Najwięcej dobrowolnych powiadomień dotyczyło pojazdów mechanicznych (114). W dalszej kolejności przedsiębiorcy dobrowolnie zgłaszali m.in. zabawki i artykuły dla dzieci (5) oraz sprzęt elektryczny (5). W 2015 roku do UOKiK wpłynęły 134 powiadomienia, czyli o 16 proc. więcej niż w roku ubiegłym (116).
Przedsiębiorca, który uzyskał informacje, np. od konsumentów czy sprzedawców, że produkt wprowadzony przez niego na rynek nie jest bezpieczny, ma określony przepisami obowiązek informacyjny. Oznacza to, że powinien jak najszybciej powiadomić Prezesa UOKiK oraz zacząć przeciwdziałać skutkom, powiadamiając konsumentów. Aby ułatwić zgłoszenie UOKiK, udostępnia formularz, który należy wypełnić i przekazać do UOKiK drogą pocztową lub elektronicznie. Powiadomienie powinno zawierać m.in. opis zagrożeń, informację o działaniach naprawczych, jakie zostały podjęte. Za niedopełnienie tego obowiązku Prezes UOKiK może nałożyć na przedsiębiorcę karę w wysokości do 100 tys. zł. Konkretnymi działaniami naprawczymi zgłaszającego przedsiębiorcy mogą być usunięcie zagrożeń (np. naprawa, wymiana, naniesienie na produkt stosownych ostrzeżeń lub dołączenie czytelnej instrukcji w języku polskim) albo wycofanie produktu z rynku i zniszczenie, w przypadku braku możliwości usunięcia zagrożeń. Kryteria oceny bezpieczeństwa produktów
Odpowiedzialność za bezpieczeństwo produktów ponosi podmiot, który dostarczył lub udostępnił produkt na rynku. Oznacza to, że wprowadzając towar na rynek, powinni oni ocenić potencjalne ryzyka i zagrożenia jakie może stwarzać produkt i odpowiednio je zneutralizować. Właściwy monitoring od etapu projektowania, po produkcję i dystrybucję, daje pewność, że produkt będzie bezpieczny dla odbiorców. Przy wspomnianej analizie należy wziąć pod uwagę: cechy produktu, takie jak wygląd, oznakowanie, czytelność ostrzeżeń i instrukcji, czy docelową grupę użytkowników (np. dzieci). Przedsiębiorca, który rozważa powiadomienie Prezesa UOKiK powinien przeanalizować wszystkie dostępne informacje na temat wyrobu. W trosce o bezpieczeństwo konsumentów, nie zwalnia z odpowiedzialności np. niewielka liczba wadliwych produktów wprowadzonych na rynek. Jeśli producent ma wątpliwości, czy informować UOKiK, pomocne mogą okazać się trzy czynniki: w jakim stopniu produkt zagraża zdrowiu i życiu, jaka jest grupa konsumentów szczególnie zagrożonych (dzieci, osoby starsze, z niepełnosprawnością), a także m.in czy istnieje zagrożenie ich zdrowia, jeśli będą używać produktu zgodnie z przeznaczeniem. Obowiązek informowania Prezesa UOKiK – dlaczego jest taki ważny
Obowiązek informacyjny to nie tylko ochrona zdrowia konsumentów, którzy kupili przedmioty stwarzające zagrożenie, ale działanie o zakresie prewencyjnym i samoregulacyjnym. W ramach dobrowolnych zgłoszeń, przedsiębiorcy deklarują działania i akcje naprawcze, mające na celu zapobieżenie wystąpieniu ewentualnych wypadków z udziałem ich produktów (np. akcje serwisowe samochodów).
Konsumentom przypominamy, że na stronie internetowej UOKiK można znaleźć powiadomienia przesłane przez przedsiębiorców o produktach niebezpiecznych. Zachęcamy przedsiębiorców do zapoznania się z wydanym przez urząd poradnikiem „Powiadomienie o produkcie, który nie jest bezpieczny", a w razie zaistniałej konieczności dokonania zgłoszenia na formularzu dostępnym na stronie urzędu.
