Nowe miasta w Polsce od 1 stycznia 2024 r.

1 stycznia 2024 r. aż 34 miejscowości uzyskają prawa miejskie. Będzie ich 1013.

Aktualizacja: 27.12.2023 06:24 Publikacja: 27.12.2023 02:00

Nowe miasta w Polsce od 1 stycznia 2024 r.

Foto: Adobe Stock

Prócz tego nastąpi kilkadziesiąt korekt granic między gminami.

Zmiany te, w tym wypadku rekordowe co do liczby nowych miast, wprowadza wydawane praktycznie raz w roku rozporządzenie Rady Ministrów, które 1 stycznia 2024 r. wchodzi w życie.

Nadrabianie trudnych czasów

Status miasta uzyskują zwykle wykrojone z gmin wiejskich ich „stolice”, często z sąsiednimi miejscowościami lub ich fragmentami, co wymaga wytyczenia granic administracyjnych nieraz z dokładnością do numerów geodezyjnych działek.

Od lat w uzyskiwaniu statusu miasta prowadzą miejscowości z dawnej Kongresówki, gdyż w centralnej i wschodniej Polsce urbanizacja przez wieki przebiegała wolniej, na dodatek wiele miast straciło prawa miejskie w sankcjach caratu za wspieranie powstania styczniowego.

Tak było np. z Bolesławcem nad Prosną przy styku granic ziemi wieluńskiej, Śląska i Wielkopolski. Jego nazwa wzięła się od księcia Bolesława Pobożnego. Lokację miejską Bolesławiec uzyskał przed 1266 r., a stracił w 1870 r.

Czytaj więcej

Więcej miast na mapie Polski od 2023 roku

Jak powiedziała „Rzeczpospolitej” Dorota Makówka, wójt tego miasteczka, a po Nowym Roku burmistrz, inicjatywa odzyskania statusu miasta wyszła od miejscowego Bractwa Prasalskiego (kupców soli), za czym opowiedziała się większość mieszkańców.

– Mam nadzieję, że status miasta ułatwi modernizację miejskiej infrastruktury z zachowaniem jego historycznej nuty – mówi wójt Makówka.

Sam status miasta nie nadaje specjalnych praw, ale co zwykle przy takich inicjatywach podkreślają samorządowcy, ułatwia jego promocję, ściąganie inwestorów.

Aby uzyskać prawa miejskie, miejscowość musi mieć dostatecznie zbudowany miejski układ architektoniczny wraz z infrastrukturą i do niedawna przyjmowano, że powinna liczyć przynajmniej 2 tys. mieszkańców. Rząd Mateusza Morawieckiego odstąpił od tego ostatniego wymogu, czego przykładem było przywrócenie przed kilku laty praw miejskich liczącej 500 mieszkańców małopolskiej Wiślicy, ponoć starszej niż państwo polskie. Nadanie statusu miasta wymaga zaś przeprowadzenia konsultacji z mieszkańcami, a ci nie zawsze się godzą na taki awans.

Ten problem pojawia się też przy przesunięciach granic między gminami, zwykle poprzez włączanie terenów wiejskich czy podmiejskich do miasta, które w ten sposób zdobywa tereny. Symbolem tego był rozrastający się Rzeszów.

Nie gmina Słupsk, tylko Redzikowo

Rozporządzenie Rady Ministrów zmienia też nazwę gminy wiejskiej Słupsk na gminę Redzikowo, co wiąże się z faktem zbudowania tam (a teraz uruchamiania) znanej tarczy antyrakietowej Stanów Zjednoczonych i związanymi z nią inwestycjami wokół tej bazy wojskowej. Inicjując procedurę zmiany nazwy, władze gminy wskazywały, że chodzi o to, aby prowadzone przez gminę projekty kojarzyły się konkretnie z nią i nie były mylone z miastem Słupsk, aby ta nieduża gmina była bardziej rozpoznawalna.

Podstawa prawna: rozporządzenie Rady Ministrów z 27 lipca 2023 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedziby władz gminy, DzU z 31 lipca 2023 r. poz. 1472

Od 1 stycznia 2024 to już nie są wsie

> WOJEWÓDZTWO
KUJAWSKO-POMORSKIE:
 Bobrowniki – powiat lipnowski,
 Kikół – pow. lipnowski,
 Gąsawa – pow. żniński.
> LUBELSKIE:
 Piszczac – pow. bialski,
Turobin – pow. biłgorajski,
 Czemierniki – pow. radzyński.
> LUBUSKIE:
 Brody – pow. żarski.
> ŁÓDZKIE:
 Grabów – pow. łęczycki,
 Kiernozia – pow. łowicki,
 Białaczów – pow. opoczyński,
 Żarnów – pow. opoczyński,
Inowłódz – pow. tomaszowski,
 Osjaków – pow. wieluński,
 Bolesławiec – pow. wieruszowski,
 Parzęczew – pow. zgierski.
> MAZOWIECKIE:
 Maciejowice – pow. garwoliński,
 Głowaczów – pow. kozienicki,
 Magnuszew – pow. kozienicki,
 Ciepielów – pow. lipski,
 Sienno – pow. lipski;
 Dobre – pow. miński,
 Siennica – pow. miński,
 Osieck – pow. otwocki,
 Gielniów – pow. przysuski,
 Odrzywół – pow. przysuski
 Przytyk – pow. radomski.
> OPOLSKIE:
 Strzeleczki – pow. krapkowicki.
> PODKARPACKIE:
 Bircza – pow. przemyski,
 Jawornik Polski – pow. przeworski.
> ŚLĄSKIE:
 Przyrów – pow. częstochowski.
> ŚWIĘTOKRZYSKIE:
 Gowarczów – pow. konecki,
 Bogoria – pow. staszowski.
> WIELKOPOLSKIE:
 Rychtal – pow. kępiński,
 Mieścisko – pow. wągrowiecki.

Prócz tego nastąpi kilkadziesiąt korekt granic między gminami.

Zmiany te, w tym wypadku rekordowe co do liczby nowych miast, wprowadza wydawane praktycznie raz w roku rozporządzenie Rady Ministrów, które 1 stycznia 2024 r. wchodzi w życie.

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Paliwo będzie droższe o 50 groszy na litrze, rachunki za gaz o jedną czwartą
Praca, Emerytury i renty
Krem z filtrem, walizka i autoresponder – co o urlopie powinien wiedzieć pracownik
Podatki
Wykup samochodu z leasingu – skutki w PIT i VAT
Nieruchomości
Jak kwestionować niezgodne z prawem plany inwestycyjne sąsiada? Odpowiadamy
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Nieruchomości
Wywłaszczenia pod inwestycje infrastrukturalne. Jakie mamy prawa?