Rząd Rosji skierował do Dumy odpowiedni projekt ustawy. Kary jakie nowe prawo nakłada na nielegalnych kopaczy bursztynu, poszukiwaczy nefrytu i innych kamieni półszlachetnych zaczynają się od 2 lat więzienia i 100 tys. rubli (5792 zł). Wysokość grzywny rośnie odpowiednio do wartości kamieni i bursztynu - od 1 mln rubli (57,4 tys zł) do 2 mln rubli (114 tys zł). A pozbawienie wolności do czterech lat.

Czytaj także: Polacy razem z Chińczykami w bursztynie

Jeżeli nielegalnym wydobyciem zajmowała się zorganizowana grupa przestępcza, to jej członkowie mogą trafić do kolonii karnej na 6 lat  (plus 1 mln - 5 mln rubli kary).

Takie zaostrzenie prawa władze uzasadniają rosnącym z roku na rok procederem nielegalnego wydobywania bursztynu. Według danych rosyjskiego resortu spraw wewnętrznych, w latach 2014-2017, służby konfiskowały rocznie 15,7 ton bursztynu o szacunkowej wartości 1,3 mld rubli (74,7 mln ton). Policja łapie rocznie około 1,5 tysiąca nielegalnych kopaczy. Ich dochody z przestępstwa sięgać mają 800 tys rubli na osobę (46 tys zł).

To wierzchołek góry lodowej, którą jest w Rosji obrót nielegalnie wydobytymi kamieniami i bursztynem. Eksperci i służby szacują, że w rzeczywistości w Rosji nielegalnie wydobywa się ponad 200 ton bursztynu rocznie, o wartości 16 mld rubli (100 mln zł). W przypadku nefrytu jest to 7,7 ton rocznie o wartości 30,3 mln rubli.

W 2017 r Kreml zatwierdził strategię rozwoju branży bursztynowej w kraju. Zgodnie z dokumentem w I etapie (2017-2018) głównym zadaniem była ochrona potencjału bursztynowej branży w tym zmniejszenie nielegalnego wydobycia. W II etapie (2019-2025) wydobycie bursztynu ma wzrosnąć do poziomu lidera bursztynowej produkcji, czyli Polski a dokładniej Gdańska, gdzie powstaje 70 proc. światowej biżuterii z bursztynu. Rosyjski eksport skamieniałej żywicy ma spaść a rosyjscy producenci korzystać z najnowszych technologii.

Choć to polska bursztynowa biżuteria cieszy się na świecie największym wzięciem, a Chińczycy - najwięksi jej amatorzy (mają 50 proc. udziału w światowym popycie na bursztyn), inwestują w branżę w Polsce, to największe pokłady bursztynu (80-90 proc. światowych) zalegają w rosyjskim obwodzie kaliningradzkim.

Tamtejsze zakłady były do 2016 r. największym dostawcą bursztynu do Polski i na Litwę. Przestały eksportować bursztyn we wrześniu 2015 r. Do tego kaliningradzki bursztyn zalega na dużych głębokościowych 60-100 m, wydobycie jest więc kosztowne.

Rosjanie zakładają, że bursztynowy globalny rynek będzie rósł w tempie 3 proc. rocznie. Najwięcej wzrośnie zapotrzebowanie w Chinach, Unii i USA. Dlatego chcą do 2025 r zwiększyć wydobycie bursztynu 1,55 raza (w porównaniu z 2016 r) do 500 ton rocznie.

Udział eksportu surowca w całkowitym jego wydobyciu ma spaść z obecnych 80 proc. do 15 proc. To pozwoli na 7-krotny wzrost własnej produkcji bursztynowej biżuterii; zatrudnienie w branży zwiększy się trzy raz z 2 tys. ludzi do 6 tys ludzi. Wszystko to pod warunkiem, że uda się przystopować nielegalne wydobycie i obrót bursztynem.