Kolej chce gonić samochody

MATERIAŁ POWSTAŁ PRZY WSPÓŁPRACY Z PRZEWOZAMI REGIONALNYMI SP. Z O.O.

– Po 1989 roku kolej nie poszła za pasażerem i towarem, ale zajęła pasywną postawę – mówił Krzysztof Zgorzelski, prezes Przewozów Regionalnych Sp. z o.o. podczas Forum Wizja Rozwoju, które odbywało się w Gdyni. Jego zdaniem brak przemyślanych inwestycji stał się przyczyną degradacji kolei.

Podczas sesji poświęconej TSL (transport, spedycja, logistyka) uczestnicy panelu dyskutowali o dominacji transportu drogowego nad kolejowym – zarówno jeżeli chodzi o ruch pasażerski, jak i towarowy.

W ciągu ostatnich trzech dekad zbudowano 46 km nowych linii kolejowych. Autostrad i dróg powstało trochę więcej – mówił ironicznie Krzysztof Zgorzelski. – To pokazuje, że swoboda przemieszczania się jest związana z drogami kołowymi, a nie koleją. Kolej zajęła pasywną postawę, bo budując te 46 km linii zlikwidowano jednocześnie ponad 6500 km wcześniej działających w ruchu pasażerskim i towarowym torów. To przyczyna dominacji transportu drogowego – mówił.

Zgorzelski wskazał na błędne zarządzanie infrastrukturą kolejową. Obecnie zarządzają nią Polskie Linie Kolejowe.

– Tutaj mamy trochę grzechów zarządcy, który za podstawowy cel powinien obrać zarządzanie infrastrukturą dla zapewnienia płynnego transportu – stwierdził Zgorzelski.

Tymczasem na odcinku linii nr 7 Warszawa–Lublin całkowicie wstrzymano ruch pociągów w obu kierunkach. Pasażerowie nie mogą korzystać z jakiegokolwiek sensownego objazdu kolejowego w pobliżu tej linii. Takich sytuacji nie ma w transporcie drogowym, tam ruch nie jest całkowicie likwidowany, a remont odbywa się np. z czynnym jednym pasem ruchu.

Zarządca powinien działać aktywnie, a tego nam – przewoźnikom – brakuje. Obserwujemy przez to odpływ pasażerów i ładunków w sektorze cargo – wyliczał Krzysztof Zgorzelski, którego zdaniem problemem jest też różnica w kosztach transportu koleją i samochodami. – Dla klientów kolej opłacalna staje się dopiero przy trasie powyżej 300 km – podkreślił.

Szef Przewozów Regionalnych zapowiedział, że stawia na współpracę z komunikacją autobusową. – Chcemy zintegrować komunikację, stąd wprowadzamy ciekawe oferty z innymi przewoźnikami i rozmawiamy z kolejnymi podmiotami: z PKS-ami oraz z zarządami transportu miejskiego w dużych aglomeracjach, po to by zachęcić pasażerów do korzystania z oferty łączonej. Tak, by pasażer był obsługiwany od progu drzwi swojego domu do wejścia do pracy – deklarował Zgorzelski.

O zaniechaniach w budowie infrastruktury kolejowej mówił też prof. Andrzej Szarata, dziekan Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Krakowskiej.

– Kolej zaczęła się staczać, połączenia były wyłączane, mieszkańcy przestali mieć zaufanie do kolei. Brak równowagi inwestycyjnej spowodował, że zapomniano o narzędziach, które zawsze powinny być ustalane, czyli studiach wykonalności, po to by sporządzić ranking inwestycyjny. Powinniśmy stawiać na rozwój zrównoważony – mówił Andrzej Szarata. – Nie chodzi o to, żeby wszystkim dać po równo, ale wg potrzeb. Jeżeli buduje się drogi i autostrady, to nas nie dziwi, że wszyscy nimi jeżdżą. No, ale z drugiej strony mamy korki w miastach. Kluczowe jest więc znalezienie tej równowagi.

Sporo uwagi poświęcono problemom transportu towarowego, szczególnie w kontekście przewozów intermodalnych.

– Dzisiaj kontenerem wozi się wszystko – od gazu poprzez ciecze, materiały sypkie, koks, zboża. Transport intermodalny rozwija się i będzie rozwijać. Patrząc na to, co się dzieje w trójmiejskich portach, kontenerów do przewozu będzie coraz więcej. Jest tylko kwestia – ile przewieziemy koleją, a ile samochodami – mówił Anatol Kupryciuk, prezes Lotos Kolej.

Kupryciuk zwrócił uwagę, że utrudnieniem dla działalności jego spółki są nieoczekiwane zmiany w korzystaniu z infrastruktury proponowane przez PLK.

– Chodzi o ważną zasadę, by nie zmieniać reguł w trakcie gry. Pociągi powyżej 3500 ton były w jednej stawce przewozowej. Nie ważne, czy 3600, czy 3700 – była już jedna stawka. Teraz jest lansowana teza, by ten przedział zmieniać co 100 ton. Dla kogoś, kto zainwestował w ciężki sprzęt, w lokomotywy, okaże się, że opłacalność staje się dyskusyjna. Rozwiązania powinny być stabilne, byśmy wiedzieli, że jak zainwestujemy w coś na parę lat, to zasady gry się nie zmienią – podkreślał Anatol Kupryciuk.

Prezes Lotos Kolej wskazywał też na stan torów.

– Oferujemy transport zarówno na terenie infrastruktury niemieckiej, jak i polskiej. U nas prędkość handlowa to 22–23 km/h. Zarządca mówi nam: „Nie potraficie szybciej jechać". A my mówimy, że na niemieckich torach nasze pociągi osiągają prędkość handlową 50 km/h. Coś w tym jest. Byłem optymistą, myślałem, że w 2018 roku te inwestycje poczynione w infrastrukturę już spowodują poprawę, bo widzę, że PLK ma duże pieniądze do wydania, ale dalej masa linii jest pozamykanych – krytykował Kupryciuk.