Notariusz musi mieć prawo poskarżyć się w sądzie - wyrok TK

Trybunał Konstytucyjny uznał, że przepisy samorządowe nadmiernie ograniczają sądową kontrolę uchwał rad notarialnych.

Publikacja: 05.12.2018 06:15

Notariusz musi mieć prawo poskarżyć się w sądzie - wyrok TK

Foto: Fotolia.com

Skargę konstytucyjną wnieśli notariusze wykonujący zawód w formie spółki partnerskiej. Zakwestionowali liczne przepisy prawa o notariacie. Wcześniej przegrali z korporacją o zapłatę zaległych składek. Za niekonstytucyjne uważali zasady finansowania samorządu notarialnego przez jego członków. Z ustawy wynika, że notariusze opłacają na potrzeby samorządu składki miesięczne, których wysokość ustala co roku Krajowa Rada Notarialna. Rada zdecydowała, że składka wyniesie 2,5 proc. wynagrodzenia pobranego za dokonane czynności, ale nie mniej niż 700 zł miesięcznie.

Autorzy skargi uznali, że w ten sposób organy samorządu notarialnego obciążają notariuszy składkami ustalanymi dowolnie i bez kontroli. Ponadto – twierdzili – prawo o notariacie pozbawia członków samorządu możliwości poddania uchwał składkowych Krajowej Rady Notarialnej lub izby notarialnej incydentalnej kontroli zgodności z prawem. Takie prawo w myśl ustawy ma tylko minister sprawiedliwości, który sprawuje nadzór nad działalnością notariuszy. Tak wynikało z uzasadnień wyroków w sprawie skarżących. Tak też twierdziła KRN w postępowaniu przed Trybunałem.

Trybunał rozpoznał sprawę w pięcioosobowym składzie, złożonym głównie ze „starych" sędziów o niekwestionowanym statusie. Uznał, że art. 47 § 1 prawa o notariacie narusza konstytucyjne prawa: do sądu i do wynagrodzenia szkody, o ile rozumieć je tak, że przewidziany w nim nadzór Sądu Najwyższego nad uchwałami samorządu notarialnego wyklucza sprzeczność z prawem uchwał organu samorządu notarialnego w postępowaniu w sprawie przysługujących notariuszowi praw lub wolności.

– Obowiązek opłacania składek na rzecz samorządu notarialnego wymyka się prostym ocenom, bo są one jedyną formą finansowania samorządu, do którego muszą należeć wszyscy notariusze i który wypełnia wobec nich pewne zadania – przyznała sędzia sprawozdawca Sławomira Wronkowska-Jaśkowicz.

Trybunał uznał jednak, że niekonstytucyjne jest rozumienie kwestionowanego przepisu, które wyklucza zaskarżenie przez notariusza uchwał organów samorządu w sprawie wysokości składek. Wyrok nie był jednogłośny. Zdanie odrębne zgłosił Stanisław Rymar.

Skargę konstytucyjną wnieśli notariusze wykonujący zawód w formie spółki partnerskiej. Zakwestionowali liczne przepisy prawa o notariacie. Wcześniej przegrali z korporacją o zapłatę zaległych składek. Za niekonstytucyjne uważali zasady finansowania samorządu notarialnego przez jego członków. Z ustawy wynika, że notariusze opłacają na potrzeby samorządu składki miesięczne, których wysokość ustala co roku Krajowa Rada Notarialna. Rada zdecydowała, że składka wyniesie 2,5 proc. wynagrodzenia pobranego za dokonane czynności, ale nie mniej niż 700 zł miesięcznie.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP