Czynniki ryzyka: tytoń, mięso, geny

Statystyki są bezlitosne: otyli i palący chorują na raka trzustki znacznie częściej.

Publikacja: 21.03.2016 19:29

fot. Ruggero Palazzo

fot. Ruggero Palazzo

Foto: Flickr

Niestety: sięgając po kolejnego papierosa albo pozwalając sobie na tycie, ludzie najczęściej nie zdają sobie sprawy, że podwyższają u siebie ryzyko zapadnięcia na jedną z najbardziej zabójczych chorób.

Palenie zajmuje wśród przyczyn raka trzustki pierwsze miejsce. Palacze w porównaniu z osobami, które nigdy nie paliły, chorują na ten nowotwór dwa razy częściej. Szacuje się, że za 20 do 30 proc. wszystkich zachorowań odpowiada ten nałóg.

Otyłość również jest groźna. Ludzie z dużą nadwagą chorują na raka trzustki o 20 proc. częściej niż szczupli. Badania wykazały także, że również niewielka nadwaga podwyższa ryzyko.

Niektóre badania wskazują, że ważna jest również dieta. Jedzenie czerwonego mięsa, szczególnie wysoko przetworzonego (np. wędlin), sprzyja pojawieniu się nowotworu. Z kolei jedzenie warzyw i owoców nieco redukuje niebezpieczeństwo, podobnie jak aktywność fizyczna. Kiedyś uważano, że picie kawy jest również czynnikiem ryzyka raka trzustki, ale najnowsze badania tego nie potwierdzają.

Na raka trzustki częściej zapadają ludzie cierpiący na pewne choroby: pierwsza z nich to cukrzyca typu 2 (cukrzyca typu 1 nie ma aż takiego wpływu). Również osoby cierpiące na marskość wątroby i na przewlekłe zapalenie trzustki (w szczególności jeśli palą papierosy) muszą się liczyć ze zwiększonym ryzykiem omawianego nowotworu. Prawdopodobieństwo zachorowania zwiększone też jest przez infekcję bakterią Helicobacter pylori (powodującą wrzody żołądka).

Jest również wiele uwarunkowań genetycznych, które mogą się przyczynić do zachorowania. Należą do nich m.in: mutacja w genie BRCA2 (znany czynnik ryzyka raka piersi), mutacja w genie p16/CDKN2A (zwiększająca także prawdopodobieństwo czerniaka) oraz mutacja w genie PRSS1, która świadczy o skłonności do przewlekłego zapalenia trzustki.

Ryzyko zachorowania na raka trzustki podwyższone jest też w rodzinach, w których występuje zespół Lyncha (dziedziczny rak jelita grubego z polipowatością) oraz zespół Peutza-Jeghersa. Ta ostatnia choroba jest związana z występowaniem plam na skórze oraz polipów w przewodzie pokarmowych. Nowotwór trzustki występuje również częściej u osób cierpiących na zespół von Hippla-Lindaua – bardzo rzadkiej choroby o podłożu genetycznym.

Niestety: sięgając po kolejnego papierosa albo pozwalając sobie na tycie, ludzie najczęściej nie zdają sobie sprawy, że podwyższają u siebie ryzyko zapadnięcia na jedną z najbardziej zabójczych chorób.

Palenie zajmuje wśród przyczyn raka trzustki pierwsze miejsce. Palacze w porównaniu z osobami, które nigdy nie paliły, chorują na ten nowotwór dwa razy częściej. Szacuje się, że za 20 do 30 proc. wszystkich zachorowań odpowiada ten nałóg.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nauka
Kto przetrwa wojnę atomową? Mocarstwa budują swoje "Arki Noego"
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Nauka
Czy wojna nuklearna zniszczy cała cywilizację?
Nauka
Niesporczaki pomogą nam zachować młodość? „Klucz do zahamowania procesu starzenia”
Nauka
W Australii odkryto nowy gatunek chrząszcza. Odkrywca pomylił go z ptasią kupą
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Nauka
Sensacyjne ustalenia naukowców. Sfotografowano homoseksualny akt humbaków