Przedstawienie wyreżyserował debiutujący w tej roli Jacek Raginis. Z wykształcenia historyk, po wyprodukowaniu „Afery mięsnej” zaczął szukać nowych pomysłów, które można by zrealizować na Scenie Faktu. Scenariusz „Mordu założycielskiego” napisał wspólnie z Maciejem Pisukiem. Inspiracją były m.in. publikowane w drugim obiegu wspomnienia Józefa Światły, oficera bezpieczeństwa, który w latach 50. uciekł na Zachód. Wśród ujawnionych przez niego rewelacji znalazła się historia śmierci Marcelego Nowotki, podważająca oficjalnie obowiązującą wersję.
– Wtedy też, chyba po raz pierwszy, podano do publicznej wiadomości, że w Polskiej Partii Robotniczej funkcjonowała tzw. komórka dezinformacyjna, odpowiedzialna za rozpracowanie podziemia AK – mówi Jacek Raginis. – Zgodnie z opisem Światły – komendant GL, Bolesław Mołojec uznał, że Nowotko był konfidentem gestapo. Postanowił go zlikwidować. Chciałem pokazać przywódców PPR bez propagandowych koturnów – w chwilach, kiedy towarzyszą im strach, żądza władzy lub chęć zemsty Zwłaszcza że pierwszy rok istnienia PPR był szczególnie dramatyczny: liczne aresztowania, zamach na Nowotkę i bratobójcza walka o władzę w partii.
Akcja spektaklu rozpoczyna się 29 grudnia 1941 roku, kiedy wysłana z Moskwy grupa kierowana przez Marcelego Nowotkę (w tej roli Michał Anioł) ląduje pod Warszawą, by zakładać w Polsce partię komunistyczną. Scena finałowa rozgrywa się rok później w sylwestra 1942 roku. Przywódcy PPR spokojnie świętują. Nowotki w ich gronie już nie ma.
Raginis stawia pytania, komu mogło zależeć na śmierci Nowotki i podsuwa hipotezy. – Jak w dobrym kryminale, także tu każdy może być zabójcą – mówi reżyser. – Wszyscy są podejrzani. Nikt nikomu nie ufa. Staram się przeprowadzić widza przez to śledztwo, ale chcę, by sam spróbował odpowiedzieć na pytanie, jak było naprawdę.
Autorzy scenariusza pokazują historię z perspektywy różnych bohaterów. Atutem spektaklu są też dobrzy aktorzy z Mariuszem Bonaszewskim i Marią Ciunelis na czele oraz zdjęcia Pawła Sobczyka nawiązujące stylistyką do filmów z lat 40.
