Nazwisko rodowe także można zmienić

Zmiana nazwiska oznacza nie tylko jego zmianę na inne. Można również zmienić jego pisownię, a także formę właściwą dla rodzaju męskiego lub żeńskiego

Publikacja: 20.08.2009 07:42

Nazwisko rodowe także można zmienić

Foto: Fotorzepa, Darek Golik

Zasady dokonywania zmian nazwisk reguluje [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=13A53D4A40F085A20D7F56BF026DA14D?id=292328]ustawa z 17 października 2008 r. opublikowana w DzU nr 220, poz. 1414[/link]. Zgodnie z jej art. 4 zmiany nazwiska można dokonać wyłącznie z ważnych powodów:

- w szczególności gdy dotyczy nazwiska ośmieszającego albo nielicującego z godnością człowieka,

- na nazwisko używane,

- na nazwisko, które zostało zmienione bezprawnie,

- na nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa kraju, którego obywatelstwo również się posiada.

Zaznaczyć należy, że zmiana jest możliwa również z innych ważnych powodów niewymienionych w omawianym przepisie.

[srodtytul]Odnotowane w akcie urodzenia[/srodtytul]

Czy istnieje możliwość zmiany nazwiska rodowego, a jeżeli tak, to na jakich zasadach? Z takim pytaniem zwrócił się do naszej redakcji jeden z czytelników. Odpowiedź na nie jest prosta: ustawa o zmianie imion i nazwisk dopuszcza zmianę i tego nazwiska. Mówi o tym wprost art. 7 ustawy. Zgodnie z jego ust. 1 zmiana nazwiska może dotyczyć zarówno tego, które nosi się aktualnie, jak i nazwiska rodowego.

Na wstępie wyjaśnijmy, jak należy rozumieć pojęcia „nazwisko noszone aktualnie” oraz „nazwisko rodowe”.

Nazwiskiem noszonym aktualnie jest to, którym wnioskodawca się posługuje. Może to być w szczególności nazwisko przyjęte po zawarciu małżeństwa, jak również w wyniku powrotu do nazwiska noszonego przed zawarciem związku małżeńskiego (art. 59 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=BCFBF580F8F191E437E7BF39B0F967E8?id=71706]kodeksu rodzinnego i opiekuńczego[/link]). Nazwiskiem aktualnym będzie również noszone w wyniku administracyjnej zmiany.

Nazwiskiem rodowym jest natomiast odnotowane w akcie urodzenia nazwisko rodu (rodziny), z którego dana osoba pochodzi. Najczęściej jest nim nazwisko ojca. Polskie prawo dopuszcza jednak możliwość, aby było nim nazwisko żony, a także by było ono dwuczłonowe i składało się z połączonych nazwisk męża i żony (żony i męża).

[srodtytul]Brak automatyzmu[/srodtytul]

Zmianie podlegają wszystkie nazwiska prawnie przysługujące danej osobie, a więc zarówno rodowe, jak i nabyte. Co to oznacza? Po prostu tyle, że osoba, która wstąpiła w związek małżeński, będzie mogła zmienić zarówno nazwisko, które nosi w wyniku wstąpienia w ten związek, jak i dotychczasowe – rodowe. Co ważne, zmiana jednego z nich nie rozciąga się na drugie. Wynika to wprost z art. 7 ust. 2 ustawy. Zgodnie z jego treścią zmiana nazwiska noszonego po zawarciu małżeństwa, gdy jest ono tożsame z rodowym, rozciąga się na nazwisko rodowe wyłącznie na wyraźne żądanie osoby ubiegającej się o jego zmianę.

[srodtytul]Decyduje treść wniosku[/srodtytul]

Przyjęte rozwiązanie kładzie nacisk na fakt, że jedną z form nazwiska, jakie małżonkowie mogą nosić po zawarciu związku, jest nazwisko dotychczasowe każdego z nich. W konsekwencji art. 7 ust. 2 pozwala na odejście od zasady, zgodnie z którą wniosek o zmianę nazwiska powodował automatyczną zmianę wszystkich nazwisk, jakie przysługiwały stronie – a zatem zarówno rodowego, jak i noszonego po zawarciu małżeństwa – i jedynie wyraźne żądanie strony, aby zmiana nie rozciągała się na nazwisko rodowe, skutkował rozpatrywaniem wniosku w ograniczonym zakresie. Zmiana nazwiska rodowego osób, które noszą nazwisko w związku z zawarciem małżeństwa, powinna bowiem stanowić wyjątek, a nie regułę.

O tym, które nazwisko chcemy zmienić – noszone po wstąpieniu w związek małżeński czy rodowe – decyduje zainteresowany, składając wniosek. Może on bowiem dotyczyć obu tych nazwisk albo tylko jednego z nich. Którego, o tym decyduje zainteresowany. Ponadto należy pamiętać, jakie dane należy podać w treści wniosku.

Zgodnie z art. 11 ustawy o zmianie imion i nazwisk wniosek zawiera: dane osoby, której zmiany dotyczą (imię, nazwisko oraz nazwisko rodowe, adres miejsca zameldowania stałego albo czasowego trwającego ponad trzy miesiące oraz numer PESEL).

Należy w nim określić nazwisko, które chcemy zmienić, oraz podać to, na jakie zmiana ma nastąpić. Pamiętać również należy, że wniosek powinien być uzasadniony. Uzasadnienie jest bowiem podstawą do badania przez organ, czy zachodzą przesłanki zmiany nazwiska.

[ramka][b]Skutki rozwodu[/b]

Orzeczenie przez sąd rozwodu nie skutkuje tym, że każdy z małżonków automatycznie wraca do swojego pierwotnego nazwiska. Jednak nie jest również konieczne przeprowadzanie administracyjnej jego zmiany.

Zgodnie bowiem z art. 59 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w ciągu trzech miesięcy od chwili uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu małżonek rozwiedziony, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił swoje dotychczasowe nazwisko, może przez oświadczenie złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego powrócić do nazwiska, które nosił przed ślubem. [/ramka]

Zasady dokonywania zmian nazwisk reguluje [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=13A53D4A40F085A20D7F56BF026DA14D?id=292328]ustawa z 17 października 2008 r. opublikowana w DzU nr 220, poz. 1414[/link]. Zgodnie z jej art. 4 zmiany nazwiska można dokonać wyłącznie z ważnych powodów:

- w szczególności gdy dotyczy nazwiska ośmieszającego albo nielicującego z godnością człowieka,

Pozostało 91% artykułu
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił