Marek Domagalski: Jaka profesja, taka toga

Marsz Tysiąca Tóg wywołał dyskusje, czy uczestniczący w nim prawnicy nie nadużyli swego stroju urzędowego. Tymczasem sąsiadka zapytała mnie, czy jej znajoma jest sędzią czy adwokatką, bo miała togę jakby fioletowo-granatową.

Aktualizacja: 25.01.2020 18:14 Publikacja: 25.01.2020 00:01

Marek Domagalski: Jaka profesja, taka toga

Foto: Fotorzepa, Marian Zubrzycki

Zacząłem od tego, że na pewno nie jest adwokatką, ale być może radcą prawnym, czyli prawie jak adwokatem, lub sędzią, jeśli toga ma elementy fioletowe.

Jedno jest pewne. Wszystkie togi są czarne, a tylko lamówki i żaboty mają różne kolory, odpowiednio do poszczególnych profesji prawniczych, a doliczyłem się ich sześciu.

Czytaj także: Umiar adwokata zawsze w cenie

Wygląd togi, a nawet materiał, z jakiego winna być uszyta, regulują odpowiednie rozporządzenia ministra sprawiedliwości. Toga, cytuję, jest suknią fałdzistą z lekkiego czarnego materiału wełnianego lub wełnopodobnego, sięgającą powyżej kostek, około 25 cm od ziemi. U góry ma odcinany karczek szerokości 21 cm. Bywają też togi jedwabne.

To, co je istotnie różni, to właśnie te kolorowe dodatki, tj. wypustki szerokości 0,5 cm wokół kołnierza i na dole rękawów, a przy kołnierzu (pod szyją) żabot w tym samym kolorze co wypustki długości 21 cm, szerokości u dołu 28 cm, ułożony w 13 kontrafałd, zapinany z prawej strony togi na guziczek.

Dodatki na togach sędziowskich wszystkich szczebli, poczynając od sądu rejonowego do Sądu Najwyższego oraz sądów administracyjnych, są właśnie fioletowe. Jeśli w składzie orzekającym jest ławnik lub ławnicy, to mają na sobie taką samą togę sędziowska. Tylko sędziowie SN mają nadto całe kołnierze w kolorze fioletowym.

Na togach adwokackich wypustki i żaboty są zielone, ale czasem, raczej wbrew przepisom, wpadają w odcień oliwkowy. Z kolei u radców są one niebieskie. Togi prokuratorskie mają te elementy w kolorze czerwonym,

Rzadziej można w sądach spotkać – bo togi w zasadzie powinno się zakładać tylko w sądach, więcej, tylko na sali sądowej – radców Prokuratorii Generalnej RP, a ich togi mają wykończenia w kolorze srebrzystym. Wreszcie sędziowie Trybunału Konstytucyjnego mają wypustki na togach biało-czerwone.

Sędziowie SN, TK i Naczelnego Sądu Administracyjnego mają nadto birety, które wkładają, kiedy wchodzą na salę rozpraw oraz ogłaszają wyrok.

Podsądni czy osoby będące na sali sądowej w charakterze publiczności powinni nadto wiedzieć, że kiedy sąd (a może być nim także jeden sędzia) wchodzi na salę czy wychodzi z niej, kiedy zwraca się do konkretnej osoby lub ogłasza wyrok, trzeba wstać, czego zresztą sędziowie wymagają. Tak samo wymagają od innych prawników biorących udział w rozprawie właściwego, czyli z respektem, noszenia tóg, by były np. zapięte także pod szyją i wyprasowane.

Natomiast przebiegiem rozprawy kieruje i dba o porządek na sali sędzia przewodniczący, który jako jedyny ma na sobie pozłacany łańcuch z orłem.

Zacząłem od tego, że na pewno nie jest adwokatką, ale być może radcą prawnym, czyli prawie jak adwokatem, lub sędzią, jeśli toga ma elementy fioletowe.

Jedno jest pewne. Wszystkie togi są czarne, a tylko lamówki i żaboty mają różne kolory, odpowiednio do poszczególnych profesji prawniczych, a doliczyłem się ich sześciu.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił