Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny 14 maja 2020 r. ukarał dwie osoby karą 10 tys. zł za to że 10 maja nie zachowały odległości 2 m w czasie zgromadzenia. Naruszenie tak określonego nakazu przemieszczania się Powiatowy Inspektor Sanitarny ustalił na podstawie notatki sporządzonej przez służby porządkowe. Rzecznik Praw Obywatelskich domaga się uchylenia decyzji i ponownego rozpatrzenia sprawy.
Czynny udział w postępowaniu
Postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu (art. 61 par. 1 k.p.a. ). A w omawianej sprawie zostało wszczęte z urzędu. Przepisy k.p.a. nakazują, by o wszczęciu postępowania z urzędu zawiadomić wszystkie osoby będące stronami w sprawie. Organy administracji publicznej obowiązane są bowiem zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań (art. 10 par. 1 k.p.a.). Z art. 10 par. 2 k.p.a. wynika zaś, że organy administracji publicznej mogą odstąpić od zasady określonej w art. 10 par. 1 k.p.a. w przypadkach, gdy załatwienie sprawy nie cierpi zwłoki ze względu na niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia ludzkiego albo ze względu na grożącą niepowetowaną szkodę materialną. Ponadto w świetle art. 15 zzzzzn pkt 1 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (DzU poz. 374 ze zm.) w okresie stanu epidemii, w szczególności, gdy urząd administracji obsługujący organ administracji publicznej wykonuje zadania w sposób wyłączający bezpośrednią obsługę interesantów, organ administracji publicznej może odstąpić od zasady określonej w art. 10 par. 1 k.p.a. także w przypadku, gdy wszystkie strony zrzekły się swego prawa.
Miarkowanie kary
Strona omawianego postępowania administracyjnego nie zrzekła się jednak prawa wynikającego z art. 10 par. 1 k.p.a. Nie zostały też spełnione przesłanki z art. 10 par. 2 k.p.a. uzasadniające odstąpienie od zasady czynnego udziału strony w postępowaniu. Załatwienie sprawy wymierzenia kary administracyjnej ex post, a więc kilka dni po odnotowaniu zachowania uzasadniającego zdaniem organu administracji publicznej nałożenie kary pieniężnej, nie jest bowiem załatwieniem sprawy w stanie niecierpiącym zwłoki ze względu na niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzkiego. Jeśli nawet takie niebezpieczeństwo dla zdrowia wynikające z przypisanego stronie zachowania istniało, to ustało ono już zanim organ administracji publicznej powziął o tym informację. Kara pieniężna ma w tym przypadku charakter następczy i ma zapobiegać zachowaniom niepożądanym z punktu widzenia zwalczania epidemii – argumentuje RPO.
Czytaj także: Koronawirus: terminy zaczynają bieg, a epidemia wciąż trwa
