Nowe miasta w Polsce od 1 stycznia 2024 r.

Prócz tego nastąpi kilkadziesiąt korekt granic między gminami.

Zmiany te, w tym wypadku rekordowe co do liczby nowych miast, wprowadza wydawane praktycznie raz w roku rozporządzenie Rady Ministrów, które 1 stycznia 2024 r. wchodzi w życie.

Nadrabianie trudnych czasów

Status miasta uzyskują zwykle wykrojone z gmin wiejskich ich „stolice”, często z sąsiednimi miejscowościami lub ich fragmentami, co wymaga wytyczenia granic administracyjnych nieraz z dokładnością do numerów geodezyjnych działek.

Od lat w uzyskiwaniu statusu miasta prowadzą miejscowości z dawnej Kongresówki, gdyż w centralnej i wschodniej Polsce urbanizacja przez wieki przebiegała wolniej, na dodatek wiele miast straciło prawa miejskie w sankcjach caratu za wspieranie powstania styczniowego.

Tak było np. z Bolesławcem nad Prosną przy styku granic ziemi wieluńskiej, Śląska i Wielkopolski. Jego nazwa wzięła się od księcia Bolesława Pobożnego. Lokację miejską Bolesławiec uzyskał przed 1266 r., a stracił w 1870 r.

Czytaj więcej

Samorząd

Więcej miast na mapie Polski od 2023 roku

Dzięki dorocznym zmianom 1 stycznia 2023 r. liczba miast wzrośnie do 979, a wójtowie 15 z nich do...

Jak powiedziała „Rzeczpospolitej” Dorota Makówka, wójt tego miasteczka, a po Nowym Roku burmistrz, inicjatywa odzyskania statusu miasta wyszła od miejscowego Bractwa Prasalskiego (kupców soli), za czym opowiedziała się większość mieszkańców.

– Mam nadzieję, że status miasta ułatwi modernizację miejskiej infrastruktury z zachowaniem jego historycznej nuty – mówi wójt Makówka.

Sam status miasta nie nadaje specjalnych praw, ale co zwykle przy takich inicjatywach podkreślają samorządowcy, ułatwia jego promocję, ściąganie inwestorów.

Aby uzyskać prawa miejskie, miejscowość musi mieć dostatecznie zbudowany miejski układ architektoniczny wraz z infrastrukturą i do niedawna przyjmowano, że powinna liczyć przynajmniej 2 tys. mieszkańców. Rząd Mateusza Morawieckiego odstąpił od tego ostatniego wymogu, czego przykładem było przywrócenie przed kilku laty praw miejskich liczącej 500 mieszkańców małopolskiej Wiślicy, ponoć starszej niż państwo polskie. Nadanie statusu miasta wymaga zaś przeprowadzenia konsultacji z mieszkańcami, a ci nie zawsze się godzą na taki awans.

Ten problem pojawia się też przy przesunięciach granic między gminami, zwykle poprzez włączanie terenów wiejskich czy podmiejskich do miasta, które w ten sposób zdobywa tereny. Symbolem tego był rozrastający się Rzeszów.