PIT: przejęcie działki ze wspólnego majątku to nie sprzedaż

Choć od przejęcia działki z majątku małżeńskiego nie minęło pięć lat, jej sprzedaż nie będzie opodatkowana PIT.

Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzygnął w czwartek na korzyść podatnika spór o zasady opodatkowania sprzedaży nieruchomości wniesionej do małżeńskiej wspólności ustawowej i później z niej wyłączonej.

Trzydzieści lat minęło, ale pięć jeszcze nie

Sprawa dotyczy sprzedaży działki zakupionej w 1991 r.

W latach 1990–1991 strona sądowego sporu kupiła pięć nieruchomości do swojego majątku osobistego. Później, w 1992 r., wyszła za mąż.

W sierpniu 2002 r. wraz z mężem, na podstawie aktu notarialnego, dokonała przesunięcia majątkowego tych działek z majątku osobistego do majątku wspólnego.

Po sześciu latach, w czerwcu 2008 r., małżonkowie dokonali operacji odwrotnej, tj. działki przenieśli ze wspólnego majątku do majątku osobistego żony. W styczniu 2013 r. sprzedała ona jedną z działek.

Od jej nabycia minęło więc więcej niż 30 lat.

Zgodnie z ustawą o PIT (art. 10 ust. 1 pkt 8), jeśli sprzedaż nieruchomości następuje po upływie pięciu lat od jej nabycia, transakcja taka w rozumieniu ustawy nie jest źródłem przychodu.

Pięcioletni termin liczy się od początku roku następującego od nabycia. Może to być więc prawie sześć lat zamiast pięciu, co nie zmienia faktu, że od 1991 r. ten okres mógł minąć wielokrotnie.

Właścicielka działki zwróciła się do izby skarbowej z wnioskiem o potwierdzenie, że nie zapłaci PIT.

Izba odpowiedziała jednak, że sprzedaż jest opodatkowana. Zdaniem organu podatkowego małżonka w 2002 r. pozbyła się połowy działki i połowę tę nabyła ponownie w czerwcu 2008 r.

Pięć pełnych lat minęłoby dopiero z końcem 2013 r., a do sprzedaży doszło w styczniu tego roku. Sprzedaż udziału w wysokości jednej drugiej będzie więc opodatkowana, a zbycie drugiej połowy – której własność przysługiwała kobiecie od 1991 r., nie podlega opodatkowaniu.

Wspólność łączna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, do którego podatniczka zaskarżyła interpretację fiskusa, krytycznie odniósł się do stanowiska w niej przedstawionego (sygn. I SA/Rz 949/13).

WSA, a później także sąd drugiej instancji, podkreślił, że wspólność ustawowa jest wspólnością bezułamkową. Nie można więc stwierdzić, że rozszerzając wspólność majątkową na prywatną nieruchomość, żona straciła własność połowy działki.

NSA przychylił się do poglądu, że skoro przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stwierdzają, że wspólność majątkowa jest niepodzielna, to żona była właścicielem całości nieruchomości nieprzerwanie od momentu ich zakupu. W ocenie NSA, przenosząc do wspólnego majątku działkę i wyłączając ją z tego majątku, żona nie dokonała zbycia i nabycia jej połowy.

Sąd wyjaśnił też, że organ podatkowy błędnie przywołuje uchwałę Sądu Najwyższego z 2000 r. (sygn. II CKN 542/00), w której SN uznał na potrzeby pomniejszenia zachowku o darowiznę, że udziały małżonków w majątku wspólnym wynoszą po połowie.

Sędziowie NSA uznali, że tego stwierdzenia nie można generalizować.