Uchwalona 23 lipca 2015 r. nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wprowadza zwolnienie przedmiotowe w podatku od nieruchomości dla gruntów i budynków lub ich części, stanowiących własność gminy. Z wyjątkiem zajętych na działalność gospodarczą lub będących w posiadaniu innych niż gmina jednostek sektora finansów publicznych oraz pozostałych podmiotów.

Oczekiwana zmiana

Uchwalenia takich przepisów samorządowcy oczekiwali od lat.

– Związek Gmin Wiejskich RP wielokrotnie i w różnej formie zwracał się do rządu i parlamentu o rozwiązanie tego problemu – mówi Marek Olszewski, przewodniczący ZGW RP. – Dla gmin wiejskich samoopodatkowanie było znaczącą uciążliwością, szczególnie w odniesieniu do dróg gminnych niebędących drogami publicznymi. Ich długość w wielu gminach wyraża się w setkach kilometrów, co z kolei przekłada się na dziesiątki hektarów powierzchni nieruchomości, od których gminy musiały same sobie płacić podatek i w konsekwencji tworzyć fikcyjne dochody budżetowe. Likwidacja tego absurdu jest więc bardzo dobrym rozwiązaniem – dodaje Marek Olszewski.

Jak wynika z szacunkowych wyliczeń Ministerstwa Finansów, te fikcyjne dochody gmin mogły sięgać nawet miliarda złotych rocznie.

Samorządowcy wskazują jednocześnie, że zastosowane przez ustawodawcę rozwiązanie, chociaż niewątpliwie korzystne, nie do końca jest dla nich satysfakcjonujące.

Obowiązek podatkowy pozostał

A to dlatego, że ustawodawca postanowił zwolnić gminy tylko z obowiązku płacenia podatku od własnych nieruchomości.

– O wiele lepszym rozwiązaniem byłoby zniesienie obowiązku podatkowego – wskazuje Andrzej Porawski, dyrektor biura Związku Miast Polskich. – Taka konstrukcja pozwoliłaby m.in. uniknąć obowiązku (utrzymanego ustawą) wypełniania i składania deklaracji podatkowych przez samorządy na podatek od własnych nieruchomości – tłumaczy dyrektor Porawski.

W trakcie prac legislacyjnych nad nowelizacją samorządowcy zwracali uwagę, że podatek od nieruchomości nie jest jedyną daniną, którą gmina płaci sama sobie.

– Opłaty: za zajęcie pasa ruchu drogowego, geodezyjną czy z tytułu trwałego zarządu nieruchomością gminy nadal muszą same sobie płacić, chociaż jest to tylko przekładanie pieniędzy z kieszeni do kieszeni – wylicza Andrzej Porawski.

podstawa prawna: ustawa z 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o podatkach DzU z 1 września 2015 r., poz. 1283