Obwiniony powinien mieć obrońcę

Szybkość rozpoznania sprawy nie może prowadzić do naruszenia prawa do obrony – uważa prokurator generalny

Publikacja: 27.10.2011 08:31

Podatek od urzędówek zależy od formy, w jakiej pełnomocnik świadczy usługi - uznał NSA

Podatek od urzędówek zależy od formy, w jakiej pełnomocnik świadczy usługi - uznał NSA

Foto: Fotorzepa, Marian Zubrzycki

Osoba, której przedstawiono zarzut popełnienia wykroczenia, powinna mieć prawo do ustanowienia obrońcy, w tym obrońcy z urzędu, już na etapie czynności wyjaśniających.

– Pozbawienie obwinionego takiego uprawnienia stanowi naruszenie przysługującego mu prawa do obrony – uważa prokurator generalny. Z tego względu, zdaniem Andrzeja Seremeta, art. 4 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, który pomija możliwość ustanowienia obrońcy na etapie czynności wyjaśniających, jest niezgodny z konstytucją.

W swoim stanowisku prokurator generalny zwrócił uwagę, że co prawda prawo do obrony nie ma charakteru absolutnego, ale jego ograniczenie jest możliwe tylko gdy jest to konieczne dla bezpieczeństwa lub porządku publicznego albo dla ochrony wolności i praw innych osób.

Nawet biorąc pod uwagę znaczne odformalizowanie i uproszczenie czynności wyjaśniających w postępowaniu wykroczeniowym, ograniczenie uprawnień do obrony praw i interesów obwinionego nie ma żadnego uzasadnienia – uważa Andrzej Seremet.

Szef śledczych krytycznie ocenia też art. 38 § 1 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Przepis ten pomija możliwość odpowiedniego stosowania art. 156 § 5 kodeksu postępowania karnego. W konsekwencji osoba podejrzana o popełnienie wykroczenia nie ma prawa wglądu do materiałów dowodowych zebranych w toku czynności wyjaśniających.

– Także ten przepis jest niezgodny z konstytucją. Jego celem jest zapewnienie sprawnego przebiegu czynności wyjaśniających. Szybkość rozpoznania sprawy nie może jednak prowadzić do naruszenia praw obwinionego, a w szczególności nie może pozbawiać go prawa do obrony – uważa Andrzej Seremet.

Stanowisko zaprezentowane przez prokuratora generalnego zostało przesłane do Trybunału Konstytucyjnego (sygnatura akt: K 19/11). Ten na wniosek rzecznika praw obywatelskich ma zbadać zgodność z konstytucją obu przepisów kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.

Konstytucja

w swoim art. 42 ust. 2 przyznaje prawo do obrony każdemu, przeciw komu prowadzone jest postępowanie karne w jego szerokim ujęciu, a więc także obejmującym postępowanie wykroczeniowe.


Osoba, której przedstawiono zarzut popełnienia wykroczenia, powinna mieć prawo do ustanowienia obrońcy, w tym obrońcy z urzędu, już na etapie czynności wyjaśniających.

– Pozbawienie obwinionego takiego uprawnienia stanowi naruszenie przysługującego mu prawa do obrony – uważa prokurator generalny. Z tego względu, zdaniem Andrzeja Seremeta, art. 4 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, który pomija możliwość ustanowienia obrońcy na etapie czynności wyjaśniających, jest niezgodny z konstytucją.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: język polski. Odpowiedzi eksperta WSiP
Prawo rodzinne
Rozwód tam, gdzie ślub. Szybciej, bliżej domu i niedrogo
Nieruchomości
Czy dziecko może dostać grunt obciążony służebnością? Wyrok SN
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo