Co trzeba zrobić delegując podwładnych do pracy w Unii

Delegowanie przez firmę pracowników do wykonania usługi w innym kraju UE w ramach świadczenia usług reguluje dyrektywa Rady i Parlamentu Europejskiego 96/71/WE z 16 grudnia 1996 r. w sprawie delegowania pracowników w ramach swobody świadczenia usług. Firmy mogą delegować pracowników do innych krajów unijnych zgodnie z warunkami w niej określonymi, a delegacja taka będzie traktowana jako wykonanie swobody przepływu usług.

[srodtytul]Gdy własna działalność gospodarcza[/srodtytul]

W przypadku osób samodzielnie prowadzących działalność gospodarczą kwestia wejścia na rynek innego państwa członkowskiego na zasadzie transgranicznego świadczenia usług regulowana jest natomiast w dyrektywie 73/148/EWG z 21 maja 1973 r. w sprawie zniesienia ograniczeń w zakresie przemieszczania się i pobytu obywateli państw członkowskich wewnątrz Wspólnoty. Umożliwia ona osobom, które chcą świadczyć usługę, prawo wjazdu i pobytu na okres jej świadczenia, czas nieprzekraczający trzech miesięcy, na podstawie dokumentu podróży (dowodu osobistego, paszportu), przy czym państwo goszczące może wymagać zgłoszenia pobytu.

[srodtytul]Warto sprawdzić szczegóły[/srodtytul]

Zanim jednak pracodawca zdecyduje się wysłać pracownika do innego państwa UE, powinien przede wszystkim sprawdzić, jakie w tym państwie obowiązują zasady prowadzenia i zatrudniania fachowców. Warunki pracy pracowników delegowanych muszą bowiem uwzględniać ustalone przez przepisy prawa lub orzeczenia administracyjne wymogi państwa przyjmującego, takie jak: maksymalne okresy pracy i minimalne okresy odpoczynku, minimalny wymiar płatnych urlopów rocznych, minimalne stawki płacy (wraz ze stawką za nadgodziny), warunki wynajmu pracowników, w szczególności przez przedsiębiorstwa pracy tymczasowej, przepisy BHP, warunki zatrudnienia kobiet ciężarnych i tuż po urodzeniu dziecka, dzieci i młodzieży, przepisy w dziedzinie niedyskryminacji. Polski pracodawca powinien więc ustalić, czy wysłanie pracownika za granicę nie będzie dla jego firmy zbyt dużym obciążeniem finansowym, i postarać się wszelkie wątpliwości wyjaśnić na etapie negocjacji warunków umowy ze swoim zagranicznym kontrahentem.

[srodtytul]Ubezpieczenia społeczne w Polsce[/srodtytul]

W przypadku gdy oddelegowanie pracownika na terytorium innego państwa UE będzie jedynie przejściowe i powróci on po określonym czasie do Polski, pracodawca powinien zadbać o uzyskanie stosownych dokumentów, które pozwolą mu opłacać składki na ubezpieczenie społeczne w Polsce. Zgodnie bowiem z przepisami wspólnotowymi pracownik przemieszczający się w obrębie Unii powinien podlegać tylko jednemu ustawodawstwu zabezpieczenia społecznego i w przypadku przeniesienia do innego państwa powinien to być system państwa nowego zatrudnienia, z wyjątkiem wyraźnie określonych okoliczności (art.13 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, do osób pracujących na własny rachunek, a także do członków ich rodzin, którzy się przemieszczają w obrębie Wspólnoty).

Podstawowy wyjątek polega na możliwości pozostawania w systemie zabezpieczenia społecznego państwa, w którym przedsiębiorstwo prowadzi zwykle działalność we wszystkich przypadkach, gdy pracownik jest delegowany na ustalony z góry okres – maksymalnie 12 miesięcy – który może być wydłużony o dalsze 12 miesięcy, i pod pewnymi warunkami. Przede wszystkim przez cały okres oddelegowania musi być zachowany bezpośredni związek między przedsiębiorstwem delegującym a pracownikiem, wysyłanie pracowników za granicę nie może zaś stanowić jedynej działalności przedsiębiorcy.

[srodtytul]Druk E 101...[/srodtytul]

Przedsiębiorstwo wysyłające pracownika do innego państwa UE ma obowiązek zwrócić się do właściwej instytucji państwa wysyłającego w celu uzyskania „zaświadczenia dotyczącego ustawodawstwa właściwego” (formularz E 101), które potwierdza, że pracownik ten podlega polskiemu ustawodawstwu. Ważność formularza nie może przekraczać 12 miesięcy, a wniosek o jego wydanie powinien być złożony z wyprzedzeniem stosownym do daty rozpoczęcia oddelegowania. Oddelegowany pracownik i przedsiębiorstwo wysyłające powinni być w stanie w każdej chwili przedstawić formularz E 101, tak aby umożliwić instytucjom ubezpieczeniowym przeprowadzenie kontroli.

[srodtytul]... E106[/srodtytul]