Twardy brexit: Izba Lordów popiera sprzeciw opozycji

Ustawa Benna, zaakceptowana wcześniej w Izbie Gmin wbrew stanowisku rządu Borisa Johnsona i przy udziale 21 buntowników z Partii Konserwatywnej, zyskała akceptację Izby Lordów. W ostatniej fazie procedowania wyższa izba brytyjskiego parlamentu przyjęła projekt bez formalnego głosowania. By ustawa stała się obowiązującym prawem, musi ją podpisać królowa Elżbieta II. Według brytyjskich mediów, ma do tego dojść w poniedziałek.

Lider Liberalnych Demokratów w Izbie Lordów Dick Newby powiedział, że ustawa jest ważnym krokiem na drodze do "posprzątania bałaganu, stworzonego przez rząd" Borisa Johnsona. Polityk wyraził zadowolenie, że torysi nie próbowali opóźnić prac nad projektem w wyższej izbie parlamentu.

Projekt nakłada na rząd obowiązek ponownego zwrócenia się do Brukseli z prośbą o przełożenie brexitu do końca stycznia 2020 r., jeśli do 19 października brytyjski rząd nie wynegocjuje z Unią Europejską nowej umowy brexitowej lub jeśli parlamentarzyści do tego czasu nie poprą twardego brexitu.

W Izbie Gmin za ustawą głosowało 327 deputowanych, 299 było przeciw.

Boris Johnson oświadczył, że ustawa uniemożliwia dalsze negocjacje z UE w sprawie brexitu. Zdaniem szefa brytyjskiego rządu, niezbędne są przedterminowe wybory, które powinny odbyć się 15 października. Na 17 października zaplanowano kluczowy szczyt w sprawie brexitu.

W piątek partie opozycyjne uzgodniły, że w poniedziałek nie poprą kolejnego wniosku premiera Borisa Johnsona o samorozwiązanie parlamentu. Opozycja ma poprzeć wniosek o wcześniejsze wybory, jeśli ich data wypadnie po 31 października - dniu, na który zaplanowano brexit.

Premier Johnson złożył już wniosek o rozwiązanie parlamentu w środę - ale wówczas poparło go 298 posłów. Aby doszło do samorozwiązania, potrzebne są 434 głosy. Bez poparcia opozycji Johnson nie jest w stanie przeforsować takiego wniosku.

W poniedziałek ma dojść do prorogacji, czyli zawieszenia działania parlamentu do 14 października.

Premier bez większości w Izbie Gmin

Ustawa autorstwa Hillary'ego Benna z Partii Pracy nakłada na rząd obowiązek ponownego zwrócenia się do Brukseli z prośbą o przełożenie brexitu, jeśli do 19 października brytyjski rząd nie wynegocjuje z UE nowej umowy ws. brexitu lub parlamentarzyści do tego czasu nie poprą brexitu bez umowy.

Ustawę wprowadzono na agendę Izby Gmin we wtorek - rząd Borisa Johnsona przegrał wtedy głosowanie w tej sprawie m.in. dzięki głosom 21 parlamentarzystów Partii Konserwatywnej. W związku z zagłosowaniem przez nich przeciwko własnemu rządowi torysi-buntownicy, wśród których są m.in. były kanclerz skarbu Philip Hammond, były sekretarz sprawiedliwości David Gauke i wnuk Winstona Churchilla sir Nicholas Soames, mają zostać za to pozbawieni możliwości zasiadania w ławach rządowych oraz ponownego startu z list Partii Konserwatywnej, co de facto oznacza ich usunięcie z partii. Projekt przejęcia kontroli nad porządkiem obrad Izby Gmin poparło 328 posłów, przeciw było 301.

W czasie środowej sesji pytań i odpowiedzi w Izbie Gmin Boris Johnson zapowiedział, że jeśli parlament przyjmie ustawę, wówczas on zgłosi wniosek o przedterminowe wybory, które miałyby się odbyć 15 października, a więc na nieco ponad dwa tygodnie przed wyznaczoną na 31 października datą brexitu. Johnson po raz kolejny podkreślił, że jego celem jest doprowadzenie do brexitu w tym terminie.

- Nie chcę wyborów. Społeczeństwo nie chce wyborów. Lecz jeżeli w środę Izba Gmin zagłosuje za ustawą, społeczeństwo będzie musiało wybrać, kogo wysłać do Brukseli 17 października, by załatwił tę sprawę (brexit - red.) i pchnął kraj do przodu - mówił dzień wcześniej Johnson. Według niego, ustawa przygotowana przez opozycję jest równoznaczna z przerwaniem negocjacji i wymuszeniem "kolejnego bezcelowego opóźnienia brexitu, być może na lata". W ocenie Johnsona dalsze przedłużanie brexitu będzie kosztować Wielką Brytanię miliard funtów miesięcznie.

Aby doszło do przedterminowych wyborów wniosek zapowiedziany przez Johnsona będzie musiała poprzeć większość dwóch trzecich posłów Izby Gmin.