Wielokulturowa praca w biurze i w fabryce

Co szósty z polskich pracowników uczestniczących w niedawnym badaniu agencji Procontent Communication przyznał, że doświadczył w miejscu pracy konfliktu na tle kulturowym. Wraz z rosnącą liczbą obcokrajowców zatrudnionych w polskich firmach takich deklaracji będzie przybywać, tym bardziej że prawie ośmiu na dziesięciu ankietowanych twierdzi, że ich pracodawca nie prowadzi żadnych działań w zakresie edukacji na temat różnic kulturowych albo on sam o takich działaniach nie wie. Polscy pracownicy więc często są zdani na intuicję i własne doświadczenia międzykulturowe zdobyte podczas zagranicznych podróży czy saksów.

Masa krytyczna

Jak zwraca uwagę Iwona Kubicz, prezes Procontent Communication, różnorodność kulturowa jest w polskich firmach nowym zjawiskiem. Do niedawna ograniczała się do spółek zachodnich korporacji, choć i tam nie ma już tak dużego znaczenia jak w latach 90., gdy zjeżdżali do nas masowo tzw. ekspaci, czyli specjaliści i menedżerowie z zagranicy. Dzisiaj w spółkach globalnych koncernów dominuje krajowa kadra, a na różnice kulturowe zwracają uwagę ci pracownicy, którzy jeżdżą do zagranicznej centrali albo inwestują w swoją międzynarodową karierę.

Natomiast w ubiegłym roku kwestia zarządzania i komunikacji międzykulturowej wypłynęła tam, gdzie do niedawna nikt nie zwracał na nią uwagi – przy taśmach w fabrykach i w magazynach, gdzie wśród pracowników szybko rośnie udział obcokrajowców. I to nie tylko Ukraińców czy Białorusinów, ale także imigrantów z Indii, Nepalu czy Bangladeszu.

Czytaj także:  Sieć restauracji zapłaci swoim pracownikom za wniosek o kartę rezydenta 

– W ubiegłym roku w wielu zakładach osiągnięto masę krytyczną; już 30 procent załogi stanowią tam cudzoziemcy niemówiący często po polsku – twierdzi Iwona Kubicz. Jak dodaje, o ile przy Ukraińcach można było pominąć kwestię różnic kulturowych, o tyle teraz wraz z napływem imigrantów z innych państw są one coraz bardzo odczuwalne. Polskim szefom i pracownikom trudno się porozumieć z azjatyckimi kolegami nie tylko ze względu na problemy językowe, ale także na odmienną mentalność. – Azjaci mają odmienne podejście do czasu, do przełożonych, do otwartości w komunikacji – wyjaśnia szefowa Procontent Communication, przyznając, że jej agencja coraz częściej dostaje zlecenia na działania edukacyjne wspierające integrację polskich i zagranicznych pracowników.

Integracja od kuchni

Wybór działań jest całkiem spory – organizowane są dla cudzoziemców kursy językowe, warsztaty z różnic kulturowych czy imprezy integracyjne. Warto też znaleźć porozumienie w życiowych tematach – takich jak kuchnia, w czym pomagają pokazy kulinarne albo warsztaty z przygotowania regionalnych potraw z państw, z których pochodzą pracownicy.

Zdaniem Iwony Kubicz, dobrym pomysłem może być pakiet informacyjny dla przyjezdnych z zagranicy przedstawiający podstawowe zasady, procesy i wartości firmy, a także przyjęte w Polsce zachowania w różnych codziennych sytuacjach. W opracowaniu tych informacji mogą wziąć udział pracownicy – wskazujący, co warto zobaczyć w ich mieście czy regionie.

Taki przewodnik przygotowała firma Sii, która specjalizuje się w usługach inżynierskich i IT, a zatrudnia obcokrajowców z 27 krajów. Jak wyjaśnia Joanna Kucharska, dyrektor HR w Sii, przewodnik pomaga pracownikom z zagranicy swobodnie funkcjonować w nowym miejscu. Obcokrajowcy zatrudnieni w Sii mogą też liczyć na bezpłatne kursy polskiego (choć komunikacja w firmie prowadzona jest głównie w języku angielskim) a międzynarodową integracje ułatwiają spotkania inspirowane kulturą krajów, z których pochodzą. – Już na etapie rekrutacji, zapewniamy im możliwość poznania miast, w których znajdują się nasze oddziały, a także samych miejsc pracy – dodaje Wojciech Dreja, dyrektor ds. rekrutacji w Sii Polska.

Niewielka skala takich działań wpływa na rezerwę Polaków wobec współpracowników z innych państw. Prawie połowa uczestników badania nie chciałaby, by ich firma zatrudniała pracowników z krajów arabskich, trzech na dziesięciu nie akceptuje Azjatów, a prawie co czwarty niechętnie patrzy na przybyszów z Europy Wschodniej.

Różnorodność w strategii

Tymczasem ponad połowa ankietowanych uważa, że ich firma jest gotowa na zatrudnienie obcokrajowców.