawą o pracownikach samorządowych prezydent, tak samo jak burmistrz czy wójt, obowiązkowo zostaje pracownikiem samorządowym (inaczej niż np. radni, którzy nimi być nie mogą). A ustawa o pracownikach samorządowych zakazuje zatrudniania osób z wyrokiem niezależnie od tego, jaką karę wymierzono, a więc także grzywnę.

Wybory i potem

Państwowa Komisja Wyborcza w komunikacie, a Wojciech Hermeliński w rozmowie z „Rz" wskazali, że osoba skazana na inną karę niż kara więzienia może kandydować w wyborach samorządowych 2018 r. PKW nie jest natomiast uprawniona do oceny kwestii zatrudniania pracowników samorządowych na podstawie wyboru (czyli wójta, prezydenta).

Część prawników podziela to stanowisko. Prof. Joanna Jagoda z Uniwersytetu Śląskiego, adwokat, uważa, że trzeba wyjść od prawa wyborczego, a osoba skazana, ale nie na więzienie, je ma, a ponieważ wójt czy prezydent z automatu ma być pracownikiem samorządowym, to ustawa samorządowa musi ustąpić.

Innego zdania jest dr Stefan Płażek z Katedry Prawa Samorządu Terytorialnego UJ. Po pierwsze uważa, że obie ustawy obowiązują (kodeks nie wyłącza starszej ustawy), a jedna nie jest szczególna wobec drugiej – bo i takie są głosy. Byłoby zaś rzeczą niedorzeczną, gdyby prezydent miasta czy wójt był jedynym w gminie pracownikiem z wyrokiem skazującym nadzorującym pracowników, którzy w takiej sytuacji traciliby stanowiska.

Wkracza wojewoda?

Rozwiązanie sporu zależy zatem od wykładni prawa, ale nie ekspertów, tylko odpowiednich organów władzy. Najpierw mogą pojawić się protesty wyborcze, które trafią do sądu. Mogą je składać nawet wyborcy – choć trudno mówić o wyniku. Ważniejsze, w kontekście wypowiedzi Sasina jest to, co może zrobić administracja rządowa po wyborach. Zgodnie z art. 96 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym wójta (prezydenta miasta), który dopuszczałby się powtarzającego naruszenia ustaw, wojewoda wzywa do zaprzestania naruszeń, a jeżeli wezwanie nie odnosi skutku – występuje do premiera o jego odwołanie i wyznaczenie osoby do kierowania gminą do czasu wyboru nowego. Dla zastosowania tej procedury nie jest wymagany żaden wyrok, ale może być pomocny. Potrzebne jest zaś wskazanie szeregu naruszeń – a nie wiem nic, aby rząd jo jakichś wiedział. Co ważne, prezydent czy wójt odsunięty zostaje od stanowiska po wyczerpaniu procedury odwoławczej do sądu administracyjnego, do którego należy ostatnie słowo, a może ona trwać miesiącami. Wyborczy werdyk byłoby zatem ciężko rządowi zablokować. ©?

Minister Jacek Sasin właśnie dolał oliwy do ognia w sprawie Hanny Zdanowskiej, mówiąc, że nie ma żadnej możliwości, aby w razie wygranej mogła objąć skutecznie urząd prezydenta Łodzi, i zaapelował o jasne stanowisko Państwowej Komisji Wyborczej w tej kwestii.

Czytaj także: Wyrok skazujący Hannę Zdanowską a wybory samorządowe

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Materiał Promocyjny
Co czeka zarządców budynków w regulacjach elektromobilności?
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara