Pracownikom łatwiej o jawność płac niż pracodawcom

Co drugi z pracujących Polaków nie ma oporów w ujawnianiu wysokości swojego wynagrodzenia. Większa otwartość, którą wkrótce wymusi unijna dyrektywa, będzie jednak trudnym wyzwaniem dla wielu firm.

Publikacja: 02.05.2023 03:00

Pracownikom łatwiej o jawność płac niż pracodawcom

Foto: Adobe Stock

Polscy pracownicy są w ścisłej czołówce Europejczyków, którym najłatwiej przychodzi otwartość w mówieniu o swoich zarobkach. W lutowym badaniu firmy SD Worx, dostawcy usług kadrowo-płacowych, co drugi ankietowany Polak zadeklarował, że nie ma oporów w dzieleniu się informacjami dotyczącymi jego wynagrodzenia.

Spośród pracowników z 16 krajów Europy większą otwartość w tej kwestii przejawiali tylko Chorwaci (59 proc.) i Hiszpanie (55 proc.). Podobne wyniki pokazał marcowy sondaż zrealizowany przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie serwisu Pracuj.pl; połowa jego uczestników wskazała, że wysokość wynagrodzeń w ich firmach powinna być jawna, a oni sami czują się na tę jawność gotowi.

Tę płacową otwartość stosujemy nieco rzadziej w praktyce – prawie czterech na dziesięciu Polaków przyznało, że otwarcie rozmawiają ze współpracownikami o swoich wynagrodzeniach (wśród młodych ludzi z pokolenia Z robi to prawie połowa), a jeszcze większa grupa wskazała, że zna poziom zarobków kolegów z pracy (41 proc.).

Według badania SD Worx czterech na dziesięciu Polaków wie, ile zarabia ich najbliższy kolega na podobnym stanowisku. Jednocześnie w obu badaniach widać, że mniej więcej co czwarty pracownik ma opory przed jawnością płac, którą już niedługo wymusi przyjęta pod koniec marca tego roku dyrektywa Unii Europejskiej dotycząca transparentności wynagrodzeń. Jej celem jest zniesienie, a przynajmniej zmniejszenie, luki płacowej ze względu na płeć. Na razie, według danych Eurostatu, ta luka na niekorzyść kobiet wynosi w całej Unii średnio 16,2 proc., a w Polsce 7,2 proc. (choć według GUS sięga 14,5 proc.). Jednak mała przejrzystość dotycząca płac oraz zasad wynagradzania i premiowania uderza nie tylko w kobiety.

Wkrótce się to zmieni (kraje UE mają dwa lata na wdrożenie dyrektywy) i europejskie firmy pod groźbą kar będą musiały podawać informacje pokazujące różnice w wysokości wynagrodzeń na tych samych stanowiskach. Praktykowana w części firm polityka tajemnicy wynagrodzeń będzie musiała być zniesiona, a pracodawcy będą też zobowiązani do podawania widełek płacowych w ogłoszeniach o pracy.

– Nowe zasady będą pomocne dla wszystkich uczestników rynku – zwiększą otwartość, dzięki czemu łatwiej będzie nam się odnaleźć na rynku – ocenia Agata Roszkiewicz, starszy menedżer Zespołu Wynagrodzeń i Benefitów w Pracuj.pl. Przypomina, że prawie połowa uczestników badania Pracuj.pl wysłałaby aplikację tylko na oferty z widełkami wynagrodzeń, a 77 proc. badanych popiera obowiązek publikowania tych informacji.

Jak jednak przyznaje Katarzyna Woszczyna, wiceprezeska BCC, dyrektywa oznacza ogromną i trudną dla wielu pracodawców zmianę, którą może być im trudno zaakceptować. – Niektórzy pracodawcy obawiają się dużej ilości sporów sądowych, spowodowanych ujawnionymi nierównościami. Z pewnością te zmiany będą wymagały przygotowania – twierdzi Katarzyna Woszczyna, która była inicjatorką wdrożonego w 2022 r. przez BCC Certyfikatu Równości Płac.

Skalę wyzwań pokazał sondaż BCC, według którego jesienią 2022 r. tylko 16 proc. firm w Polsce miało wdrożoną pełną jawność płac, a co czwarta – częściową jawność stawek (np. w rekrutacji). Z kolei w ubiegłorocznym badaniu Hays Poland tylko 4 proc. pracodawców wskazało, że w ich firmie wynagrodzenia wszystkich pracowników są jawne.

Polscy pracownicy są w ścisłej czołówce Europejczyków, którym najłatwiej przychodzi otwartość w mówieniu o swoich zarobkach. W lutowym badaniu firmy SD Worx, dostawcy usług kadrowo-płacowych, co drugi ankietowany Polak zadeklarował, że nie ma oporów w dzieleniu się informacjami dotyczącymi jego wynagrodzenia.

Spośród pracowników z 16 krajów Europy większą otwartość w tej kwestii przejawiali tylko Chorwaci (59 proc.) i Hiszpanie (55 proc.). Podobne wyniki pokazał marcowy sondaż zrealizowany przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie serwisu Pracuj.pl; połowa jego uczestników wskazała, że wysokość wynagrodzeń w ich firmach powinna być jawna, a oni sami czują się na tę jawność gotowi.

Pozostało 80% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Wynagrodzenia
Płaca minimalna rządzi podwyżkami. Ile przeciętnie zarabiają Polacy?
Wynagrodzenia
Polacy zarobków nie ujawniają nawet najbliższym
Wynagrodzenia
Koniec szybkich podwyżek płacy minimalnej? Tusk przejmuje pałeczkę po PiS
Wynagrodzenia
Milionowe zarobki prezesów banków w Polsce. Kto dostaje najwięcej?
Wynagrodzenia
Rosną wynagrodzenia w Ukrainie. Tyle że nie wszystkim