W czasie kampanii wyborczej politycy traktują nas niczym żądne prezentów dzieciaki, do których z obwoźnym teatrzykiem przybywa magik. A to królika wyciągnie z cylindra, a to spod sufitu sypnie deszczem łakoci. W rolę magika właśnie wcielił się prezes Jarosław Kaczyński i przyobiecał rekordowy skok płacy minimalnej z 2,25 tys. zł brutto dzisiaj do 3 tys. zł na koniec 2020 r. (+33 proc. w dwa lata!) i 4 tys. zł w 2023 (+78 proc. w cztery!).

Czytaj także: Wysokie minimum to cios dla firm

Oferta to propagandowa petarda, bo płacę minimalną pobiera w Polsce kilkanaście procent pracowników. A i koszt dla rządu, który właśnie chwali się planem zrównoważonego budżetu, umiarkowany. Podwyżki minimum obciążą wszak głównie przedsiębiorców i samorządy, w mniejszym stopniu rząd. Właśnie dlatego rządzący – zarówno PiS, jak i PO – z roku na rok forsowali spore skoki minimum. Nigdy jednak nie był to skok aż tak wysoki.

Obietnica Kaczyńskiego to działanie ryzykanckie. Złożona została bowiem w chwili, gdy wiatry ekonomicznej koniunktury zmieniają kierunek i zamiast, jak ostatnio, dąć nam w żagle, rozpędzając gospodarkę do 5 proc. wzrostu rocznie, zwiastują sztorm. Spór USA–Chiny grozi wybuchem światowej recesji. Zapalnikiem kryzysu może być wkrótce brexit bez umowy. Recesja już dopadła przemysł w Niemczech, u naszego głównego partnera handlowego.

Dlatego wymuszany przez prezesa PiS skok płacy minimalnej może być zabójczy dla wielu polskich firm. Zwłaszcza tych, w których wartość ekonomiczna wytwarzana przez pracowników jest poniżej 3–4 tys. zł. Ludzie będą tracić pracę tam, gdzie może ich zastąpić maszyna. Tak jak niedawno w branży ochroniarskiej, gdzie po wprowadzeniu godzinowej płacy minimalnej tysiące dozorców ze stróżówek zastąpił monitoring.

Tam, gdzie ludzi maszyna nie zastąpi, a więc głównie w usługach, ceny mocno pójdą w górę. Podrożeje więc w barach i restauracjach. Więcej zapłacimy u fryzjera i kosmetyczki, a także w warsztacie samochodowym czy w sklepie, w który w 2020 r. dodatkowo uderzy całkowity zakaz handlu w niedziele. Ci przedsiębiorcy, którym nie uda się przerzucić kosztów na klienta, będą plajtować. Albo podejmować romans z szarą strefą i zatrudniać ludzi na pół etatu, resztę płacąc pod stołem.

Sama idea płacy minimalnej nie budzi kontrowersji. Sporny jest natomiast sposób jej wyznaczania i wysokość minimum. W innych krajach to często przedmiot prac specjalnych komisji z udziałem ekonomistów. W Polsce teoretycznie to zadanie Rady Dialogu Społecznego, gdzie związki powinny dobijać targu z pracodawcami. A rząd powinien być tylko neutralnym rozjemcą i wkraczać wtedy, gdy strony nie mogą się porozumieć. Sęk w tym, że RDS jest właściwie martwa, a rządzący, ustalając minimalną stawkę, przebijali ostatnio nawet najśmielsze żądania związkowe.

Teraz usiłują wyczarowanymi łakociami przekupić wyborców. Zapominają, że gdy cukierki je się zbyt łapczywie, można się udławić.