Jeden z liderów polskich narodowców Marian Kowalski przemawiał w 2015 r. na manifestacji „Polacy przeciw imigrantom” w Warszawie. – Nasz honor to wierność Polsce, nasz honor to koleżeństwo, nasz honor to lojalność! – mówił. Hasło „Moim honorem jest wierność” nosili SS-mani na sprzączkach pasów. W ustach Kowalskiego oczywiście znalazło się przez przypadek. – Jeśli powiem „ładna pogoda”, będzie to oznaczało, że jestem hitlerowcem? A to przecież cytat z Hitlera, który pewnie niejednokrotnie w swoim życiu użył tego zwrotu! – mówił w 2016 r. „Rzeczpospolitej”.

Przypadkowe użycie cytatu nieco przypomina to, co ostatnio spotkało lidera Ruchu Narodowego posła Roberta Winnickiego. „Superwizjer” TVN pokazał, jak polscy neonaziści ze stowarzyszenia Duma i Nowoczesność przy płonącej swastyce wznoszą toast za Adolfa Hitlera. Wiceszefem stowarzyszenia jest Jacek Lanuszny, asystent Roberta Winnickiego.

Lanuszny na imprezie jednak nie był. Czy jest więc sens wiązać z tą sprawą Roberta Winnickiego? Sam przyznał, że nie wiedział o obchodach urodzin Führera. Przecież to tylko przypadkowy zbieg osób i zdarzeń.

Splot dziwnych zdarzeń

A że przypadki się zdarzają, Kowalski i Winnicki wiedzą doskonale. W czerwcu 2016 r. na spotkaniu w Białymstoku Kowalski zachęcał uczestników, by stworzyli z nim „żelazną gwardię”. A Żelazna Gwardia to rumuńska organizacja nazistowska z II wojny światowej. Jednak czy możemy wymagać od polityka rangi Mariana Kowalskiego, by czasami nie powiedział czegoś przez przypadek? To w końcu były kandydat na prezydenta, odbywający co roku dziesiątki – jeśli nie setki – spotkań.

A podczas tych spotkań różni ludzie się z nim fotografują. Również tacy, którzy znani są z hajlowania, co można dostrzec na innych zdjęciach, łatwych do odnalezienia w internecie. Ale czy Donald Trump albo Angela Merkel wiedzą wszystko o osobach, które robią sobie z nimi zdjęcia?

Albo czy kontrolują, jakie koszulki dostają na spotkaniach z sympatykami? – Dostałem koszulkę w prezencie i nie przyglądałem się napisowi z przodu – mówił „Rzeczpospolitej” Kowalski, gdy spytaliśmy go, dlaczego wrzucił do internetu zdjęcie w T-shircie z napisem „Krew i honor ponad wszystko”. A „Krew i Honor” to motto Hitlerjugend.

Powiedzmy sobie wprost: przypadki muszą przytrafiać się politykowi tak zajętemu, jak Marian Kowalski. Albo jak Robert Winnicki.

Każdy, kto choć raz przemawiał na wiecu, wie, że różne słowa ślina na język przynosi. – Obudźcie się, Niemcy! – mówił w 2016 r. Winnicki na manifestacji w Dreźnie. I co z tego, że tak brzmiało jedno z haseł NSDAP? Tylko złośliwy może powiedzieć, że poseł użył go celowo!

Ile zresztą nadgorliwości trzeba wykazać, by szukać celowości w niektórych interpelacjach, które Winnicki wysyła dziesiątkami. „Superwizjer” przyczepił się, że interweniował w obronie Mateusza S. pseudonim Sitas, który w reportażu paradował w hilterowskim mundurze. Wystarczy rzucić okiem na listę interpelacji Winnickiego, by się przekonać, że wziął też w obronę festiwal Orle Gniazdo, którego uczestnicy hajlują pod sceną, co pokazała TVN.

I co z tego? Przecież poseł nie był, nie widział, nie wiedział. Czy musi też znać na wyrywki informacje o wszystkich swoich asystentach? Oprócz Lanusznego jest wśród nich Konrad Smuniewski, znany z formułowania kontrowersyjnych komentarzy odnośnie do studentów judaistyki na UW. Jest on asystentem etatowym. Jednak czy poseł musi wszystko wiedzieć? Nie wymagajmy od zajętego polityka zbyt wiele.

Choroba polityki

Tę wyliczankę można by prowadzić bez końca. Więc teraz na poważnie. Broń Boże, nie chcę sugerować, że Kowalski i Winnicki to neonaziści, którzy w dzień urodzin Hitlera zajadają się tortem ze swastyką z wafelków. Podejrzewam coś innego. Świadomie puszczają oko do najbardziej skrajnego elektoratu, bo ten mniej radykalny zagospodarował już PiS. Wyrazistość jest wartością – oto zasada, która przyświeca skłóconym, rywalizujący ze sobą narodowcom.

Niestety ta choroba dopada coraz większą grupę polityków. Weźmy Adama Andruszkiewicza z Koła Poselskiego Wolni i Solidarni. W 2016 r. napisaliśmy, że po jego interpelacji MSWiA zakazało używania w policji podręcznika szkoleniowego, który negatywnie przedstawiał rękę z mieczem, tzw. falangę. O tym, jak chętnie skrajna prawica używa tego symbolu, można było się przekonać, oglądając reportaż w TVN.

Albo nobliwy prof. Jan Żaryn, ceniony historyk, a od 2015 r. senator PiS. Zaangażował się w obronę Janusza Walusia, polskiego emigranta, odsiadującego w RPA karę dożywocia za morderstwo czarnoskórego komunisty.

O tym, że Waluś jest idolem neonazistów, można się przekonać, wchodząc na stronę internetową stowarzyszenia Duma i Nowoczesność. Od stycznia prowadzi zbiórkę charytatywną dla Walusia pod hasłem „Wesprzyj bohatera”. A oprócz Żaryna polskiego emigranta wspierali też posłowie Kukiz’15 Robert Mordak, Bartosz Józwiak i Tomasz Rzymkowski, Sylwester Chruszcz z koła Wolni i Solidarni oraz oczywiście Robert Winnicki.

Czas refleksji

Jak temu przeciwdziałać? Politycy powinni zacząć od rachunku sumienia. Muszą zrobić go też media. Jestem w stanie zrozumieć, że realizującej specyficzną linię programową TVP zależy na wyrazistych gościach. Ale czy rzeczywiście Marian Kowalski musiał być gościem „Dziś wieczorem” po „Wiadomościach”? Czy z tego powodu do Warszawy koniecznie musiało go zawieźć służbowe auto TVP Lublin?

A gdy zrobimy już rachunek sumienia, trzeba będzie przejść do mocnego postanowienia poprawy. Bo inaczej pewnego dnia wyhodujemy sobie w Polsce brunatną siłę. I wtedy nie będzie wypadało już powiedzieć, że stało się to przez przypadek.