Gmina może sprzedać działkę nad jeziorem z dostępem do wody

Nad wieloma jeziorami coraz bardziej jest ograniczony dostęp do wody. I nie chodzi o to, że właściciele prywatnych nieruchomości grodzą swoje działki do samego brzegu (co też często ma miejsce), ale o to, że gminy same sprzedają tereny przyległe do wody. Nierzadko są to jedne z ostatnich przesmyków między prywatnymi nieruchomościami, gdzie można spędzać czas, piknikować, łowić ryby czy spuścić kajak na wodę, by popływać.

Nie ma przeszkód

Prawo nie stoi na przeszkodzie takim praktykom samorządów. Przekonali się o tym mieszkańcy Plusek nad jeziorem Pluszne. Gmina Stawiguda sprzedała działkę z dostępem do wody, z której bardzo często korzystali mieszkańcy i turyści.

- Na linii dwóch kilometrów było to jedno z trzech dojść nad wodę. Jednak ta nieruchomość była ostatnią, która miała walor prawdziwej plaży warmińskiej, bez blaszanych płotów czy sztucznych ścieżek – mówi Agnieszka Sychowicz-Burska, która od dziecka spędzała czas nad wodą na tej nieruchomości. Dodaje, że z powodu wyprzedawania działek nad wodą we wsi jest mniej bocianów niż kilka lat temu, gdyż tracą tereny, na których żerowały.

Okazuje się, że gmina ma prawo sprzedać taką działkę, a mieszkańcom nie pozostaje nic innego jak protesty, próby wyperswadowania zmiany decyzji czy "ukaranie" władz w najbliższych wyborach.

- Zasady zbywania nieruchomości stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego (w tym gmin) określają przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami. Ustawa ta nie nakazuje jednak gminom prowadzenia takiej gospodarki nieruchomościami, aby jej własnością pozostawała przynajmniej jedna nieruchomość umożliwiająca dostęp do zbiorników wodnych – mówi Agnieszka Pietrzak, adwokat prowadząca własną praktykę.

Swobodny dostęp

Zgodnie z przepisami ustawy prawo wodne każdy powinien mieć zapewniony dostęp do wód publicznych np. w celach rekreacyjnych. Dlatego, gdyby w ogóle nie istniało żadne dojście do jeziora, to gmina miałaby obowiązek jego zapewnienia. Agnieszka Pietrzak wskazuje, że zastosowanie miałby w takim przypadku art. 28 ust. 2 ustawy Prawo wodne . - Zgodnie z tym przepisem, właściciel nieruchomości przyległej do wód objętych powszechnym korzystaniem jest obowiązany zapewnić dostęp do wody w sposób umożliwiający to korzystanie. Taki dostęp powinien być zapewniony także dla odpowiednich służb, na potrzeby wykonywania robót związanych z utrzymywaniem wód oraz dla ustawiania znaków żeglugowych lub hydrologiczno-meteorologicznych urządzeń pomiarowych.

- Części nieruchomości umożliwiające dostęp do wody wyznacza wójt, burmistrz lub prezydent miasta w drodze decyzji – mówi Agnieszka Pietrzak. Dodaje, że właścicielowi działki, na której zostanie ustanowiony dostęp do wody, przysługuje odszkodowanie z budżetu gminy.

Gdyby gmina sprzedała nawet ostatnią działkę z dostępem do wody, ale dojście do brzegu byłoby kilka kilometrów dalej, to takiego dostępu gmina nie musi zapewniać. W takiej sytuacji dojście do brzegu, gdzie jest np. pomost, z którego do tej pory mieszkańcy łowili ryby czy cumowali tam łódki może i tak być możliwe.

Zgoda sąsiada w umowie

Magdalena Krawczyk, prawnik w kancelarii KKPW Kaczor Klimczyk Pucher Wypiór Adwokaci wskazuje, że na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego można podpisać z właścicielem nieruchomości umowę, która obejmie np. tzw. przechód, czyli możliwość przejścia przez jego działkę. Dodaje przy tym, że przechód nie obejmuje np. przejazdu autem z łódką na przyczepie.

Jeżeli zatem chcemy wodować łódkę i musimy przejechać przez cudzą nieruchomość, to taki zakres korzystania z niej musi być zawarty w umowie.

Gmina powinna jednak zapewnić na swoim obszarze dojście do wody choćby istniała możliwość przeprowadzenia akcji ratunkowych.