W prowadzonej przez zgromadzenie Sióstr Szpitalnych klinice psychiatrycznej w lizbońskiej dzielnicy Carnide pacjenci nie tylko przygotowują duży żłóbek, ale również uczestniczą w przedstawieniu teatralnym.

Flavia, blisko 30-letnia pacjentka stołecznej kliniki, przyznaje, że udział w przygotowaniach do Świąt jest dla niej ważniejszy niż samo Boże Narodzenie, które w Portugalii trwa tylko jeden dzień – 25 grudnia.

- Nie mam bliskiej rodziny, a Święta na pewno spędzę w klinice wśród niewielu pacjentów, którzy podobnie jak ja są samotni. Dlatego właśnie bliższe mi są dni, kiedy przygotowujemy szopkę czy przedstawienie teatralne. Możemy wtedy pomagać przy wspólnym projekcie i przez jakiś czas być razem - powiedziała Flavia.

Pacjentka stołecznej kliniki wyjaśniła, że bycie aktorką w wystawianym z okazji Bożego Narodzenia przedstawieniu teatralnym pozwala jej poczuć atmosferę Świąt, którą pamięta z rodzinnego domu.

- W tym roku gram w sztuce o Bożym Narodzeniu mały epizod. Długo się do tego występu przygotowywałam. Myślę, że wspólnie z innymi pacjentami biorącymi udział w spektaklu w wierny sposób dzielimy się z widzami naszym przesłaniem na nadchodzące Święta - dodała Flavia.

W Portugalii bożonarodzeniowe akcje służące leczeniu trudnych doświadczeń z przeszłości mogą mieć też charakter znacznie wykraczający poza placówki służby zdrowia.

Henriqueta Sena, specjalistka w dziedzinie pomocy społecznej, wskazuje, że masowe zaangażowanie mieszkańców portugalskiego Alenquer w przygotowania miejskich uroczystości Bożego Narodzenia dowodzi, że leczenie traum działaniami związanymi ze Świętami może dotyczyć całych gmin.

- Ponad pół wieku temu miasto Alenquer zostało zniszczone przez powodzie. Dla wielu ludzi włączenie się w tamtym czasie w cykliczną akcję budowy bożonarodzeniowej szopki w mieście stało się formą odwrócenia uwagi od cierpienia i sposobem leczenia traumy - powiedziała Sena.

W 1967 r., krótko po tragedii, mieszkańcy Alenquer zaczęli odbudowywać położone w aglomeracji lizbońskiej miasto. W jego centrum, wdzięczni za uratowanie się z tragedii, zaczęli stawiać małą szopkę. Zwyczaj ten z biegiem lat się utrwalił, a jego kontynuowanie przejęły młodsze pokolenia.

Dziś w Alenquer obok szopki działa prawdziwie świąteczna wioska, po której nie tylko kursują małe pociągi dla turystów, ale też funkcjonuje lodowisko, a na umieszczonej w sąsiedztwie scenie odbywają się przedstawienia teatralne oraz koncerty muzyki świątecznej.

Wiele powstających w tym roku w Portugalii szopek ma odniesienie do fali pożarów, która pomiędzy czerwcem a październikiem przetoczyła się przez ten kraj. O kataklizmie, który zabił 109 osób, opowiadają m.in. szopki zaprezentowane podczas targów rzemiosła w Obidos. Znajduje się ono w sąsiedztwie miejscowości, które zostały najbardziej dotknięte przez żywioł.

Rodziny ofiar pożarów, z których większość nadal jest pod opieką psychologów, może w tym roku odwiedzić niespodziewany gość. Z wizytą przybędzie do ich domów prezydent kraju Marcelo Rebelo de Sousa.

Decyzja prezydenta jest dobrze przyjmowana zarówno przez portugalskie media, jak i mieszkańców kraju. Opinia publiczna przypomina, że nietypowe święta głowy państwa wpiszą się w całość oryginalnej prezydentury Rebelo de Sousy, który od początku pełnienia swojej funkcji objeżdża kraj, spotykając się ze zwyczajnymi ludźmi oraz bierze udział w akcjach charytatywnych.