Brak sprawozdań adwokatury dla prezydenta to był błąd

„Naczelna Rada Adwokacka składa Prezydentowi RP coroczne sprawozdanie z działalności adwokatury oraz przedstawia informacje problemowe" – tak brzmi art. 13 prawa o adwokaturze. Okazuje się, że przez lata ten obowiązek nie był wykonywany.

To był błąd

– Na ostatnim posiedzeniu prezydium NRA przyjęło projekt sprawozdania i 27 listopada zostanie on poddany pod głosowanie na posiedzeniu plenarnym, a następne sprawozdanie zostanie złożone na ręce prezydenta RP w celu wykonania ustawowego obowiązku adwokatury – informuje adwokat Przemysław Rosati, aktualny szef palestry.

Jak ocenia decyzje poprzednich władz, które nie zdecydowały się czynić zadość art. 13 prawa o adwokaturze?

– Uważam, że to był błąd. Dlatego teraz go szybko naprawimy. Nie ulega wątpliwości, że przez szacunek dla urzędu głowy państwa adwokatura powinna składać to sprawozdanie – mówi prezes Rosati.

I dodaje, że dokument jest również instrumentem pozwalającym na wyartykułowanie problemów nie tylko ważnych dla środowiska adwokackiego, ale i istotnych dla obywateli.

– Ma więc również znaczenie, jeśli chodzi o ocenę funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości – akcentuje rozmówca.

Co zostanie zawarte w dokumencie, który ma trafić do Pałacu Prezydenckiego?

Czytaj więcej

Zawody prawnicze

Tajne sprawozdanie adwokatury jednak jawne - wyrok WSA ws. dostępu do informacji publicznej

Władze palestry przegrały sprawę o dostęp do informacji publicznej. Dane, jakie przekazują prezydentowi, nie są poufne – uznał warszawski WSA.

Adwokatura mówi, co poprawić

– W sprawozdaniu znajduje się garść danych statystycznych dotyczących adwokatury, informacje o inicjatywach naszego samorządu, ale też zagadnienia problemowe – wylicza mecenas Bartosz Grohman, sekretarz NRA.

Mówi chociażby o zwróceniu uwagi na kwestię przewlekłości postępowań sądowych.

– Powyższe powoduje, że strony są skazywane na wieloletnie oczekiwanie na rozstrzygnięcia. Szczególnie ważne dla obywateli są rozstrzygnięcia natury rodzinnej i cywilnoprawnej, które kształtują sytuację prawną stron. Niedopuszczalne jest, aby toczyły się one latami – akcentuje mec. Grohman.

Adwokaci chcą uwrażliwić również prezydenta na problem zgłaszany przez klientów, którzy utyskują na zbyt wysokie opłaty sądowe.

– Otrzymujemy liczne sygnały od obywateli i przedsiębiorców, którzy rezygnują z drogi sądowej przy dochodzeniu własnych roszczeń. Są to sytuacje niedopuszczalne, w praktyce pozbawiające obywateli dostępu do sądu. Obowiązujący obecnie system zwalniania od opłat sądowych jest zbyt rygorystyczny – akcentuje sekretarz NRA.

Zdaniem władz palestry aktualne regulacje zbyt duże uprawnienia na etapie procesu sądowego przekazały prokuraturze, co może godzić w równowagę stron.

– W sprawozdaniu nie uciekamy również od problemu związanego ze statusem Krajowej Rady Sądownictwa, którą w naszej ocenie należy zreformować z powodu kwestionowania jej legalności. Kolejne zagadnienie to Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej kilkakrotnie wskazywał, że Izba Dyscyplinarna nie spełnia kryterium niezawisłego sądu i jej działalność musi zostać zakończona – mówi Grohman.

I zaznacza, że NRA nigdy nie kwestionowała istnienia odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów czy prokuratorów, niemniej musi to być zgodne z przyjętymi kryteriami niezawisłości i niezależności. Palestra deklaruje również wolę udziału w dyskusji o modelu odpowiedzialności dyscyplinarnej.

Spór o dokumenty, których nie było

Pikanterii nadaje kwestii fakt, że sprawa rzeczonych sprawozdań przygotowywanych dla prezydenta trafiła również do wojewódzkiego sądu administracyjnego (sygn. akt: II SAB/Wa 366/20). Wszystko z powodu wniosku o udostępnienie informacji publicznej złożonej przez mecenasa Roberta Pogorzelskiego, który chciał się zapoznać z dokumentami przygotowanymi przez jego samorząd. Władze palestry na jego prośbę o pokazanie sprawozdania nie odpowiedziały, że takiego nie udostępnią, bo go nie wytworzyły, ale że nie podlega on upublicznieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Takiej samej retoryki używano przed WSA, a także pisząc – po przegranej – skargę kasacyjną do NSA.