Uchwała NRA o kosztach postępowania dyscyplinarnego wywoła dyskusję adwokatów

W uchwale z 25 marca ustalono, iż wysokość zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego będzie wynosić:

a. w dochodzeniu dyscyplinarnym – od 1 000 do 20 000 złotych,

b. w postępowaniu przed sądem dyscyplinarnym lub Wyższym Sądem Dyscyplinarnym Adwokatury w pierwszej instancji – od 1 000 do 25 000 złotych,

c. w postępowaniu przed Wyższym Sądem Dyscyplinarnym Adwokatury w drugiej instancji – od 1 000 do 10 000 zł.

Jak zaznaczono, przy ustalaniu wysokości zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego bierze się pod uwagę ilość terminów rozpraw lub posiedzeń sądowych oraz czas ich trwania, ilość i czasochłonność czynności procesowych, a także rzeczywiste koszty czynności procesowych, w tym koszty przeprowadzonych w sprawie dowodów i ogłoszeń, a nadto rzeczywiście poniesione wydatki, w tym koszty podróży, noclegu, utraconego zarobku lub dochodu świadków, wynagrodzenie i zwrot kosztów poniesionych przez biegłych, tłumaczy, specjalistów, wynagrodzenie należne innym osobom lub instytucjom oraz zwrot poniesionych przez nie kosztów, jak też koszty mediacji przeprowadzonej na skutek skierowania przez sąd oraz rodzaj i stopień zawiłości sprawy.

Co więcej, w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może obciążyć stronę lub izbę adwokacką zryczałtowanymi kosztami postępowania dyscyplinarnego tylko w części albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

Uchwała ta wywoła dyskusje w środowisku adwokackim. Wątpliwości postanowili rozwiać adw. Ewa Krasowska, Rzecznik Dyscyplinarny Adwokatury i adw. Jacek Ziobrowski, prezes Wyższego Sądu Dyscyplinarnego.

W wydanym oświadczeniu tłumaczą, iż celem uchwały jest zahamowanie tendencji do finansowania postępowań dyscyplinarnych wąskiej grupy osób ze składek płaconych przez adwokatów nie mających postępowań dyscyplinarnych. Obecna tendencja wskazuje, że ok. 94% członków Adwokatury finansuje koszty postępowań dyscyplinarnych obwinionych, stanowiących ok. 6% ogólnej liczby adwokatów.

Jak zaznaczają, koszty postępowania ponosi adwokat wyłącznie w razie jego skazania, w pozostałych przypadkach ponosi je izba adwokacka. Dotychczasowo określone koszty, które zwracał skazany, często były niższe od realnie poniesionych wydatków, zatem musiały one być pokrywane tylko w części przez obwinionych, pozostałą kwotę pokrywała izba.

Dalej mec. Krasowska i mec. Ziobrowski wskazują, że orzeczenie o kosztach nie może być dowolne, musi opierać się o konkretne, weryfikowane i wprost wskazane przesłanki, które szczegółowo określa uchwała NRA. Wprowadzone zasady kończą z dotychczasową dowolnością w zakresie ustalania kosztów i wymuszają na sądach dyscyplinarnych uzasadnienie wysokości kosztów. Ponadto orzeczenie o kosztach pozostaje pod kontrolą instancyjną Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Adwokatury oraz kontrolą kasacyjną Sądu Najwyższego.

Autorzy oświadczenia podkreślają, iż uchwała NRA określa jedynie granice wysokości kosztów i wskazuje, aby sąd dyscyplinarny obciążał obwinionego realnymi kosztami postępowania.