Skończył się właśnie 8. Kongres Międzynarodowego Związku Romów, którego honorowym prezydentem jest Polak Stanisław Stankiewicz. Skąd się wzięli Cyganie w Polsce?
Ewa Nowicka-Rusek: Żeby znaleźć się w Polsce, najpierw musieli znaleźć się w Europie, dokąd przywędrowali z Indii. Do Polski przybyli dwiema drogami w różnym czasie. Między XIV a XVI wiekiem byli prześladowani na terenach dzisiejszych Niemiec, skąd uciekali do Polski. Druga migracja to okres powstania państwa rumuńskiego w latach 60. XIX wieku, kiedy zaczęli wędrować głównie na północ. Dziś Romów w Europie jest co najmniej 12 milionów i mieszkają we wszystkich krajach europejskich.
Czy możemy mówić o narodzie romskim?
Romowie to nie jest jedna całość. Jednak zgadzam się w pełni ze Stanisławem Stankiewiczem, że istnieje naród romski o ponadgranicznym charakterze. Ten naród powinien mieć takie same symbole, jakie mają inne narody. Dlatego powstał już hymn romski, istnieje flaga w kolorach błękitu i zieleni, symbolizujących niebo i przyrodę, czyli naturalne środowisko dla nomadów. Trzecim elementem flagi jest koło wozu, które z jednej strony odwołuje się do wędrówek, a z drugiej strony jest nawiązaniem do kształtu słońca.
Niebo, przyroda, słońce... Dlaczego Cyganie w tak wielu krajach budzą strach?